Die goeie gouwe tijd…

In de Gouden Eeuw was niet alles goud wat er blonk. Het was echt niet die goeie gouwe tijd waarmede men ons om de oren slaat. Het volk leed bittere armoede. Zeker, de 17de eeuw bracht grootheden voort als de schilders Rembrandt en Frans Hals, de wijsgeer Spinoza, de dichter Joost van den Vondel, de waterbouwkundige (polders!) Leeghwater, de wis-, natuur- en sterrenkundige Christiaan Huygens, de wiskundige en staatsman Johan de Witt, de rechtsgeleerde Hugo de Groot, de microbioloog Antoni van Leeuwenhoek. Deze sterren schitteren nóg aan het firmament. Hulde!

Dit tijdsgewricht werd echter ook gekenmerkt door egoïsme, zwendel, corruptie en vriendjespolitiek van de heersende koopmansklasse. Ook werd door deze o zo brave lieden, die ons tot vervelens toe ten voorbeeld worden gesteld, munitie geleverd aan de vijand (eerst Spanje en later Engeland, Frankrijk, Münster en Keulen samen), waarmee het, uiteraard arme, kanonnenvlees enige tijd later overhoop werd geschoten. Want zaken zijn zaken.

Bij de Gouden Eeuw denk ik weliswaar ook aan die roofzuchtige kooplui, die zoveel op hedendaagse [i]bankenrovers[/i] lijken, maar toch vooral aan de dichters, denkers en doeners die de grondslag hebben gelegd voor de moderne samenleving. En zeker aan de talloze straatarme naamlozen die soms letterlijk in de stront zaten, maar wél de basis van de maatschappelijke piramide vormden. Er mag dan veel waanzinnig veel ten goede veranderd zijn, die piramide is er nog steeds…

© Jan Bontje 2008