Kerstspel

Ik overzag de tafel. Moeder, vrouw, dochters, schoonmoeder en vriend van schoonmoeder, schoonvader eigenlijk. Niet echt maar wel bijna. De dag was om kwart voor twee begonnen. Het busje stond voor. Moeder stapt uit. Dagje uit. Lang naar uitgekeken. Zelfstandig reizen wordt ieder jaar lastiger. Zelfstandig reizen is vaak alleen reizen. Het is altijd prettiger om aanspraak te hebben. Een chauffeur is dan handig. Vader was chauffeur maar vader is dood. Al jaren. Vervolgens was ik chauffeur. Sinds enkele jaren ben ik dat bij voorkeur echter niet meer. Ook voor moeder geldt dat wij een beroep doen op de eigen verantwoordelijkheid. Dat is goed voor het behoud van de zelfstandigheid. Van moeder. Om niet in de valkuil van de hulpverlener te schieten (“ ik breng je wel even”) ben ik reeds om 13uur53 met de eerste wijn begonnen. Ik ken mijn kwetsbaarheid.
Ook schoonmoeder en would be schoonvader kwamen rond kwart voor twee. Zij hadden eerst nog even geslapen. Ze waren fit.
Vrouw en ik hadden tegen deze dag opgezien. Vorig jaar leek het nog zo’n aardig idee. Dan komen jullie volgend jaar kerst bij ons zeiden wij enthousiast vanuit de schemer van een dagje drinken. Gretig werd op de uitnodiging ingegaan. Goede kinderen waren wij. Nu was het zover. Kerst. We wisten het niet zo goed. Koken deden we wel maar nooit met overgave. Na het traditionele ragoutbakje waren we in onze creativiteit dan ook niet verder gekomen dan verpakte carpaccio van de supermarkt en vervolgens een recept van een kleine twintig jaar terug dat ons als lekker bijstond. Geheugen is een bijzonder fenomeen.
Het eten was een matig succes. Zelfs een compliment uit beleefdheid bleef uit. De keukenprins in mij, uitgeput van zijn werkzaamheden, viel stil. Nog maar een glaasje. Het is kerst en gezellig. Ik schepte nog eens op. Als enige.
De interesse in de wereld van de ander neemt af naarmate de jaren vorderen. Ik merk de eerste verschijnselen daarvan reeds bij mijzelf en zie het bij de representanten van de generatie voor mij. Het, vaak niet voor het eerst, vertellen van eigen verhalen en gebeurtenissen was om kwart voor twee begonnen en hield aan. Afgewisseld met oordelen over tv programma’s, Polen, Marokkanen en bekende Nederlanders. De aandacht voor de misbruik in de katholieke kerk kwam ook voorbij. Origineel vond ik would be schoonvader die stelde dat het vooral de schuld van de pers was. Ach welja en ach welnee. Van actief deelnemer verval ik tot recalcitrant toeschouwer. Ik roep wat, provoceer een beetje van de kant en neem er nog een. In de veronderstelling dat drank mij milder en spraakzamer maakt. Als gastheer en goede zoon zou ik onderhoudender kunnen zijn maar daar ben ik niet meer van. Het maakt me treurig. Is dit mijn voorland denk ik. Heb ik daar nog invloed op. Is dit kerst. Is dit de vrede op aarde. Is dit het staartje van de laatste of het eerste teken van de volgende depressie. Ik neem er nog een. Ondanks alles vliegt de tijd.
Om negen uur zou het busje komen maar het was druk. Zo werd het half tien. Tien uur. Half elf. Ik zou je wel weg willen brengen zei ik maar ik heb al bijna een fles wijn op. Gelukkig maar. Het werd elf uur. Overnachten werd een serieuze optie. Uiteindelijk om half twaalf reed er een taxibusje voor. Een tegen overspannenheid aanzittende chauffeur stapte uit, maakte zijn excuses en kreeg van moeder nog een keer de wind van voren. Stijlloos vond ze het. Stijlloos was het.
Uitgeput viel ik in mijn bed om twaalf uur. Om kwart voor een ging de telefoon. Moeder was er vertelde ze nadat ze verbaasd constateerde dat ik al in bed lag. Ze vertelde dat ze via omwegen en onbekende routes uiteindelijk thuis was gekomen. Vervolgens bedankte ze me. Ze had een hele leuke dag gehad.