Een spel zonder woorden

Het was in het begin van de 18e eeuw dat twee jonge monniken op een dag een wandeling maakten in de tuin van een Italiaans klooster. Toen zij het gezang hoorden van de dorpsbewoners, die een of ander feest vierden, klommen de twee monniken op een muur van de tuin om de vrolijke schare te zien.
De volgende morgen moesten zij daarvoor bij hun abt komen die hen wegens overtreding van de regels van het kloosterleven strafte met opsluiting voor de tijd van drie maanden.
Bovendien zouden zij in die drie maanden geen woord met elkaar mogen wisselen.

Zo goed en zo kwaad probeerden de beide monniken hun tijd door te brengen met gebed en contemplatie maar af en toe hadden zij toch ook ogenblikken van verveling.
Op een van die momenten viel het oog van de jongste monnik op de steentjes waarmee de vloer van de cel was bedekt. Hij begon een aantal platte stenen van dezelfde grootte uit te zoeken. De ander hielp mee en spoedig hadden zij er achtentwintig.

Een van de mannen begon daarna tekens te zetten op elk van de stenen; en wel op elke steen een ander aantal. Vervolgens legde hij de stenen op volgorde en begon te denken over een manier waarop hij en zijn lotgenoot met die stenen zouden kunnen spelen.

Natuurlijk was het moeilijk van gedachten te wisselen zonder daarbij te spreken.
Maar na enkele dagen waren de beide monniken toch zo ver dat zij niet alleen een spel, maar ook de bijbehorende regels hadden bedacht. Vervelen deden zij zich van dat ogenblik af niet meer. Er was nog slechts een moeilijkheid; als een van hen het spel had gewonnen kon hij geen uiting aan zijn blijdschap geven omdat het spreken hem was verboden.

Maar ook daarop vonden de beide gestraften iets. Op het ogenblijk dat het spel was gewonnen sprak de winnaar de eerste regel uit van de psalm “Dixit Dominus Domino meo” waarmee hij zijn overwinning kenbaar maakte.

Toen de drie maanden gevangenschap om waren maakten ook de andere monniken uit het klooster met dit spel kennis. In de loop der jaren veroverde het zelfs de gehele wereld. Het gebed, waarmee de overwinnaar oorspronkelijk zijn overwinning had aangekondigd, werd afgekort tot het ene woord dat iedereen nu kent; domino.