Wat veroorzaakt het gevoel van ongeluk?
Het antwoord op die vraag kan gegeven worden in één regel: het is het verschil tussen wat we kunnen krijgen en wat we werkelijk willen. Jammer genoeg is wat we kunnen krijgen ‘smeestentijds niet gelijk aan wat we willen. En dat veroorzaakt een gevoel van ontevredenheid, resulterend in ongeluk.
Deze discrepantie manifesteert zich in verschillende sferen van ons leven. En, afhankelijk van hoeveel waarde we hechten aan een bepaald gebied, zal onze emotionele respons varieren van lichtelijke irritatie tot diepe wanhoop. Op het werk kunnen we misschien makkelijker omgaan met een afwijzing in het bemachtigen van een begeerde positie; het van ons afschudden, en wachten op een volgende gelegenheid. In de winkel kunnen we misschien wat twijfelen, maar uiteindelijk toch het verlangen naar die prachtige, doch peperdure jurk of trui laten schieten, en kiezen voor een minder flamboyant, maar toch nog aardig–en vooral betaalbaarder–model. Voor wat betreft die jurk of trui: tja, we zullen er misschien nog wel een dag of twee over zitten mijmeren, maar de pijn van het gemis–zo die er al is–zal draagbaar zijn. Echter! Wanneer het aankomt op de delicate privésfeer der liefde, kan het gemis aan wat we werkelijk willen leiden tot een levensgrote uitdaging.
Het schijnt echter dat sommige mensen wat rationeler zijn dan anderen: ze zullen zich slechts tot op een bepaalde hoogte inzetten om een geliefde persoon voor zich te winnen. Maar als de moeite te groot en riskant wordt, zullen ze opgeven en hun aandacht richten op iemand anders. Hoe simpel, nuchter, en knap! Maar dan zijn er ook diegenen die niet zo gauw opgeven, of dat nu komt door ingeworteld doorzettingsvermogen, of simpele ouderwetse koppigheid. Voor deze mensen kan een afwijzing in elke sfeer, vooral in de gevoelige liefdesarena, een pijnlijke ervaring betekenen, die hun gevoel voor rationaliteit en soberheid schaadt.
En de hamvraag blijft natuurlijk: wat gebeurt er als deze doordauwers uiteindelijk hun doel wél bereiken? Wat als ze dan tot de slotsom komen dat hun verovering al die moeite niet waard was? Hoe kijken ze dan aan tegen hun hernieuwd ongeluk nadat de eerste glorieuze momenten der overwinning weggeëbt zijn en de tekortschietende realiteit zich inzet?
In het algemeen durf ik te stellen, zonder dat ik er onderzoek naar verricht heb, dat er meer ongelukkige mensen op de wereld zijn dan gelukkige. Kijk maar naar alle romantisch georiënteerde websites, kontakt-advertenties, en eenzame mensen in openbare gelegenheden, allen zoekend naar een geschikte partner om gelukkig mee te zijn.
Mijn eerder gestelde definitie over “ongeluk” kan ook leiden tot de vraag of er werkelijk geen manier is waarop mensen kunnen leren hun verlangens bij te stellen naar het nivo van wat voor hen bereikbaar is. Echter, zou je als negatieve tegenwerping kunnen opbrengen dat je dan aan de gang kan blijven met water in je wijn te doen totdat de wijn niet eens meer een smaakje heeft!
Gelukkig–of jammer genoeg–zullen er altijd mensen zijn die niet met minder dan hun initieel verlangen genoegen willen nemen. Dit zijn dus de eerde aangehaalde doorzetters. En hoewel hun doordrammerigheid een waardevolle aanwinst is in studie en carriere, kan het een belangrijke bron van ongeluk zijn in hun privé leven. Gevolg: ongeluk, omdat wat ze verlangen niet gelijk is aan wat ze kunnen krijgen. Simpel, maar niet zo plezierig.
2 reacties
Reyn_Eaglestorm · 16 mei 2003 op 07:44
[i]”Geluk is niet hebben wat je wilt, maar willen wat je hebt.”[/i]
Zoals jij ook al zei, is men inderdaad pas gelukkig als men tevreden is met wat men heeft. Het is inderdaad zo dat ambities vaak recht evenredig zijn met geluk… Immers, als men ambities heeft, zijn die per definitie nog onvervuld, en is men dus niet tevreden met wat men heeft… Is een ambitieus mens dan ipso facto ongelukkig? Dan ben ik liever gelukkig dan ambitieus, eigenlijk! En gelukkig ben ik dat ook. 🙂
Niet dat ik helemaal geen ambities heb, maar ik ben gewoon zeer rationeel ingesteld. Als ik iets niet kan krijgen, dan ga ik niet zitten mokken, of oneindig doorduwen om het toch te krijgen. Stoïcijns zet ik het van me af, en probeer ik een ander doel te bereiken. Zoals de Column van de Maand schrijven. (Of moet ik dan portokosten gaan betalen voor het naar Frankrijk opsturen van de fameuze ColumnX-pen? ;))
MBB · 16 mei 2003 op 18:08
JM, is door deze column je mening over de ‘ongelukkige man die alles had’ uit je eerde column veranderd? Of is dit een aanvulling?