Land van de glimlach

Alle Belgen zijn lief. Na een maandlang embedded journalism en eindeloze observaties is dit de enige conclusie die mogelijk is. België is het land van de glimlach, Antwerpen de stad van de vriendelijkheid. Mijn kennis over onze zuiderburen reikte nooit verder dan dat het dat land was waar je met de auto doorheen zoefde op weg naar zonnigere oorden en waar je vooral niet uitstapte, het land van de Vlaamse frieten en het Belgisch bier. Nu is alles anders. Nu, alweer een maand of wat terug uit het schone België, vraag ik me slechts een ding af: hoe komt een volk dat ligt ingesloten tussen arrogante Fransen en botte Nederlanders in godsnaam zo vriendelijk?

Het begon eigenlijk na een week pas echt op te vallen: waar waren de chagrijnige gezichten, de dodelijke blikken die voorbijgangers je toewerpen bij een toevallig oogcontact en de verveelde verkoopsters die “Je ziet toch dat ik bezig ben?!” snauwen als je voorzichtig vraagt of ze deze broek ook in maatje M hebben? Niets van dit alles in Antwerpen. Bij de supermarkt, -“Hebt u misschien uw klantenpaske bij u?”- en bij de schoenenzaak –“Zal ik kijken of we nog een ander modelleke voor u hebben?”- , overal waar ik kom word ik hartelijk begroet en wordt er vrolijk gelachen.
Maar ze kunnen niet altijd vriendelijk zijn, besluit ik de laatste week van mijn verblijf, het kán niet. Om het lot te tarten ga ik op zaterdagmiddag om vijf voor vijf tijdens de uitverkoop naar de H&M. De H&M is de plaats waar je moet zijn als je houdt van bergen vol troep, gescheurde kledingstukken die her en der over de grond verspreid liggen en chagrijnige verkoopsters achter de kassa. Dé plaats dus om de Belgen te betrappen op een spoortje onbeleefdheid.
Om drie voor vijf reken ik een paar sokken à 2,90 euro af. “Zakske erbij?” vraagt het meisje met een glimlach. Ik glimlach vrolijk terug, want nu kom ik pas echt in actie: om een minuut voor vijf besluit ik voor exact hetzelfde bedrag ook nog eens een paar oorbellen aan te schaffen. En omdat de Belgen de een en twee cent nog niet hebben afgeschaft en mijn portemonnee dus overloopt van deze nutteloze muntjes, besluit ik contant te betalen. “Dat is twee euro veertig, twee eenenveertig, twee drieënveertig…” De verkoopster telt geduldig met me mee, vanuit de groeiende rij achter me hoor ik geen enkele zucht.
“…en dat is dan twee negentig, alsjeblieft,” zeg ik minuten later, terwijl ik de muntjes naar haar toe schuift. “Zakske erbij?” vraagt ze en ze lacht. Ze lacht! Ik had mezelf allang een stoot op mijn oog verkocht, maar zij lacht! Het is overduidelijk: de Belgen zijn geslaagd voor hun examen in vriendelijkheid. Cum laude.
De terugkeer naar Amsterdam was dan ook een lichte schok. Al veel te snel herinnerde ik me weer hoe het thuis was en al veel te snel kwam ik zelf weer in het ritme van onbeleefdheid en chagrijn. Maar ik ben België nog niet vergeten: elke dag, als het ochtendhumeur dat zich tot ver in de middag uitstrekt weer eens van mijn gezicht af druipt, probeer ik aan hen te denken. Ik denk aan de Belgen, en ik glimlach.