Herfst

Het zijn grotendeels witte wolken vandaag, niet die donkere van de afgelopen dagen. Het wit verlicht het gemoed enigszins. Vanachter het raam tussen die zelfde wolken zoek ik stukjes blauw, sporen van de zon. Maar de wolken zijn dicht. Lichter weliswaar maar dicht. Windstil is het. Sowieso stil. De vanzelfsprekende verkeersdrukte lijkt naast de wind te zijn gaan liggen. Toeval denk ik.

Ik zit, kijk uit het raam en zie wat bekend is. De beddenzaak, de hoge afvoerpijp van de fabriek, het lege winkelpand, de appelboom en de bosschages. Een wilde eend heeft het rijk alleen en trekt een breed uitwaaierend spoor in de spiegelgladde vijver. Ik neig naar somberen maar praat mijzelf moed in. Niks te klagen jongen. Ik weet het maar de zeurstand is hardnekkig. Ik druk mijn voorhoofd en neus tegen het raam, druk even iets harder, ontspan en neem, twee te onderscheiden vetplekken achterlatend, afstand. Ik mijmer de onvermijdelijke melancholie: de verjaardag, de onontkoombare confrontatie met de eigen vergankelijkheid; de naaste familie die dementerend de draad steeds meer kwijt raakt; het somberheid bevestigende herfstweer en dan ook nog al het reguliere waarom in mij. Ik rommeldebommel mezelf zo de depressie in als ik niet oppas. Ik pas op.

Gisteren was ik bij hem op bezoek. Hij, de ingenieur, bruggenbouwer, muzikant, zat op de rand van het ziekenhuisbed. Een fitte zeventiger, de jongere broer van mijn moeder. Bij binnenkomst registreerde ik een blik van herkenning. Gelukkig. Hij was in gesprek met een van zijn kinderen, mijn nicht, maar onderbrak het gesprek om mij te begroeten. Een goede hand kreeg ik, niet te stevig niet te slap. Hij vond het leuk mij te zien zei hij. Hoe het met me was. Met mij ging het goed natuurlijk. Hoe het met hem was. Ook goed. Alsof we op een verjaardag waren; ingesleten beleefdheidspatroontje. Toch niet helemaal goed doorbrak ik het patroontje. Ziekenhuis, realiseerde hij zich. Even van zijn stuk. Ja, er moest iets kleins gebeuren, herstelde hij. Maar ach, het was niet ernstig. Wat het was, dat wist hij niet precies. Daar was ie niet zo in thuis, ha ha. Niets ernstigs, dat wist ie wel. Maar hoe het met mij was. Ja, goed dus. Nicht zei dat ze ons even alleen zou laten. Oom vond het prima. Nicht verliet de kamer en ging richting koffiecorner. Oom keek zijn dochter na en richtte zijn blik vervolgens weer op mij. Hij sloeg zijn handen op zijn bovenbenen en vroeg hoe het met mij was. Goed hoor.

Een beetje vreemde omgeving om te verblijven zo met vier op een kamer, zei ik. Dat vond oom ook maar het duurde niet lang meer. Misschien nog een onderzoekje en dan ging ie weer snel naar huis. Maar ja, je kent die artsen hè. Ik knikte en keek even weg. Mijn blik viel op de achterplank van zijn bed. Daar zat een voorgedrukt A4’tje geplakt. Op de stippellijn was de naam van oom met de hand geschreven. Er stond in grote letters dat oom in het ziekenhuis was, afdeling geriatrie, en dat hij de kamer niet zonder toestemming van de verpleging mocht verlaten. Dat kon vriendelijker dacht ik.

Oom glimlachte, zocht mijn blik, zocht iets van verstandhouding, zocht mij, zichzelf misschien. Maar hoe is het met jou vroeg ie. Met mij? prima. Met mij ging het prima. Ik ging er bijna in geloven. Dit ging niet werken realiseerde ik me. Zonder verder nadenken begon ik te vertellen, over mijn verjaardag; over verjaardagen van vroeger; ik vroeg naar zijn verjaardag; lepelde herinneringen op aan zijn vrouw, zijn kinderen, het dorp waar hij woonde, zijn boot… dat ging beter. Hij knikte, onderbrak mij af en toe en probeerde, zich verontschuldigend voor zijn haperende geheugen, iets toe te voegen. Hij kwam slecht uit zijn woorden en liet mij. Ik verhaalde voort en plakte herinnering op herinnering. Na een minuut of twintig aan een stuk was ik uitverteld. Klaar, einde verhaal.

Oom had zijn blik afgewend. Naar het raam keek hij. Op mijn kuch om aandacht draaide hij zich om en keek me aan. Rust zag ik.

Herfst, zei hij. Mooi hè.