Een vrolijke Frans uit Duitsland, Leibniz (1646-1716) beweerde dat onze wereld de beste is van alle mogelijke werelden. Klopt, zei Voltaire: de Portugese stad Lissabon is getroffen door een zware aardbeving. Candide, de hoofdfiguur van het gelijknamige boekje, blijft echter in opperbeste stemming – wat er ook gebeurt. Even Apeldoorn bellen was er nog niet bij. Wij hebben gelukkig Haïti en Japan en Libië en Syrië en nog wat fortuinlijke landen in deze beste van alle werelden. God heeft dit allemaal bedacht en vond dat het goed was. Hij stelde geen hoge eisen. Een beetje dramaturg… (Een Joodse kleermaker, zo herinner ik me ineens een witz, zei tegen een SS’er voor wie hij een uniform had gemaakt, toen deze schurk zich beklaagde dat het zo lang had geduurd: kijk eerst naar de wereld en dan naar mijn uniform.)
De schepper is niet van gisteren en bedacht een geniaal plan. Hij zond zichzelf, in de gedaante van zijn zoon, naar deze volmaakte wereld om zijn fout te herstellen. Sindsdien verloopt alles op rolletjes, zoals u weet. Hij liet zijn uitverkoren volk vergassen, wat volgens kenners in zijn geniale plan paste. Een beetje planner… Nou ja, ik ben Multatuli niet, dus ik wil niet in herhalingen vervallen.
Maar Jan, je had je toch voorgenomen een luchtige column te schrijven? hoorde ik een zacht stemmetje zeggen. Ik denk dat het mijn geweten was. Ik besloot het te volgen. En de raad van Voltaire op te volgen. ‘Wij moeten onze tuin bewerken’, schreef hij aan het einde van zijn satire Candide. Dus bewerk ik mijn tuin. En de tuin, leerde hij, is ons leven en de wereld.
2 reacties
DACS1973 · 30 april 2011 op 22:34
Het zal wel aan mij liggen, maar :eh:
sylvia1 · 1 mei 2011 op 18:43
Leibniz en Voltaire, hedendaagse rampen en een innerlijk stemmetje, da’s misschien een beetje veel voor een korte column. Al kan ik het streven wel waarderen, om grote denkers te linken aan gebeurtenissen van nu mét een persoonlijk tintje.