Niemand heeft erom gevraagd geboren te worden. Het waren anderen die besloten dat jij er moest komen, dat is dan tenminste te hopen. Er lopen immers genoeg mensen rond die helemaal niet gepland of zelfs maar gewenst waren. Het zijn de ongelukjes van deze wereld. Maar hoe je er ook gekomen bent, als er geen ongelukken gebeuren, groei je op. Je groeit op, je wordt volwassen en uiteindelijk maak je je eigen keuzes. Je kiest een partner, of niet en samen met die partner kies je ervoor, of niet, om een kind geboren te laten worden.
Dat mag. Er is niemand die jou daarin tegenhoudt. Je kunt een drugsverslaafde zijn, een crimineel, de verschrikkelijkste ziekten onder de leden hebben of psychisch volledig gestoord zijn, het blijft jouw keus. En die van je partner, in het beste geval. Vrijheid dus.
Die vrijheid blijft je vergezellen. Het kind dat je verwekt hebt, groeit bij je op. Hier kan ik niet bij vermelden ‘in het beste geval’ of ‘dat is tenminste te hopen’. In veel gevallen zou het beter zijn als het kind ergens anders opgroeide, maar helaas komen maar weinig kinderen in aanmerking voor redding. Deze kinderen groeien dus op bij gewetenloze, gestoorde of incapabele ouders. Jammer. Maar ja, dat is de ultieme consequentie van vrijheid en daar hebben we wel wat voor over.
Uiteindelijk wordt ook dit kind volwassen en mag hij zelf weten hoe hij zijn leven invult. Laten we er eens van uit gaat dat het dit kind prima af gaat. Het wordt groot, is gelukkig, vindt een baan en voldoening, sticht een gezin en blijkt ook nog eens een prima ouder te zijn.
En dan , als hij oud is geworden, is ons ex-kind er wel klaar mee. Zijn kinderen hebben een eigen leven, de partner is overleden, een leven in luxe is ook al niet aan de orde en het moment dat hij is voorbestemd om zich te laten ‘verzorgen’ in een van die huizen waar hij niet terecht wil komen, komt steeds naderbij.
Hij heeft er genoeg van. Hij wil ermee op houden, ophouden met leven. Niet boos, nee, sans rancune, maar wel snel en effectief. Het leven was leuk, nu wil hij graag leuk sterven.
En dan blijkt dat alle vrijheid in het leven maar schijn was. Hij mag namelijk niet dood. Wat heet, hij mag niet eens dood willen. Er zijn mensen en instanties die voorschrijven dat iemand niet zomaar dood mag gaan. Dat kan niet.
De enige oplossing is dan nog om zelf maar wat te verzinnen. Een frisse sprong voor de trein, een sinistere strop in het trapgat, wekenlang reutelen omdat je de goede medicijnen niet hebt gebruikt of je zelf maar in de fik steken. Het zijn vervelende oplossingen. Een pijnlijke, onprettige dood is wellicht te verkiezen boven jarenlang afwachten tot Magere Hein je eindelijk komt halen, maar het risico dat de zelfmoordactie mislukt is levensgroot aanwezig. Dát houdt heel wat mensen tegen.
Gaan we hier iets aan doen? Gaan we er met zijn allen voor zorgen dat je de beschikking over je eigen leven in handen krijgt? Of doen we net zo als bij de andere échte sociale problemen.
Wetje maken waarmee je alle kanten op kunt, een paar jonge, net afgestudeerde, onnozele halzen met het toezicht belasten en vervolgens het individu het kind van de rekening laten zijn.
Per ongeluk geboren, per ongeluk weer dood.
15 reacties
Trukie · 12 februari 2010 op 14:43
Een prima column. Een heikel onderwerp in begrijpelijke taal verwoord met goede argumenten. Hoeveel eeuwen is dit al niet een taboe? Een reden voor mensen om te oordelen en veroordelen.
En toch bij iedere vrjwillige dood wordt als eerste de “Waarom-vraag” gesteld. Niet een medeleven voor een leiden wat er onherroepelijk aan vooraf is gegaan. Na het overlijden blijkt het intiemste goed van de mens, het waarom, ineens gemeengoed voor iedereen te zijn. Tijdens leven wordt er veelal niet bij stilgestaan.
Het is overigens niet strafbaar om je eigen leven te ontnemen. Hulp bieden bij deze laatste wens van een medemens is wel strafbaar.
joopvanpoll · 12 februari 2010 op 14:53
Een goed stuk, Emilever. Altijd actueel.
Met die sedatie van tegenwoordig geloof ik dat we op de goede weg zijn, voor een beperkte doelgroep tenminste. En verder zullen die medicijnen toch ooit wel via internet te krijgen zijn?
Mien · 12 februari 2010 op 15:02
Mits de drempel op 70 gezet wordt, prima.
In een dorpje in Japan werden mensen van 70 op de schouder van de oudste zoon naar een berg gedragen met een droge boterham alwaar zij overleden. Helder dus.
Zie ook de [b][url=http://www.imdb.com/title/tt0084390/usercomments]Ballade van Narajama[/url][/b]
Mien
LouisP · 12 februari 2010 op 18:19
Emiliever,
jeetje, een moeilijk onderwerp…respect voor de mensen die er mee te maken hebben, van ver, dichtbij of..héél dichtbij. Ook respect voor jou dat je er over schrijft en je weloverdachte mening er tussen zet….
groet,
Louis
Emiliever · 12 februari 2010 op 19:17
Dank voor de commentaren en de aanvullingen! Ik ben over het algemeen meer van de luchtige kant, dus ze vallen me alleszins mee! Hoewel het theoretisch inderdaad niet strafbaar is om er einde aan te maken, vind ik het des te hypocrieter dat men er geen ‘hulp’ bij mag krijgen. Dat betekent nl in de praktijk een ‘geweldadige’ zelfdoding.
Mien het voorbeeld van die Japanners kende ik inderdaad, er is nog zo’n voorbeeld. De eskimo’s wandelen de sneeuw in en komen gewoon niet meer terug als hun tijd daar is. Dat doen ze overigens niet alleen als ze er zelf ‘geen zin’ meer in hebben, maar vooral ook om de groep niet te belasten. Een in onze cultuur ‘foute’ reden.
Maar er is één ding dat ik echt niet snap. Waarom die leeftijdsgrens. Mag het bij 69 niet genoeg zijn dan?
Dees · 12 februari 2010 op 20:54
Eigenlijk zou ik het niemand willen aandoen om mij om te brengen als ik nog gezond zou zijn. Dat knagende gevoel of je er goed aan hebt gedaan lijkt me niet te harden. Dus zou zo’n verzoek egocentrisch genoemd kunnen worden. En beoordelingscommissies, leeftijdsgrenzen, ook die beslissingen zou ik niemand aan willen doen. Ik ben voor euthanasie zoals het nu geregeld is, euthanasie is humaan. Hoewel er vele argumenten tegen opgeworpen kunnen worden over ondraaglijk psychisch lijden, vind ik hulp bij de keuze omdat je levensmoe bent, een ultieme uiting in een hardnekkig en vals verschijnsel waarin mensen geen eigen verantwoordelijkheid nemen, maar als kinderen volledig blijven leunen op anderen. Recht op zelfdoding ja, recht op hulp daarbij, nee…
Minder luchtig misschien 😉
Emiliever · 12 februari 2010 op 23:12
Hoi Dees,
Het pleit is ook niet zozeer om ‘om zeep te worden geholpen’ als jij vindt dat je eraan toe bent, maar de mogelijkheid te krijgen dat zelf, op een nette manier te doen. Mensen die dood willen, doen dat toch wel. Alleen moeten ze het nu op primitieve wijze doen. Waarom? Omdat er mensen zijn die vinden dat zelfdoding ‘not done’ is. Om welke reden dan ook. Ik zou zo graag zien dat mensen de beslissing voor zichzelf nemen, niet voor anderen.
Fem · 13 februari 2010 op 07:11
Het is lastig om een grens te stellen en over andermans leven te beslissen en daar zit ‘m volgens mij nu juist het probleem. Iemand die een keuze maakt en om hulp vraagt, doet een beroep op het geweten van een ander en laat, na afloop mensen achter die het gebeurde moeten zien te verwerken.
Ik heb mensen gekend die de keuze hebben gemaakt en in alle gevallen weet ik dat hun beslissing de juiste is geweest. Toch is deze keuze niet in één dag genomen en weloverwogen geweest.
Als je opluchting voelt over het einde van iemands pijn, weet je dat het een juiste beslissing is geweest, maar deze opluchting is niet te voorspellen, helaas… 🙁
Dan even wat heel anders. Kinderen nemen is geen keuze in mijn ogen. Kinderen neem je niet, kinderen krijg je! Mensen die voor kinderen kiezen, krijgen ze niet altijd en wie ze wel krijgt, kan dit voorrecht niet altijd op waarde schatten 😉
Dees · 13 februari 2010 op 10:00
Dat lijkt iets heel anders en is toch niet helemaal iets heel anders. Want ik neem niet aan dat je ze dan op de markt of via internet aan een pil zou willen helpen. Een puber van zeventien is depressief en wil zelfmoord plegen. Mag die dat dan als hij achttien is? Eenentwintig? Liever niet he? Daar zouden dan andere mensen zich over moeten buigen. Jij wel, jij niet, jij wacht nog maar tien jaar. En dat is geen doen en mag je niemand aandoen. Het is dan hetzelfde gebied als de doodstraf waar je je op begeeft. De overwegingen komen dan ergens anders vandaan, maar de beslissing is aan een derde. En voor mij is dat nou de enige beslissing die nooit aan een derde mag zijn.
Als mens in de maatschappij heb je te maken met rechten en plichten, maar die zijn allemaal ontstaan. Uiteindelijk heb je als mens mi maar een fundamenteel recht en dat is het recht op leven. Daarbij komt dan automatisch de verantwoordelijkheid voor dat leven, als volwassen mens voor jezelf. Ook als je er nooit om gevraagd hebt te worden geboren. Je bent. Wil je dat recht niet, dan heb je het recht op zelfdoding. En de verantwoordelijkheid om dat zelf te doen.
De excessen hierin waarbij mensen anderen meenemen, of hun toevlucht nemen tot geweld, hebben volgens mij meer te maken met juist dat, met geweld en niet zozeer alleen met een weloverwogen wens om dood te gaan. Een beetje zoals verkrachting niets met het korte rokje van het slachtoffer heeft te maken en weinig met seks van doen heeft, maar alles met… geweld. Ik denk verder dat het onvermijdelijk is te accepteren dat excessen bestaan. Maakbaarheid heeft zijn grenzen. En als je oplossingen wilt zoeken meot dat in de juiste hoek. Iemand die gewelddadig een eind aan zijn leven maakt is ook niet iemand die door zo’n commissie makkelijk een pil voorgeschreven zal krijgen, lijkt me.
Avalanche · 13 februari 2010 op 11:29
Deze column heb ik vele malen gelezen, de reacties erop ook. Hoewel ik een voorstander van euthanasie ben bij ondraaglijk lijden, gaat de zin:’Het leven was leuk, nu wil hij graag leuk sterven’ mij te ver. Ik ken iemand die, midden in de twintig altijd riep dat hij geen ouwe vent wilde worden. ‘Geef me maar een spuitje op mijn vijftigste,’ voegde hij daar steevast aan toe. Een poosje geleden is hij vijftig geworden. Over spuitjes heeft hij het niet meer.
Emiliever · 13 februari 2010 op 19:40
Dees, ik ben het bijna met je eens…alleen vind ik dat het mogelijk moet zijn om op een beschaafde manier een einde aan je leven te maken omdat je (nog) niet voor euthanasie in aanmerking komt. Inderdaad, via een betrouwbaar pilletje, poedertje of drankje. Hoe moeilijk kan dat zijn?
Ik vind het daarbij prachtig dat er nu vooral gesproken wordt over dat recht voor 70-plussers, maar persoonlijk zou ik dat recht liever voor iedereen zien. Wat is er toch zo griezelig aan doodgaan? Of aan gewenst doodgaan? ALs je dat nou wilt? Ik heb er (voorlopig) geen belangstelling voor, maar waar zou ik het recht vandaan halen het een ander te verbieden?
Emiliever · 13 februari 2010 op 19:46
Avalanche, in de eerse plaats de opmerking dat mijn woordgebruik hier en daar (bewust) wat ‘hard’ is. Natuurlijk gaan mensen geen spuitje pakken als ze het leven even niet meer leuk vinden. Dat is ook de reden trouwens, dat niemand er voor pleit om dodelijke middeltjes in de supermarkt te verkopen. Hiermee is het argument van die vijftigjarige vriend ook wel beantwoord, denk ik.
Als mensen werkelijk een diepe doodwens hebben, moeten ze daarover kunnen praten met een deskundige. Na een nader te bepalen bedenkingstijd, kan er dan een receptje worden uitgeschreven.
Mág iemand gewoon uitgeleefd zijn?
Dees · 14 februari 2010 op 11:31
Hoi Emilie,
Op papier verder discussieren heeft niet zoveel zin, daar is dit de site ook net niet voor. Kom naar de meeting en dan gaan we een robbertje verbaal verder doen. Iig leuk dat je een column hebt geschreven die inhoudelijk reactie oproept. Sterke column dus 😉
doemaar88 · 14 februari 2010 op 21:51
[quote]Per ongeluk geboren, per ongeluk weer dood.[/quote]
Geweldige zin.
Mooi geschreven, moeilijk onderwerp, maar de juiste zinnen. Zet mij aan tot nadenken.
Mien · 16 februari 2010 op 14:00
Eureka!
Waarom niet emigreren naar Zwitserland?
Neem een voobeeld aan de beschaafde Zwitsers.
Twee vliegen in één klap.
Ze hebben én hoge bergen én goede ondersteuning bij zelfdoding.
Mien