Multatuli terrorist!!!!????

‘Zou je die boeken nog wel lenen in de bieb?’ vroeg een vriend met een serieus gezicht. Ik probeerde te ontdekken of hij mij, zoals wel vaker, in de maling nam. Hij bleef ernstig. Of ik dan niet gehoord had van dat plan om bibliotheken te verplichten bij te houden wat hun leden lenen? ‘Om terroristen op te sporen…’ voegde hij er aan toe met een toon die vriend en vijand maar al te goed van hem kennen. Ik fronste mijn wenkbrauwen. ‘Veel humanisten zijn bijvoorbeeld bewonderaars van Multatuli’ ging hij verder. ‘En jouw grote voorbeeld schreef op de laatste bladzijde van zijn Max Havelaar: ‘En ik zou klewang wettende krygszangen slingeren in de gemoederen van de arme martelaren wie ik hulp heb toegezegd, ik, Multatuli. — Redding en hulp, op wettelyke weg, waar het kan… op wettige weg van geweld, waar het moet..’ Met een daverende klap sloeg hij het boek dicht. Allerlei ogen keken ons vragend aan. Ik schoof ongemakkelijk heen en weer op mijn stoel: iedereen kan met een beetje moeite zó weten wat ik lees… ‘Dat liegt er niet om’, zei ik aarzelend, in het midden latend wát er niet om loog: het weerzinwekkende wetsvoorstel of de emotionele literaire uitval van Douwes Dekker alias Multatuli. Ik had nu helemaal zin om het boek nog eens te lezen. ‘Zijn de lezers en bewonderaars van Multatuli soms potentiële terroristen!?’ brieste hij. Ik probeerde tot me door te laten dringen wat hij had gezegd. ‘De Eerste Kamer moet het wetsontwerp nog behandelen en je mag toch aannemen dat daar mensen zitten die verder kijken dan de paranoïde neus van de junta in Den Haag lang is?’ wierp ik voorzichtig tegen. ‘Ja, natuurlijk, maar zelfs als dit stompzinnige voorstel wordt verworpen, dan nog voel ik me uiterst ongemakkelijk om niet te zeggen pissig’, was zijn antwoord. ‘Immers, de ziekelijke hersenkwab die dit soort waanideeën uitkotst, is met het verwerpen van het voorstel niet verdwenen! Voor je het weet verzinnen die omhooggevallen non-valeurs weer wat anders. Als ze maar genoeg onzin uitkramen blijft er allicht wat hangen, net als bij een schepnet dat je door een hoop stront haalt. Maar die shit wil ik helemaal niet! Ik wil lezen en lenen wat ik wil, zonder dat de een of andere geheime dienst zit te zoeken naar ‘verdachte’ boeken. Mijn privacy is me te veel waard. Als ze doorgaan met deze onzin, zal ik de Max Havelaar er nog eens goed op nalezen. Misschien doe ik nog wat Ideeën op!’ Tijdens deze tirade liep hij rood aan van woede. Ik bood hem een pepermuntje aan, wat meestal helpt. En nam gauw nog een paar ‘gevaarlijke’ boeken.

© Jan Bontje 2005

Quindrein

Verzuchting van Poten Taat

Weg met die boeken vol gevaar
Hooguit een kinderboek, maar niet te raar
Dat lezen maakt het volk onrustig
En soms afgrijselijk strijdlustig
–
Dus schrijver: zwijg! En volk: bedaar!

© Jan Bontje 2005

Bontje (haiku)

als ik een boek lees
schep ik een eigen wereld –
net als de schrijver

© Jan Bontje 1998/2005