VROM als beschermengel voor milieuzwendelaars

We zijn in ons land terughoudend met het bekend maken van namen van mensen die ergens van worden verdacht, maar nog niet zijn veroordeeld. Voor bedrijven ligt dat toch wat anders. Consumenten moeten ervan op de hoogte zijn, wanneer er concrete verdenkingen zijn dat een bedrijf de klant onvoldoende waar voor zijn geld biedt. Daarmee hoeft lang niet altijd te worden gewacht tot een rechter zich over de kwestie heeft gebogen.
Denk aan allerlei frauduleuze beleggingsfondsen. Vér voordat de oplichters -die met bedrijven als Palminvest en Easy Life mensen voor miljoenen euro’s bedrogen- zich voor de rechter moesten verantwoorden, was al duidelijk dat het foute boel was. Kranten, televisie, internet: je moest wel stekeblind zijn om niet te merken dat er wat mis mee was. En die kennis weerhield argeloze consumenten ervan om in de gladde praatjes van de oplichters te trappen.

Het Ministerie van VROM rijdt in dit opzicht een scheve schaats. Inspecteurs namen vorige week in de Amsterdamse haven een container met oude huishoudelijke apparaten in beslag. Die spullen waren op weg naar Ghana, om daar te worden verwerkt op een manier die zonder twijfel in schril contrast staat met de wijze waarop dit soort afval volgens de Nederlandse wet dient te worden gerecycled of vernietigd. Een handelaar zonder milieuvergunning had die spullen opgekocht bij een grote Nederlandse keten van winkels in huishoudelijke apparaten. Tot zover natuurlijk een prima actie van de VROM-Inspectie! Maar bij de volgende stap gaat het mis.

Het is logisch dat er nieuwsgierigheid ontstaat naar de vraag, om welke winkelketen het hierbij gaat. En ik kom op voor de belangen van consumenten. Dat beschouw ik in mijn hoedanigheid van internetcolumnist als een van mijn taken. Dus nam ik contact op met het ministerie van VROM. Daar wilde men mij niet vertellen welke winkelketen in strijd met de regels over behandeling van teruggebrachte huishoudelijke apparaten handelt. “Want het bedrijf was nog niet voor de rechter gebracht, en de kans op bedrijfsschade was aanzienlijk” als de naam van het bedrijf in verband met deze afvalzwendel aan het licht zou komen.

Natuurlijk, het is slecht voor een bedrijf als er negatieve publiciteit is. Klanten blijven dan weg, en dat betekent een gevoelig inkomstenverlies. Je moet je dus wél even afvragen hoe reëel de kans is dat de verdenking ook echt waar is. In dit geval is het echter overduidelijk dat er iets niet goed zit. Immers, de winkelketen heeft afval meegegeven aan een niet-bevoegd bedrijf, en een container vol met oude friteuses, waterkokers etc. is in beslag genomen. Er is dus geen twijfel over, dat dit allemaal écht is gebeurd.

Maar wat is nu het consumentenbelang? Dat is niet ingewikkeld. Consumenten betalen “verwijderingsbijdrage”. Dat is een verplichte heffing, bovenop de verkoopprijs. Dat geld wordt gebruikt om ingeleverde oude huishoudelijke en elektronische apparaten op een verantwoorde manier te kunnen recyclen of vernietigen. Zonder schade voor mens en milieu. En een consument die ergens voor betaalt, mag ook weten of hij waar voor zijn geld krijgt, direct of indirect.

Er is minimaal één winkelketen in Nederland die de regels over verantwoord slopen van apparaten aan zijn laars lapt. In plaats van te zorgen voor een goede verwerking, worden de spullen meegegeven aan een of andere malafide schroothandelaar zonder vergunning. Dat kost geen geld en is niet duur! Consumenten die belang hechten aan gezonde mensen en een schoon milieu moeten het recht hebben om te weten met welke winkel ze niet in zee moeten gaan. Dat recht wordt nu namens minister Cramer getraineerd.

Kan de minister mij even uitleggen, waarom het financieel gewin van een malafide winkelketen belangrijker wordt gevonden dan het recht van de consument om te controleren of zijn dure euro’s wel worden besteed aan waar ze voor betaald zijn? De minister gáát mij dat ook uitleggen. Ik deed een verzoek in het kader van de Wet Openbaarheid Bestuur. Ik wil weten hoe het zit. Welke winkelketen het betreft. Om welke vergunningloze inzamelaar het gaat. Want met betrekking tot deze milieuzwendel komt wat mij betreft de onderste steen boven!

Het WOB-verzoek leest u hier: http://driekoplopers.web-log.nl/driekoplopers/2009/02/oplopers-eist-o.html