Een cultureel misdrijf

Zeker, dáár doen ze het voor. Applaus. En complimentjes, lovende woorden. Maar ook kritiek, want daar leer je alleen maar van. Ze waren in topvorm. Je kon logisch concluderen, zien en voelen, dat iedereen zijn uiterste best had gedaan om er iets moois van te maken. Het publiek was enthousiast en al was het pas de try out, het gaf een staande ovatie. Dat heeft vast en zeker stimulerend gewerkt, zodat we vol vertrouwen uitkijken naar de reguliere voorstellingen.

Theater is de maatschappij in het klein. Emoties worden uitvergroot – hoewel soms juist klein gespeeld voor meer zeggingskracht – en situaties worden uitgetild boven de werkelijkheid van alledag. Theater is illusie. Maar goed theater weet met die illusie het publiek te raken, het te ontroeren of boos te maken, aan het twijfelen te brengen, van slag te brengen, een Aha Erlebnis (verrek, dat ken ik!) te bezorgen, mensen te veranderen door ze te verlichten, voor te lichten, in te lichten. Bertolt Brecht zag theater dan ook als sociaal experiment. Goed theater herschept gedurende de voorstelling de wereld en houdt het publiek een lach- of huilspiegel voor.

Is kunst onnodig? Kunnen we theater missen? Is cultuur een overbodige luxe? Mag er op beknibbeld en bezuinigd worden? Wie ja zegt, heeft het leven zelf gemist en is een levende dode, een wandelende mummie. Zoals ademhalen, eten en drinken, beweging en rust, nodig zijn voor het lichaam, zo zijn kunst en cultuur (theater, cabaret, opera, poëzie, muziek, schilderkunst, tekenen en…) onmisbaar voor een gezonde samenleving. Wie die zaken wil beknotten, wie de geldkraan wil afsluiten, maakt de maatschappij ziek en pleegt een cultureel misdrijf.