Spinazie zonder crème

Ergens tussen de groente stoof ik haar voor het eerst voorbij. Een oud vrouwtje met een bos wortelen in haar hand geklemd, voor de moderne jachtige mens zou ze voor etalagepop door kunnen gaan, maar wie goed oplette, of zoals ik drie strafrondjes rond het schap moest maken omdat de bosjes lente-ui wegens aanvang van de zomer door het personeel onvindbaar verstopt zijn, kon constateren dat er wel degelijk beweging in zat. Niet veel, maar het bewoog. Had ik meer groente nodig gehad, had ik vast haar benen realtime zien bewegen, maar weg was ik alweer, op naar de zuivel. Je kunt niet van iemand die tussen werk en avondeten even nog de wekelijkse boodschappen doet verwachten dat hij stil staat bij alles dat om hem heen gebeurt. Sowieso krijg ik mijn instructies via het wereldwijde web tot op mijn werkplek aangeleverd, print ik het uit en neem het ongelezen mee tot in de hal van de supermarkt. Dus verwacht niet dat ik weet wat er op staat, of waar het te vinden is. Ik doe de inkopen. De maker van het lijstje heeft nooit een supermarkt van binnen gezien. Volgorde op lijstje is bij lange na niet route door winkel. Verre van dat zelfs. Maar ik red me. Tot ik van de ene op de andere dag met artikelen als ‘Javaanse snastertjes in pikante dipdapsters’ op mijn lijstje word geconfronteerd. Kost mij minimaal een kwartier extra zoektijd. Twaalf minuten als het onuitspreekbare artikel, probeer maar niet aan het personeel te vragen waar het staat, gevolgd wordt door verduidelijkende teksten zoals: ‘rood wit geflakkerd pakje naast de dinkeldangetjes’. Nou, dan vind ik het wel.

Bij koekjes en chocolade ligt dat anders. Kijk, daar weet ik mijn weg te vinden. De boodschappenlijst, mijn dictee, bevat voor deze afdeling slechts de vage kreten: ‘koek en chocola’. Moeiteloos schuif ik hier de nodige pakken en repen het winkelwagentje in. Enige dat mij hier dwars kan zitten zijn de mobiele dranghekken. Klanten die zo breed mogelijk voor een schap gaan staan en ontdekt hebben dat je daar niet alleen een lichaam voor hebt. De kar aan het uiterste uiteinde van de vingertoppen van een tot het alleruiterste gestrekte arm, de andere arm zo ver het oog reikt in tegenovergestelde richting om daar weifelend alle – ik bedoel één voor één voor één – álle pakjes te beroeren. En vervolgens niet te nemen. Een levende, wasemende wegversperring van drie meter breed.

Ze zijn bijna erger dan de stootblokken. Mensen zonder karretje, zonder mandje, met minder dan niets in hun handen, die vlak voor je voeten bevriezen, in steen veranderen, juist als jij zwetend met een zwaarbeladen winkelwagen aan komt zwoegen. Zodat nota bene jíj (ik dus) met veel getrek en geduw je loodzware karretje om het obstakel heen moet sjorren. Zodra je dat hebt gedaan komen ze spontaan tot leven en kuieren rustig verder. Bij laatst genoemde soort medemensen helpt het zelf ook te stoppen en wat in je karretje te gaan rommelen. Na een korte aarzeling lopen ze langs je en kun jij alsnog verder. Onthouden deze tip, ga je nodig hebben.

Bij de diepvries schrik ik op van een stem, schuin achter mij. ‘Kunt u zien hoe duur dit is?’
Achter mij staat de etalagepop die inmiddels als door de wind gedreven de hele winkel heeft doorkruist. Mijn winkelwagen is reeds tot de nok toe gevuld en zelfs verder, zij houdt nog steeds haar zielige bosje wortelen in een hand geklemd. Ze wurgt ze, ik hoor de gepijnigde wortelen schreeuwen in doodsangst. Ze lopen rood aan.

‘Kunt u zien hoe duur het is.’
Ik lees de prijs op van een pakje visfilet.
‘Zoveel geld heb ik niet.’

Nu ze het zegt, vier euro is inderdaad wat aan de prijzige kant voor een lullig pakje. Ik kijk nooit naar de prijs. Vraag me wat een pak melk, een brood, een bloemkool kost en ik kijk je glazig aan. Ik worstel mij wekelijks door een lijst, hevel dingen over van schap naar winkelwagen, druk aan het einde van het parcours op de ja-knop en hijs alles in de auto. That’s it.
‘Als het te duur is laat ik het bij de kassa wel liggen. Zo veel geld heb ik niet.’

Zo veel geld heeft ze niet. Snel flitsten mijn ogen over de Matterhorn die boven mijn winkelwagen uitsteekt. Repen merkchocolade steken er aan alle kanten uit. De voet van de berg wordt gevormd door glimmende zakjes Senseo-koffie, een krans om de berg. Driekwart van wat ik zie is luxeartikel, onzichtbaar onderop liggen wat pakken melk en bossen groente. En deze mevrouw moet kiezen tussen haar half gesmoorde wortelen en een diepgevroren plak vis. En ik kan dit veranderen. In een heldere flits weet ik plotseling hoe ik haar kan helpen.
‘Die prijs is voor een halve kilo, dat pakje in je handen is honderd gram. Je kunt het beter voor de scanner houden. Die daar verderop.’ Ik wijs naar een groezelige pilaar.

Ze schuifelt weg en ik vervolg mijn ronde langs frites en bitterballen. Op weg naar de kassa zie ik haar nog steeds staan weifelen, krijg medelijden en loop kordaat op haar af. ‘Geef maar hier,’ bied ik behulpzaam aan. ‘Ik loop namelijk een stuk sneller dan jij.’
Zoef langs de scanner verborgen achter de pilaar – piep: één euro tien of zoiets, zoef naar de zoutpilaar en voor ze het weet heeft ze het bevroren ding alweer in handen.
‘Ik hoop dat ik genoeg heb,’ mompelt ze nog.

Genoeg hebben. Aha! Goed dat ze mij er aan herinnert. De keukenrollen zijn op, dus snel naar de volgende afdeling. En dan, eindelijk, de finish. Tijdens het wachten gaat mijn blik over mijn afgeladen winkelwagen. Al snel een eurootje of honderdvijftig. En ik hoef straks alleen nog maar op ja te drukken. Had ik dat pakkie kabeljauw van die oude vrouw nou niet voor mijn rekening kunnen nemen? Eén euro tien boven op die honderdvijftig euro. Ik kijk naar de kassa’s om mij heen, zie geen spoor van de oude vrouw. Ze lijkt in rook te zijn opgegaan. Heeft ze vanavond vis bij de peen? Of knabbelt ze dankzij mij op een rauwe wortel. Terwijl ik wanhopig probeer te negeren dat het schaamrood mij naar de kaken stijgt, leg ik een waaier van Senseo-zakjes op de lopende band.