(Bij)zaakvakken

” De nieuwe kerndoelen zijn precies waar het moet en ruim waar het kan. Precies voor Nederlands en rekenen en wiskunde, globaal voor de overige vakken en leergebieden. Dit geeft u de mogelijkheid om maatwerk te bieden. Om nog beter onderwijs te geven vanuit uw eigen kennis, inzichten en deskundigheid.” 

Vrij vertaald komt het hier op neer: de maatschappij (en dat ben jij)  hecht er vooral belang aan dat kinderen goed onderwezen worden in wiskunde, rekenen en de Nederlandse taal. Dat zij kennis opdoen over hun omgeving, de wereld, het heelal uit heden en verleden, wordt van minder belang geacht. Met als gevolg dat op veel scholen, na creatieve vorming, wereldoriëntatie het kind van de rekening wordt. Op de hielen gezeten door Cito en opgejaagd door de inspectie slokt ‘taal en rekenen’ de tijd op. Scholen verworden, wanneer ze niet uitkijken, tot reken- en taalinstituten. Het siert een school wanneer deze zich inspant dit tegen te gaan.

Als leerkracht heb je de verantwoording, maar helaas ook beperkt de tijd, om kinderen te laten zien wat de wereld in al zijn verscheidenheid te bieden heeft; ze helpen zich (algemeen) te vormen. Als het mogelijk is te fascineren. Zeker wanneer ouders deze taak bewust of onbewust laten liggen. Om dit voor elkaar te krijgen moet je kansen grijpen. Indruk maken als de mogelijkheid zich voordoet. Methodes inspireren niet; inspireren is mensenwerk.

Het stemt mij dan ook gelukkig wanneer kinderen er blijk van geven passie te hebben voor een zaakvak of tenminste een deelonderwerp daarvan. Al is het maar een eerste aanzet. Dat is het moment om toe te slaan.

Een geschenk

Het is de laatste woensdag van het schooljaar als ik na een zonnige rit afstap bij  het fietsenrek voor het schoolgebouw. Nog voor ik mijn mouwen op heb kunnen stropen hoor ik de opgewekte klanken van een kinderstem.

“Meester, meester ik heb iets voor je, Kijk eens! Heb ik gevonden op het strand. Er schijnt nog wel licht door, maar volgens mij is het heel bijzonder. U mag het hebben. Voor uw verzameling, omdat u er zo van houdt.” Met een trotse glimlach toont Ismaël zijn vondst. Een Pecten maximus. Als leraar en natuurliefhebber geniet je daar van.

Enthousiast en bovenmatig geïnteresseerd neem ik de vondst van hem aan. “Wat een bijzondere vondst, zoiets vind je niet elke dag”, breng ik te berde. Ik verzwijg, ter bevordering van deze ontluikende natuurinteresse, dat de schelp naar alle waarschijnlijkheid een gastronomisch restproduct is en begin een meer tot de verbeelding sprekend verhaal.

Ismaël smult er van. Bij elke wetenswaardigheid zie ik zijn verwondering groeien. Na mijn verhaal loopt hij opgetogen weg richting zijn vrienden. “Een schelp die kan zwemmen”, hoor ik hem nog zeggen.

image

De sint-jakobsschelp

De Pecten maximus of sint-jakobsschelp is ongetwijfeld de meest vermaarde tweekleppige. Een status die hij dankt aan de verhalen die aan hem zijn opgehangen, de symboliek die hem is toegekend en natuurlijk zijn eetbaarheid. Wie zijn ogen open houdt, ontwaard ze alom. Langs de snelweg, op gebouwen, in musea, uw meubilair en  bord werkelijk overal kunt u ze treffen. Niet in levende lijve, maar als beeltenis, gewrocht of spijs.

Hoewel de grote mantel in onze zee voorkomt, treft je hem zelden op het strand. Hij is namelijk uiterst zeldzaam langs onze kust. Zeker ten noorden van Zeeland. Een vondst op onze stranden betreft dan ook meestal geen exemplaar uit onze zee. Eerder vindt je een van de andere mantels die onze zee huisvest.

image

Mantels

Mantels (Pectinidae) u mag ze ook mantelschelpen, kamschelpen of kamoesters noemen, zijn een familie van tweekleppige weekdieren die behoren tot de orde Ostreoida. Alle schelpen binnen de familie hebben het vermogen te ‘zwemmen’. Door water uit hun schelp te persen creëren ze een straalstroom die ze krachtig voortstuwt en op die manier in staat stelt voor vijanden te vluchten. Vijanden die ze waarnemen met lichtgevoelige organen die op kleine tentakels aan de mantelrand staan. ‘Ogen’ die slechts licht van duisternis kunnen onderscheiden, maar dat is genoeg. Het gevaar schuilt in het duister.

Het Nederlandse deel van de Noordzee huisvest een bescheiden verzameling mantels getuigen mijn vondsten langs de kust en pagina 182 van mijn Trinion natuurgids -duin strand en wad-. Naast de recente schelpen zijn er her en der ook fossielen exemplaren te vinden. Sommigen waarvan de soort nog steeds bestaat anderen reeds (lokaal) uitgestorven.


brilmans

Als je je ogen open houdt, een beetje kijkt en er oog voor hebt dan vind je altijd wel wat. Iets moois of ergens van, dat maakt niet uit. Op mijn blog probeer ik regelmatig verslag te doen van wat ik vind.

9 reacties

Libelle · 5 augustus 2013 op 12:49

Wanneer ik zo’n schelp zie, kijk ik direct op mijn benzinemeter.
Hoe correct ook gemaakt, dit blijft toch een opsomming van feiten uit uw natuurgids, met enkele zinnetjes om er een verhaal van te maken. Prioriteit blijft voor mij rekenen. Je kunt anders niet eens inloggen hier. Succes met uw vondsten.

Nimrod1979 · 5 augustus 2013 op 13:17

Een leuk en over het algemeen ook een zeer onderbelicht thema. In tegenstelling tot Libelle zie ik hier voornamelijk verhalende zinnen. Mag ik er vanuit gaan dat je zelf een leerkracht bent? In ieder geval heb ik de les begrepen en zelfs wat nieuws geleerd. Mooi meegenomen. Mooi stuk.
P.s. ik draag zelf ook een bril.

Ferrara · 5 augustus 2013 op 14:28

Meester Brilmans, altijd interessant en leerzaam deze verhalen. Ik zou voor plaatsen nog eens nalezen op slordigheden, want ze staan er echt in. -treft je hem zelden- eerder vindt je- fossielen exemplaren.

    brilmans · 5 augustus 2013 op 22:57

    Bah en sorry. Daar baal ik van. Ga het in ieder geval op mijn blog nog rechtzetten, hier is het te laat.

Meralixe · 5 augustus 2013 op 18:37

Ferrara, “Met als gevolg dat op veel scholen, na creatieve vorming, wereldoriëntatie het kind van de rekening wordt.” las voor mij ook niet lekker. Nu is het, zeker bij deze temperaturen ook nog al verwarrend dat ‘het kind’ het kind van de rekening wordt.
Brilmans, waag het eens een gewoon verhaal richting story op de tram of in de winkel of in het zwembad of eender waar te vertellen A.U.B. Zo kunnen we U nog beter beoordelen denk ik persoonlijk. Wie schrik heeft krijgt slaag. 🙂

arta · 6 augustus 2013 op 11:32

Een leuke toevoeging, qua schrijfstijl, op CX onder de noemer ‘infotainment’.
Ik vind het leuk!

Geef een reactie

Avatar plaatshouder