Nergens over

Mijn vriendin en ik hebben laatst een uurtje op een kerkhof rondgewandeld. Dat hadden we al jaren niet meer gedaan en kennelijk was het gewoon weer eens tijd. Nu zou men denken dat deze activiteit een ideale voedingsbodem zou kunnen zijn voor een stukje dat nergens over gaat, want op een kerkhof is immers iedereen dood en er gebeurt dus niets.

Ja, was het maar zo eenvoudig.. Want ook op een kerkhof verstrijkt de tijd en laat er sporen na. Ik had ergens gelezen dat er tegenwoordig veel meer ruimte was voor een ‘persoonlijke invulling van de individuele rouwbeleving’ en dat was inderdaad duidelijk te zien. De obligate granieten grafstenen, rozen en afgekloven bijbelteksten waren nog ruimschoots in de meerderheid, maar hadden geduchte concurrentie gekregen van vlinders, speelgoedbeesten en plastic tuinkabouters. Hier sprak steeds duidelijker de stem van het volk. Een overzichtstentoonstelling van het werk van Jeff Koons was hiermee vergeleken een demonstratie van goede smaak, al werd wel duidelijk waar deze zijn inspiratie vandaan haalt.

Ook zag men op de graven de schelpjes het grind verdringen. Misschien vereist dit enige toelichting: een liggende grafsteen kost meer dan een staande omdat hij voor het goede fatsoen het hele graf moet afdekken. Een kleine staande steen aan het hoofdeinde van de overledene is veel goedkoper, maar dan zit men nog steeds met een onafgedekt graf. Men zou er natuurlijk een tuintje op kunnen aanleggen, maar dat vergt onderhoud, en hoewel de ontslapene ‘zeer geliefd’ is, en ‘nooit vergeten zal worden’ is dat natuurlijk te veel werk.

Hier komt het grind in beeld. Iemand moet ooit bedacht hebben dat een rechthoek van grind toch ook ‘netjes’ staat en nagenoeg onderhoudsvrij is, en sindsdien hebben talloze anderen dat voorbeeld nagevolgd. Decennia lang bleef deze toestand ongewijzigd, tot op een dag iemand in het kader van de ‘persoonlijke invulling van de individuele rouwbeleving’ zeer diep in de schatkist van zijn of haar creativiteit tastte en op het idee kwam het grind door schelpjes te vervangen. Drie vliegen in 1 klap! Want het was niet alleen origineel, maar de schelpjes verwezen veel nadrukkelijker naar de eeuwigheid dan het grind [‘de zee klotst voort in eindeloze deining..’], en – last but not least – het was veel goedkoper. Want voor grind moet men in het tuincentrum betalen, terwijl men de schelpjes gratis van het strand kan rapen en daar ligt men tóch al minstens drie weken per jaar op! Ik werd er helemaal stil van en begreep tot in het diepst van mijn wezen hoe Holland groot was geworden..

Te denken gaf ook een bordje waarop stond dat men grind, schelpen en tuinkabouters strikt binnen de grenzen van het aangegeven territorium diende te houden. Om te onderstrepen dat het ernst was werd afgesloten met de zin: GRIND WORDT VERNIETIGD! Daar zit vast ook weer een verhaal achter – je vraagt je bijvoorbeeld meteen af hoe ze dat doen, grind vernietigen – maar daar zit je dus niet op te wachten als je een stukje wil schrijven dat nergens over gaat..