Sinds onheugelijke tijden verwondert de mens zich over het ontstaan en vergaan van het leven en de wereld. Niet alleen het begin van alles, maar ook het eind der tijden is onderwerp geweest van meer of minder filosofische bespiegelingen. Er is geen religie of zij heeft zich een uitgesproken idee of saillant beeld gevormd van de oorsprong en het doel van het bestaan. Daarbij zie je vaak dat het aardse leven als overgangsfase wordt beschouwd, als een straf die je moet uitzitten of als een leerproces dat je moet ondergaan. Het ultieme doel is het bereiken van een paradijselijk leven of een nirwana waarin niets meer hoeft en alles futiel is. En wie zich niet aan deze religieuze orde der dingen houdt, zal branden in de hel of eeuwig blijven ploeteren in het moeras van de ondeugd. Om dit volmaakte doel te bespoedigen zijn er altijd religieuze fanatici geweest die onheilsboodschappen de wereld instuurden en voorspellingen deden dat de Aarde op een bepaald tijdstip zou vergaan. Soms riepen charismatische goeroes hun volgelingen op om massaal zelfmoord te plegen op het ultieme moment dat zij voor ogen hadden. Het einde van de wereld bleef natuurlijk uit, maar het resulteerde vaak wel in een gruwelijke slachtoffering van gehersenspoelde schapen, trouw tot in de dood aan hun perverse herder en monomane machtswellusteling.

Alle voorspellingen over het nakende eind der tijden komen vooral overeen in het feit dat ze onverdeeld vals zijn gebleken. Wat mij niet verbaast, aangezien elk door angst of onzekerheid ingeblazen geloof getuigt van een onrijpe, infantiele en onkundige geest, die alleen voorbarige conclusies trekken kan.

Tot nu toe deed ik zowel het filosofische nihilisme als religieuze fatalisme af als onzinnig en weinig begerenswaardig, iets wat vooral te danken is aan mijn wetenschappelijke opleiding (ik ben bioloog) en rationele manier van denken. Maar er is sinds kort iets vreemds aan de hand waardoor ik met al mijn intellectuele vermogens toch anders ben gaan denken en de dingen ook anders ben gaan beleven dan ik gewend was.

Enkele wetenschappelijk zeer goed onderlegde astronomen zijn namelijk sinds kort de mening toegedaan dat er een einde aan ál het leven zal zijn en dat dit einde relatief gezien zelfs tamelijk nabij is en hoe dan ook onvermijdelijk zal optreden. Niet alleen een einde aan het leven van mensen in het bijzonder op de planeet Aarde, wat op zich al een verschrikkelijke ramp is; nee, er zit ook een totaal slotakkoord aan te komen van het leven in het algemeen, van dieren en planten en alle andere biologische variaties die je zou kunnen bedenken, ook op plaatsen ver buiten ons zonnestelsel. En dit einde zal geen mooie climax zijn, geen fantastische finale als bij een groots vuurwerk, maar een traag dimmen van de schaarse lichten van de paar sterren die dan nog aarzelend twinkelen.

Volgens deze astronomen zal er een einde komen aan de energie in het heelal. Eens zal alles zijn opgebrand, de sterren zullen één voor één doven, de nog hete kernen van planeten als de Aarde zullen zijn afgekoeld en wat over zal blijven is een onpeilbare, kille, woeste leegte van donkere materie. De wereld zal voorgoed gedompeld zijn in een duisternis van 273ºC onder nul (het absolute nulpunt, 0 graden Kelvin). Alles wat ooit een ordelijke rangschikking was (zoals ons zonnestelsel, of het leven zelf) zou door de thermodynamische wet van toenemende entropie steeds verder in wanorde en chaos verzanden. Niet alleen het leven eindigt, de wereld als zodanig zal verdwijnen en zich opheffen in het niets. De Big Bang waarmee alles begon leidt uiteindelijk tot een Big Frost waarin alle energie is opgebrand en alle beweging tot stilstand gekomen. Niet bepaald een paradijs, maar ook geen hel, want in die toestand gebeurt er niets meer…

Dit ijzige scenario is dichterbij de uitvoering dan men denkt. Dit alles natuurlijk binnen astronomische proporties, waarschijnlijk zal de zon nog vele miljoenen jaren een betrouwbare energiebron voor de Aarde zijn. De dreiging dat de mens het eerst voor zichzelf verpest door grote klimaatsveranderingen te bewerkstelligen is vele male groter, al geloof ik in het aanpassingsvermogen van de mens en zeker van het leven, dus zo’n catastrofe zal het versterkte broeikaseffect niet betekenen. Maar los hiervan vind ik het een teken aan de wand dat nu blijkt dat de afstand tussen sterrenstelsels exponentieel toeneemt en dat het allergrootste deel (meer dan 95%) van het universum blijkt te bestaan uit zogenaamd donkere energie en donkere materie. Wat wij van het heelal kunnen zien beslaat slechts 4,03% van het totaal, 4% is waterstof en helium zoals dat is samengebald in de sterren; 0,03% betreft de zwaardere elementen zoals zuurstof, stikstof, silicium en ijzer van planeten. Het heelal bestaat nu 13,9 miljard jaar en nu is komen vast te staan dat de snelheid van het uitdijen niet afneemt maar steeds verder toeneemt, moeten we relatief gezien haast maken om het contact met andere sterrenstelsels, andere werelden waar mogelijk ander leven is, niet te verliezen.

De enige oplossing is dat de mens leert overspringen van het ene systeem of universum naar het andere systeem of universum; dit zou via zogenaamde wormgaten mogelijk zijn. Zelf denk ik dat het uitstel van executie is, uiteindelijk sterft het leven en verdwijnt niet alleen de energie maar ook de tijd, de ruimte, het wormgat, de massa. Misschien dat alleen God er iets aan kan veranderen, als een deus ex machina of als het spreekwoordelijke duveltje uit het doosje. Daarmee zijn we terug bij het geloof. Geloof dat ik niet heb. Het einde staat vast, niet alleen voor mij persoonlijk, maar voor al wat is. Of liever, het is stijfbevroren.

Categorieën: Algemeen

13 reacties

KingArthur · 28 februari 2005 op 17:09

Ik dacht dat ik een zwartkijker was maar jij probeert je naam werkelijk eer aan te doen. Geloof ik. 🙂

Mosje · 28 februari 2005 op 17:24

Tjee Optiman, in eerste instantie schrok ik erg van je stukje, en wilde al gaan biechten, boete doen, en enkele sacramenten tot mij nemen.
Maar toen las ik ik dat het toch nog wel miljoenen jaren kan duren.
Ga dus nog even een goed glas wijn drinken nu.

tontheunis · 28 februari 2005 op 18:42

En als alles al helemaal vastligt en is besloten, wat heeft het dan voor nut om je daar druk over te maken?
Bovendien lijkt het me toch dat je je opwindt over een beetje koffiedik kijken. Je zou in de plaats van naar de astronomen net zo goed naar de astrologen kunnen luisteren.
Dat zijn mensen die mij dagelijks in de krant, de Story en de Privé vertellen welk onheil mijn sterrenbeeld nou weer te wachten staat.
Mensen die de sterren ook bestuderen, maar dan anders dan astronomen (niet te verwarren met gastronomen, die aan uw wind kunnen ruiken wat u gegeten hebt).

Als nu de astronomen het einde der tijden aan het verkondigen zijn, sla ik er maar snel een van de zesduizend horoscopen op na die vandaag alleen al verschenen. ‘Het wordt een rustige week, leeuw, waarin je heerlijk en ontspannen op je lauweren kunt rusten.’

Nou… wat zal ik doen? Logen de astrologen of word ik genomen door de astronomen.

Ik zou me niet zo bezig houden met pogingen om in zwarte gaten te kruipen, als ik jou was. Het leven is al zo kort…

TT

Mosje · 28 februari 2005 op 18:52

Over onheil gesproken Ton. Wat te denken van een columnistenmeeting in Almere?
Er zijn barre tijden op komst……

depriman · 28 februari 2005 op 19:13

De column heb ik geschreven omdat astronomie mij fascineert, al heb ik niet de kennis om er erg kritisch te kijken naar wat er aan nieuwsfeiten naar buiten komt. Het idee dat het universum een eind heeft vind ik trouwens wel bemoedigend, zonder eind vind ik alles nog veel zinlozer.

prikkels · 28 februari 2005 op 20:38

Gelukkig heeft een ieder die geboren wordt 1 zekerheid in het leven. JE GAAT HARTSTIKKE DOOD!

En geen verzekering, dokter, uitvindingen etc kan daar ook maar ene mallemoer aan veranderen.

En depriman hoewel ik het een mooie these vindt en goed geschreven, heeft het weinig weg van een column.

sally · 28 februari 2005 op 22:13

Jemineetje, om depri van te worden.

Alleen die lap tekst al!

kop op depri….pluk de dag.
:warn:

tontheunis · 28 februari 2005 op 22:34

[quote]Wat te denken van een columnistenmeeting in Almere?[/quote]

Waarde Mosje, altijd voor in. Hoe barrer (wat een woord) de tijden, hoe meer columnisten elkaar bij dienen te staan.
TT koopt morgen een ander huis in Almere en is deze maand volop in de verherbouwing, maar er is vast altijd wel ergens een gaatje…

Je moet er gewoon een gat in zien, al is het dan soms een zwart gat…

TT

melady · 28 februari 2005 op 22:43

[quote]03% van het totaal, 4% is waterstof en helium zoals dat is samengebald in de sterren; 0,03% betreft de zwaardere elementen zoals zuurstof, stikstof, silicium en ijzer[/quote]

En nu is er ook alweer cocaine in de handel met atrophine.

Misschien heeft ‘Quest’iets aan je theorieen of is het plagiaat?

Melady 🙂

Mosje · 28 februari 2005 op 22:46

Wel Ton, schrijf je in op het ColumnX-café, allerbovenste topic.

koekoek · 1 maart 2005 op 09:39

Ik ben het dan toch niet met die astronomen eens…in het heelal hebben ze een plek ontdekt,als ik het goed heb noemen ze dat de androma-nevel waar telkens nieuwe planeten ontstaan.
De aarde behoort tot de groep jongste planeten, de cosmos dijt uit, en zelfs bij de verst geziene planeten vele miljoenen lichtjaren van ons vandaan hebben nog zonnen die absoluut niet uitgedooft zijn.

Ma3anne · 1 maart 2005 op 14:36

Wat was het toch simpel toen de aarde nog plat was en de zon om de aarde draaide. Of althans, toen wij niet beter wisten.

Het Universum zelf trekt zich niets aan van de veranderende theorieën van mensen. Het is zoals het is en als er een einde aan alles moet komen zal dat zeker gebeuren; of wij dat nou voorzien hebben of niet.

Eerst maar eens beginnen met onze eigen planeet een beetje leefbaar te houden, lijkt me.

depriman · 1 maart 2005 op 18:52

Bedankt voor de reacties allemaal.
Iedereen merkt wel zinnige dingen op waarop ik niet direct een antwoord heb, maar ik zal er mijn voordeel mee doen.
Het is inderdaad een lap tekst en het heeft niet echt de insteek van een column, daarvoor zou ik meer stelling moeten nemen.
Groeten,
Anton

Geef een reactie

Avatar plaatshouder