Van obesitas naar een volle buik

Ruim meer dan 800 miljoen mensen hebben dagelijks honger. En geen honger zoals wij, de Westerse beschaving, dat omschrijven. Wij hebben trek. Zij hebben echt honger. Iedere rijstkorrel is voor hun een geschenk uit de hemel. Maar waarom hebben zij nu honger? En hoe is dit op te lossen? Een antwoord hierop ondervond ik door het kijken naar één van mijn favoriete programma’s, De Keuringsdienst van Waarde.

De Keuringsdienst van Waarde onderzoekt en achterhaald de dingen waar wij als consument niet echt bij stil staan. Immers is marketing het instrument om consumenten te laten denken wat ze willen kopen. Maar vaak zit er achter iedere ingrediënt een misleidend verhaal. Ik weet nog goed dat er een aflevering was over een Franse kaas met daarop hele halve walnoten. Rambol is de kaas waarover het gaat. Allereerst moesten de Fransen op een Parijse markt niets weten van het kaasje, het is niet van hun werd er gezegd en er werd ook niet van harte geproefd. Het ging er echter om hoe het mogelijk was om een hele walnoot perfect in tweeën te breken zodat deze halve noten mooi op het kaasje kunnen liggen. Eerlijk waar, je kreeg een grote schuur ergens in Oost-Europa te zien waarbij honderden vrouwen aan langgerekte werkbladen staan waar bij iedereen een baksteen en een hamer heeft. Door de noot op een bepaalde manier te slaan, kraakt deze open zonder de noot te breken.

De laatste aflevering die me is bijgebleven ging over handbaked chips of kettlebaked chips. Het op een ambachtelijke wijze, op kleine schaal chips bakken in een ketel. Een zak van deze chips kost vaak het twee- tot drievoudige van een simpele zak chips van Lays of Croky waar ook nog eens meer in zit. Een testpanel van onder andere meester-kok Kranenborg liet weten toch het meest gecharmeerd te zijn van de goedkope, normale chips. Wat bleek nu, de chips wordt niet gemaakt op de manier zoals het op de verpakking staat, maar zoals iedere andere chips. Consumenten betalen dus meer voor chips die alleen op de verpakking met de hand in een ketel gebakken is. En toen ze de fabriek van Lays binnen gingen zag ik de hoeveelheid aardappelen die dagelijks door vrachtwagens aangevoerd worden. Het eureka moment was daar. Waarom is er in vredesnaam hongersnood in de wereld terwijl er hier honderden tonnen voedsel verwerkt worden tot luxe versnaperingen?

Ik snap best dat men graag een chipje lust, ik dacht er nog aan om een bakje te vullen voordat ik ging schrijven, maar dat zou niet geloofwaardig overkomen. Dus dat bewaar ik wel voor een film straks. Maar als alle consumenten nu eens zouden stoppen met chips eten, koekjes en allerlei andere hartige snacks, weet je hoeveel aardappelen, tarwe, graan, rijst en ga zo maar door overblijven om die ruim 800 miljoen mensen die dagelijks moeten vechten voor hun leven te voorzien van voedsel?! Wat consumenten op jaarbasis aan voedsel weggooien, alleen omdat de koelkast en de voorraadkast ervan uitpuilt en vanwege het snacken en de tussendoortjes, dat zijn echt gigantische hoeveelheden en honger is niet nodig! Delen en appelschijfjes met kaneel als koekjes of komkommer reepjes als chips eten is alles wat nodig is.

Toegegeven, ik ben misschien wat naïef en kortzichtig hierover, maar als fanatiek kijker van wetenschap programma’s, is het misschien wel gewoon zo simpel. Natuurlijk is er schaarste, maar die schaarste is een verzonnen illusie, een marketing strategie. Een boer verkoopt zijn producten voor prijzen die hoger liggen dan dat consumenten ervoor betalen in de supermarkt. Dat is gewoon te zot voor woorden. Voor wat betreft de werkgelegenheid die verloren gaat als men stopt met het produceren van chips, platgooien die fabrieken en voedsel verbouwen, op een natuurlijk wijze zodat er met de hand gewerkt dient te worden.

En vergeet een belangrijk punt niet, je vangt hiermee wel twee vliegen in één klap. Je zult zien dat de hoeveelheid mensen met obesitas, typisch een Westerse welvarende ziekte, zal dalen en dat de buikjes van hen die het echt nodig hebben vol zullen raken.