Grijze verjaardag

Gisteren werd mijn opa 85. Vijf-en-táchtig! Mijn oom meldde in zijn speech dat dat maar liefst 31025 geleefde dagen zijn, welgeteld. Ondertussen zat mijn opa onderuitgezakt, wazig te kijken, zijn best te doen om de gepaste gezichtsuitdrukking te produceren. Zijn grijze haar en oude gezicht viel weg in de zee van de omzittenden. Bijna even oud, grijs. Onze Dagen Zijn Geteld. Hij laat het grootste deel van het feest, in de tuin van zijn schoonzoon, als een mak lammetje over zich heenspoelen. Meneer Alzheimer is aan de bal.

Voorheen deed mijn opa zelf graag de speeches. Hij was een slim en ontwikkeld man met een goede functie. Trots, zelfverzekerd. Nu hij aan Alzheimer lijdt laat hij dat speechen liever aan anderen over. Mijn opa is alvast  beetje bij beetje aan het verhuizen uit zijn hoofd. Een niet gevraagde versnelling, bemoeilijking ook, van het ouder worden. Hij noemt het zelf Alzheimer-Light. Want hij weet de dingen dan wel, en dan weer niet. Hij verzakt in stilzwijgen en tafelstaren, ondertussen genietend van een Jenevertje met een kilo suiker erin. Want dat vindt hij heerlijk. Hij kijkt elke dag uit naar het borreluurtje. Of de borreluren. Of de borrelmiddag-en-avonden. Of de borreldagen. En het is zo ongezellig als het bezoek niet meedoet! Opa, pas toch op…Straks krijgt Meneer Alzheimer gezelschap van Mevrouw Korsakoff.

Laatst bezocht ik hem thuis. Zijn vrouw was op vakantie en zij had gezorgd voor een fantastische vrouw die mijn opa zijn ‘natje (JENEVER!) en droogje’ gaf. Thuis voelt opa zich het best. Zijn geheugen heeft daar klaarblijkelijk minder last van de spinnenwebben. Zelfs in zijn staat van ouderdom en geestelijke slijtage is hij nog bezorgd en geïnteresseerd in het wel-en-wee van zijn oudste kleindochter. Dat is vertederend. Je kunt alle gekheid op een stokje zetten, maar mijn opa heeft duidelijk gemaakt aan Meneer Alzheimer dat hij wel lief moet zijn. En dat is hij ook. Fikkie, af!

Toen het verjaardagsfeest op zijn einde liep informeerde ik bij opa naar zijn kado’s. Ik had verwacht dat hij daar niet veel van zou weten. Maar hij schatte het aantal flessen Jenever op 10 (niets was uitgepakt!), en het was er maar één meer. Selectief geheugen, ja, men moet die man toch wat beter in de gaten houden…want ondertussen let hij goed op. Na 4 borrels. Hij kan beter tegen sterke drank dan ik. Ineens kwam hij met een opmerking die ik nooit meer ga vergeten. ‘Ik hoef alleen de Jeneverflessen maar te tellen om te weten hoe lang ik nog leef, want ik ga ze allemaal opdrinken’. Een  beetje van Meneer Alzheimer en een beetje van meneer Weltevree*. Ik kon alleen maar reageren door te zeggen dat ik hem dan voortaan elke week wel een fles zou komen brengen. Humor of niet, met een schrijnend gevoel, gemixt met berusting en een vleugje weemoed, fietste ik naar huis.

Thuis bekroop me een gevoel waarbij ik alleen maar op de bank kon gaan liggen en naar de wolken staren. Je weet wel, zo’n wat-gaat-alles-toch-snel gevoel dat zich fysiek in je ingewanden wringt. En het stomme is, dit gevoel heeft allerminst met mijn opa te maken. Dit is een gevoel dat ieder mens bij tijde en wijle (letterlijk soms…) heeft. Waardoor je weet waar je voor leeft. Meneer Alzheimer, wilt u alstublieft lief zijn voor mijn lieve opa? Want als u het rustig aan doet kunt u ook een beetje blijven meegenieten. Van die lieve vrouw van opa, van die glaasjes Jenever, van die heerlijke klassieke muziek zittend in die fijne nieuwe leunstoel, het mooie uitzicht van het balkon op acht hoog, André Rieu en zijn viool, van het WK-voetbal, van lieve familie, vrienden en buren.

*fictieve achternaam