100 travestieten

Ik zag laatst een zwartwitfoto, van een travestiet, meende ik. De typische mannelijke gelaatstrekken waren subtiel gemaskeerd door zorgvuldig aangebrachte lipstick, eyeliner en een weinig oogschaduw. De borstelige wenkbrauwen en de ingetogen pruik maakten het plaatje compleet. “Ze beginnen het te leren”, dacht ik. Niet meer dat “over the toppe” met liters oogschaduw, carnavaleske 70-er jaren pruiken en opgespoten lippen. Maar gewoon een man die van een verkleedpartijtje houdt en hier niet voor naar de feestartikelenwinkel is gegaan, maar gewoon eens een kijkje is gaan nemen in de modale klerenkast van zijn stofzuigende echtgenote. En daarna als toetje nog even heeft gesnoept uit haar makeupdoosje. Toen ik de foto wat nader bekeek zag ik in roze letters prijken: de 100 machtigste vrouwen van Nederland. Het bleek de voorpagina te zijn van het vrouwelijke opinieblad Opzij. En de foto betrof een portret van Agnes Jongerius. De stoppeltjes vakkundig weggefotoshopped. Had ik het toch goed gezien.

Zo’n honderd jaar feminisme heeft ons na de eerste roerselen aan het emancipatiefront door Dolle Mina Drucker en dokter Aletta Jacobs dus gebracht tot de Opzij Top 100 van machtigste vrouwen van Nederland. Ik moet u zeggen, ik had lang niet zo’n mannelijk artikel gelezen. Het testosteron droop van de letters af. Wat dacht u van uitspraken als “Jos is het soort leider van recht voor zijn raap” (over Jos Leenhouts, bestuursvoorzitter ROC Mondriaan in Den Haag). Of, “Blair, who the hell is Blair” (Henriette Maassen van den Brink). Honderd stoere vrouwen in invloedrijke posities kwamen aan bod. Met als onbetwiste nummer één Agnes Jongerius.
Ik was benieuwd naar het vrouwelijke element in de manier van invloed verwerven en uitoefenen. Welk verschil is er tussen de machtigste vrouwen en de machtigste mannen? Zeg maar, tussen Agnes Jongerius en Wim Kok? Tussen Sylvia Toth en Roel Pieper? Tussen Vera Pauw en Bert van Marwijk? Ik zag het niet. Ik zie het niet. Het is meer van hetzelfde.

Is dit nu het magere resultaat van ruim een eeuw emancipatie? Dat vrouwen zich als mannen gaan uitdrukken? Dat vrouwen zich als mannen gaan gedragen? Dat vrouwen er als mannen uit gaan zien? Ik mag toch hopen van niet. Ik mag toch hopen dat het streven van emancipatie is om met behoud van eigen identiteit te streven naar gelijkgerechtigheid. De vrouwelijke identiteit, daar hou ik van. Met een goed ontwikkelde rechterhersenhelft. Waarmee feiloos, op gevoel, situaties worden ingeschat. Gemeten naar de menselijke maat. Waarmee met compassievolle, maar resolute woorden discussies worden gevoerd. Waarmee aandacht wordt geschonken aan de behoefte van erkenning van de medemens. Dat slechte kaartlezen neem ik dan graag op de koop toe. Helaas zie ik de sterke vrouwelijke aspecten niet terug in Opzij’s Top 100. Ik zie een lijst met 100 masculiene toppers. Verkleed als vrouw. Ik zie 100 travestieten.