Kapsoneslijers

Een aantal toekomstige bewoners van de luxe woontoren Montevideo op de Kop van Zuid in Rotterdam alias Manhattan aan de Maas, willen niet dat een straat in hun stadsdeel naar [b]landverhuizers[/b] wordt vernoemd. ‘Dat is beneden onze stand.’ Sommige flats kosten een half miljoen. Andere meer dan 1,1 miljoen, maar dan wel met zwembad. Deze Übermenschen kijken neer op de landverhuizers, ‘vrijwillige ballingen, die een beter huis onder een andere hemel zoeken’ (Potgieter). Deze emigranten vertrokken massaal vanuit Rotterdam, vanaf déze plek, naar landen als de Verenigde Staten om daar een nieuw bestaan op te bouwen. Ze waren niet rijk, al zochten en vonden sommigen fortuin in de Nieuwe Wereld. De meesten waren harde werkers.
Zonder arbeid zouden Oude en Nieuwe Wereld zelfs geen schaduw van de tegenwoordige maatschappelijke rijkdom bezitten. ‘Alles wat niet groeit’ is door de werkende mens voortgebracht, of hij nu boer, fabrieksarbeider, kantoorbediende, ambtenaar of wetenschapper is. Zonder de arbeid van miljarden mensen door de eeuwen heen, overal ter wereld, was de mens nog een aapachtige op de savanne van Afrika.

In zijn gedicht [b]‘Vragen van een lezende arbeider’[/b] schrijft Bertold Brecht:

[b]‘Wie bouwde het zevenpoortige Thebe?
In de boeken staan de namen van koningen.
Hebben de koningen de rotsblokken erheen gesleept?
En het meermalen verwoeste Babylon –
Wie bouwde het zovele malen op? In welke huizen
Van het goudglanzende Lima woonden de bouwvakkers?
Waarheen gingen die avond toen de Chinese muur af was
De metselaars? Het grote Rome
Staat vol triomfbogen. Wie richtte ze op? Over wie
Triomfeerden de Caesars? Had het veelbezongen Byzantium
Alleen paleizen voor zijn inwoners? Zelfs in het legendarische
Atlantis
Brulden die nacht dat de zee het verzwolg
De heren die verzopen, om hun slaven.

De jonge Alexander veroverde Voor-Indië.
Hij alléén?
Caesar versloeg de Galliërs.
Had hij niet minstens een kok bij zich?
Filips van Spanje huilde toen zijn vloot
Gekelderd was. Huilde verder niemand?
Frederik de Tweede won de zevenjarige oorlog. Wie
Nog meer?

Elke bladzijde een zegepraal.
Wie bereidde het banket?
Om de tien jaar een grote man.
Wie betaalde het gelag?

Zoveel verslagen.
Zoveel vragen.’[/b]

Je moet dus van slechten huize komen en godvergetens wereldvreemd zijn om zó uit de hoogte te doen. Zélfs als je de mazzel hebt een miljoen te kunnen neertellen voor een woning. Je bent het schitterende panorama dat deze 150 meter hoge woontoren biedt gewoon niet waard als je neerkijkt op mensen. Om het maar helemáál niet te hebben over de vraag of nazaten van die ‘minderwaardige landverhuizers’ wellicht op de stranden van Normandië sneuvelden zodat stinkende rijken als jullie je deze gotspe kunnen veroorloven! Het Nederlands nam via het Jiddisch veel mooie woorden over uit het Hebreeuws. Eén van die mooie woorden is kapsones. ‘Hoogmoed’. Láág en láf zul je bedoelen!

© Jan Bontje 2005