Overgangen deel 2

Het was laat in de middag. Moeder zat aan tafel. Het blad was bezaaid met kleine puzzelstukjes. De puzzeldoos, met een afbeelding van de Eiffeltoren, stond rechtop tegen een halfvolle melkfles. Ze keek niet op toen hij binnen kwam.
‘Drink je melk, Lambert,’ sprak ze, starend naar het middelste stuk van de puzzel op tafel, ‘Vader heeft het vers van de koe naar binnen gebracht.’ Hij huiverde. Elke dag werd er pap gegeten, Brinta, aangelengd met dikke verse melk, want moeder vond dat gezond. Echte boerenmelk, van eigen land. Hij haatte het, evenals zijn broers en zusjes, maar toch werd de melk hen aangeboden, een weigering werd niet geaccepteerd.

In de gang stond zijn boekentas. Er was veel te doen. Een proefwerk Natuur en Scheikunde, een werkstuk maken, een overhoring Frans. Daarnaast moest hij een boek lezen van de schrijver Multatuli. Hij zat als enige van het boerengezin op het Lyceum, tot ongenoegen van zijn ouders.
‘Van al dat geneuzel in die dikke boeken word je maar lui,’ zei vader dikwijls, bij het zien van zijn zoon met een dik boek op schoot. Het gezicht fronste ontevreden.
‘Kijk Lambert, naar ons Harm,’ zei hij, een genoegzame blik werpend op zijn oudere broer, ‘dat is nou Hollands glorie.’ Harm snoof en veegde met een vuile knuist over zijn hoge voorhoofd. Hij was groot, blond, gespierd, met staalblauwe ogen. Alle meiden in het dorp waren stiekem verliefd op hem. 

Lambert bezat geen van deze eigenschappen. Zijn haar was niet blond, maar sluik, piekend en donker. Het lijf tanig en iel. Als hij liep, stak zijn achterste wat naar achteren, alsof hij geen raad wist met zijn houding. Lamberts huid was donker, als die van een Jood, zei vader soms misnoegd, wantrouwig starend naar moeder.
‘Hij lijkt wel een kater uit een fout nest,’ voegde hij eraan toe. Ook zijn zusjes leken niet op Lambert. Alle kinderen van huize Luger waren blond, met een roze gezonde huidskleur en gezet van gestalte. 
‘Ons Lambert wordt Priester,’ zei moeder dan, waarop vader snuivend zijn schouders ophaalde.
‘Het kan best, maar hij gaat gewoon helpen op het land. Net als de rest. Hij is niet heilig.’
‘Natuurlijk moet dat,’ zei moeder instemmend.

Het viel niet mee om al zijn huiswerk te leren binnen het krappe tijdsbestek waarover hij beschikte, maar lezen was zijn passie. Het verdreef iets van de eenzaamheid. Op school was hij alleen, net zoals thuis. Men schold op hem. Lelijkerd, griezel, homo. Met niemand kon hij praten. De boeken toonden hem een nieuwe wereld, een geheime plaats waar hij welkom was. Waar het verhaal tegen hem sprak, en hij kon luisteren.