De anatomie van de bierbuik

Niet iedere dikke buik is een bierbuik zelfs niet als we zwangere buiken buiten beschouwing laten. Van een bierbuik is sprake als een opvallende zwelling van het lichaam zeer plaatselijk optreedt en wel ter hoogte van buik. We spreken natuurlijk niet van een bierbuik als die zwelling zich in de vorm van spierbundels voordoet. Maar vergissingen inzake de aard van de bult zijn bijna uitgesloten. Zulke slappe spieren bestaan niet. Het opvallende van de bierbuik is dus het plaatselijke karakter van de uitwas. Hij doet zich in zijn duidelijkste vorm voor bij magere personen, meestal van het mannelijk geslacht. Niet ongebruikelijk is het beeld van een paar magere beentjes die de enorme vormeloze massa torsen. Bovenop die massa bevindt zich een uitstulping ofwel een onaanzienlijk kippenborstje. Aan de bovenkant daarvan wordt een mager hoofdje op zijn plaats gehouden door een dun nekje. Aan de zijkanten van het kippenborstje bungelen nog 2 armpjes.

Wat ten tweede opvalt is het feit dat er wel bierbuiken bestaan maar geen bierhoofd, bieronderkinnen, bierarmen, bierbenen, bierborsten, bierbillen. De zwelling doet zich onmiskenbaar voor ter hoogte van de plaats waar het bier zich na inname enige tijd ophoudt alvorens deels via de blaas geloosd te worden en voor een ander deel zich via de bloedbaan een weg naar de hersenen te zoeken om de geest van de bierdrinker te benevelen. Laten we even aannemen dat de bierbuik inderdaad het gevolg is van een overmatige bierinname dan doet zich vanzelf de vraag voor waaruit de bierbuik eigenlijk bestaat. De gedachte is nauwelijks te verdringen dat de bierbuik dezelfde functie heeft als het tonnetje om de hals van de Sint Bernard. In de buik zou een reservevoorraad bier opgeslagen zijn die bij dreigende ontnuchtering van de bierdrinker redding brengt. Terzake kundigen hebben echter vastgesteld dat de bierbuik gewoon uit vet bestaat. Maar kan het toeval zijn dat die vetophoping zich voordoet vlakbij de maag. Spelen zich in die bierbuik vooralsnog onbekende vitale processen af met bier als katalysator? Is het een soort snelle kweekreactor met als grondstof bier? Zo ja, wat is het eindproduct? Meer in het algemeen is de vraag dus: Is de bierbuik een orgaan?

Verder doet zich nog de vraag voor waarom er geen wijnbuik, sherrybuik, whiskey-, wodka- en aanverwante buiken bekend zijn. Niemand lijkt er aan te twijfelen dat het lichaamsdeel dat zich als een fremdkörper aan het lijf van een verder redelijk normaal uitziend persoon heeft vastgezet iets met bierconsumptie te maken moet hebben. Het feit dat bier tegenstelling tot andere alcoholica in onbegrijpelijke hoeveelheden het lijf van bierdrinkers passeert zal daar debet aan zijn. Je kan je nauwelijks voorstellen dat zoiets zonder gevolg blijft. Stevige bierdrinkers rekenen niet in glazen maar in kratten. Ik moet de eerste wijndrinker nog tegenkomen die zich beroemt op het feit dat hij een doos wijn soldaat maakt in een weekend.

Een bierbuik lijkt overigens opvallend op een hongeroedeem. We kennen het van vroeger. Foto’s in de krant van hongerende Afrikanen. Die Afrikanen hadden honger, een bierdrinker heeft chronische onstilbare dorst. Een verklaring moet ook gevonden worden voor het feit dat niet elke stevige bierdrinker een bierbuik heeft. Ik noem op zijn speciale verzoek Kees Schilder die ondanks het feit dat hij regelmatig een bezoek brengt aan de bierpomp over een strakke buik beschikt. Hoe kan dat? Zit het soms tussen de oren of in de genen? Veel vragen, vooralsnog weinig antwoorden, het wordt tijd voor een zorgvuldig medisch onderzoek naar dat mysterieuze lichaamsdeel, de bierbuik.