Vandaag is de vermaledijde zomertijd weer begonnen. Wat mensen ertoe leidt om dit weekend een uur slaap in te leveren om ’s avonds langer licht te mogen genieten is mij een raadsel. Langer licht betekent immers langer herrie, een avond die maar geen nacht wordt en onrustig blijft, buren die voor de meest bekrompen Nederlandse tuinen de veel te rokerige barbecue van stal halen, nog langer zich vervelende en schreeuwende kinderen die weigeren naar bed te gaan, etc. Als je het mij vraagt, doe ik er deze tijd liever een uur bij, zodat het hoogzomer niet tot tien uur ’s avonds maar tot acht uur ’s avonds licht blijft. Het is dan wel drie uur ’s nachts alweer licht, maar dan ligt iedereen te slapen en kunnen mensen als ik die de nacht nodig hebben om zichzelf te zijn, eindelijk eens genieten van een wereld die rekening houdt met hen.
Maar het mag niet zo zijn, de tirannie van de oeverloze vrolijkheid en het misplaatst optimisme is een alomvattende dictatuur en je hebt je als minder in levenslust bedeelde, neerslachtige en overgevoelige persoon maar aan te passen, ten behoeve van de algehele onrust.
Het economische argument, dat langer licht minder stroomverbruik betekent, is stupide. De uitbundigheid viert hoogtij in de zomer en moet worden uitgeleefd door ondersteuning van allerhande activiteiten. Het extra koude pilsje komt uit een extra hoog gezette koelkast, het niet aan te slepen vlees dat op de barbecue moet, is diepgevroren uit de vrieskist gekomen, er wordt vrolijk muziek gedraaid op de muziekinstallatie met extra vermogen in de luidsprekers, die paar lampen die we in de winter ’s avonds ontsteken en ’s zomers niet wegen in stroomverbruik toch stellig niet op tegen de voor het buitenvermaak benodigde energie, zeker als we in ogenschouw nemen dat het energieverbruik van de mensen zelf niet bepaald wordt ingetoomd door het warmere weer.
Genieten is meer en meer een activiteit, niets doen valt onder een wezenlijk andere categorie, en wel die van de verveling. Verveling is een vloek voor de moderne mens omdat het leven maar één keer is en er alles uit moet worden gehaald wat er in zit. Geen wonder dat in geval van zinloze reflectie op de dingen mij altijd een gevoel van eeuwigheid overvalt, alsof ik het al tientallen jaren doe. Alleen als ik me inspan en vertier heb, snelt het leven me voorbij en raak ik in een soort paniek, dat ik ondanks het actief zijn en het vele beleven, iets wezenlijks mis. En dat is ook wel zo: ik mis het gevoel van rust, van verstilling, van simpel bestaan zonder pretentie, zonder mij ontstijgend doel. Ook dit is weer een reden om de zomertijd niet in te stellen, of omgekeerd in te stellen door de klok een uur terug te zetten: het bewust maken van de mensen, dat het leven meer is dan het bereiken van een bepaalde leeftijd en het ervaren van zoveel mogelijk afwisseling en vertier.
Leven is niet iets wat je consumeert als een vakantiereis of kan bestellen als een nieuwe keuken. Leven is bestaan, berusten, vrede hebben met wie je bent en wat je kan. Leven is het besef, dat er niets hoeft te gebeuren en dat het desondanks goed gaat. Het besef ook, dat er maar heel weinig te gebeuren heeft, of het gaat mis en is afgelopen… dus vertel me niet, dat in de stilte en berusting geen spanning zit! Integendeel, die spanning is voor veel mensen te hevig, ze verdragen haar niet en verdrijven haar ieder moment door zich… met leven te omringen, leven dat leven lijkt en vooral in geluid en drukte en doen tot uiting komt. De innerlijke leegte van het eigen bestaan moet worden gecompenseerd met het in bezit nemen van het leven van anderen, mensen, dieren, maar ook dingen, als ze maar iets doen, als er maar beweging in zit.
Het instellen van de zomertijd past helemaal in onze zogenaamd dynamische tijd. Er moet steeds iets veranderen, anders wordt het saai. Anders wordt het alleen maar bestaan en verder niks, en dat beklemt ons. Het beklemt ons omdat we de rust in onszelf missen en vaak ook het respect voor dingen die louter zijn. Voor dingen die de tijd hebben, die een rust ademen die ons vreemd is. Ja, op vakantie proberen we het soms, een paar weken, maar het is slechts weinigen gegeven om er iets mee te doen in het dagelijkse bestaan, de plicht roept, het werk wacht niet. Als tegenwicht zou het ook hierom veel beter zijn, als we in de zomer meer tijd voor onszelf reserveren, de paar duistere uren extra koesteren door ons terug te trekken en te reflecteren op het bestaan.
Ook ik zal mijn zomertijd hebben, maar dan drie uur ’s nachts, als de rust het meest intens is, heel even, een half uurtje, want de dynamiek van de economie stuurt de vrachtwagenchauffeurs alweer op pad. Misschien had ik dat moeten worden: vrachtwagenchauffeur. Want ik geloof niet dat zij zich ook maar iets aantrekken van de zomertijd. Zij hebben hun eigen tijd, zoals het hoort.
6 reacties
viking · 30 maart 2004 op 14:58
Ik overwoog dit leven te verruilen voor een rustvol bestaan in Nieuw Zeeland of Australië…
… die gedachten komen weer boven.
Mosje · 30 maart 2004 op 16:50
Ik overweeg om al mijn uurwerken te laten zoals ze zijn, en te accepteren dat ik de komende maanden steeds een uur te laat op mn werk zal zijn.
Of ben ik steeds een uur te vroeg dan?
Mup · 30 maart 2004 op 18:50
[quote]Zij hebben hun eigen tijd, zoals het hoort[/quote]
Hadden, zoals het hoorde, ondertussen. Ook zij zijn tegenwoordig voor de tijdsdruk moeten bezwijken,
Groet Mup.
Ma3anne · 31 maart 2004 op 10:39
Mooie overpeinzing. En helemaal waar, denk ik. Veel mensen vluchten voor de stilte, omdat ze bang zijn geconfronteerd te worden met leegte in zichzelf. Terwijl de stilte in jezelf de grootste volheid is die bestaat.
Maar lange lichte zomeravonden vind ik wel heerlijk. Zonsondergang laat in de avond aan het water helemaal in mijn eentje… ik verheug me er alweer op.
Eftee · 31 maart 2004 op 20:14
Nog steeds weet ik 2x per jaar niet of de klok nu vooruit of achteruit moet. Ik denk niet dat ik het ooit nog zal leren.
depriman · 3 april 2004 op 12:45
Ik wil iedereen die een reactie gaf daarvoor bedanken.
Vriendelijke groet,
Anton (depriman)