NS laat reiziger trein besturen

Omdat de proef waarbij passagiers het werk van de conducteur overnemen naar de mening van de NS succesvol is verlopen, wordt deze uitgebreid. Passagiers zullen in de nabije toekomst ook het werk van de machinist gaan doen.

Sinds enige tijd houden treinreizigers op verzoek van de NS toezicht op de orde in de stiltecoupe. De geringe aanwezigheid van de conducteur in de tweedeklascoupe’s is daardoor niet langer een probleem. Een tevredenheidsonderzoek onder conducteurs wees uit, dat deze bij het oplossen van hun sudoku in de eersteklasafdeling niet langer worden afgeleid door storend geroezemoes vanuit de naburige stiltezone. Ook de vakvereniging FNV-spoor toonde zich tevreden, maar verlangde wel dat het aantal conducteurs dat bij de NS in dienst is niet mag afnemen omdat de vakbeweging fel tegenstander is van verdringing van betaald werk. NS-topman Roger van Boxtel heeft laten weten dat hij zich kan vinden in deze voorwaarde, aangezien het personeel zoals bekend op 1 staat, en de reiziger op 2 en 3.

De bevredigende gang van zaken met betrekking tot het overnemen van conducteurstaken door de reizigers, heeft de NS doen besluiten, de passagiers ook verantwoordelijk te maken voor het besturen van hun trein. In de bestuurdersruimte hangt nu een stencil met daarop een uitleg van de seinen: groen betekent gasgeven, geel betekent remmen en rood betekent dat de trein voor het paaltje moet worden stilgezet. Ook worden op het stencil enkele belangrijke treinverkeersborden getoond, zoals de aangegeven maximale snelheid.

De NS is met de spoorwegveiligheidsinspectie in overleg over de vraag, of passagiers voortaan dienen te worden getest op kleurenblindheid om de seinen goed te kunnen herkennen, en of dit biometrische gegeven op de OV-chipkaart zou moeten worden vastgelegd.

Voor de NS-machinisten leidt de maatregel tot een gevarieerd werkpakket. In plaats van het beruchte rondje rond de kerk, dat volgens sommigen kan leiden tot door sleur ingegeven verwachtingspatronen, brengt de nieuwe aanpak juist meer afwisseling in het werkpakket. Aangezien bij het overnemen van de diensten, het zogeheten passagieren, in de eersteklascoupe voortaan twee conducteurs en twee machinisten aanwezig zijn, kan naast het oplossen van de sudoku door de vier aanwezige NS-functionarissen ook worden geklaverjast. FNV-sectorhoofd Roel Berghuis vindt dat hiermee in voldoende mate de afwisselingskaart wordt getrokken.

De reizigersorganisaties hebben hun bedenkingen bij het plan. Rover-woordvoerder Sanne van Galen liet weten dat voor het welslagen van deze maatregelen de stoelopstelling in de eersteklasafdeling moet worden aangepast, zodat de machinisten en conducteurs in verband met het klaverjassen gevieren tegenover elkaar kunnen plaatsnemen. Voor Beter OV-boegbeeld Rikus Spithorst ziet het plan niet zitten: “De passagiers moeten zelf de trein besturen terwijl de machinist zit te klaverjassen? Als ik dat had gewild, was ik wel machinist geworden.”