Valreepverschijnselen

Ongelijk aan Jean-Baptiste Grenouille* ben ik niet geboren op een vismarkt. Ik ben geboren in Staphorst aan de Prinses Beatrixstraat, een naam die nu weer in ere hersteld zal zijn, zo deze tussentijds al is aangepast.

Het was, hoe dan ook, een klein stukje Staphorst zonder vreze Gods, zonder zwarte kousen, wel een stukje waar je het wel uit je hoofd liet om de auto te wassen op een zondag. Want dan had je het langdurig aan de stok met de supervisoren van de dag van de Here. En hoewel mijn ouders met hun drie kleintjes de kerk al vroeg resoluut de rug hadden toegekeerd, waren ze niet van het provocerende type. De deusjevoo kon ook schoon op een zaterdag.

Mijn reukzin is vrijwel altijd matig geweest. Het was dan ook een hele gewaarwording, de dag dat ik decennia later de Vomar in Amsterdam binnenliep om erachter te komen dat er een tot dan toe verborgen geurenwereld bestond. De grondlucht was die van sluipend vocht in gaten en kieren, nooit droog genoeg om te vervliegen, niet meer nat genoeg om weg te kunnen trekken, ongezien, ongehinderd schimmelend. Daarbovenop rook ik koffie, die ik inmiddels allang niet meer dronk, zweetluchten van divers allooi in samenspel met deodoranten bedoeld als maskerend. Voor de actieve neus plaatsten juist zij dat oude zweet onbedoeld extra in de schijnwerpers, terwijl zij zelf fungeerden als dissonante achtergrondzangeressen, die op zichzelf ook al behoorlijk op de zenuwen konden werken. Helse luchten van bloemkool. De weeïge lucht van gesneden vleeswaren. Overrijpend fruit in gevecht met pesticide, de rotte kies die zich, getuige de olfactorische sporen, ergens achter in de linkerkaak van de dame naast mij moest bevinden. De bacteriën van het geld. U ruikt het waarschijnlijk niet, maar pecunia stinkt de pan uit, vertrouw me maar.

Ongelijk aan Jean-Baptiste Grenouille kwam ik overigens geen schone maagden tegen om die Nase aan te laven en daarmee werd de snor van de caissière de druppel.

Ik weet nog altijd niet of ik er echt iets van ruiken kon, maar de overdaad aan eenzijdige zintuiglijke waarneming deed mij inmiddels wel geloven dat ik ieder afzonderlijk haartje rook. Het dunne bosje vlashaar explodeerde daarmee in mijn neus. Ik greep mijn waren, snelde naar buiten en gaf de antiperistaltiek ruim baan op een hoekje van het winkelplein. Volstrekt niet ongezien door langslopende buurtgenoten overigens. Wel met rust gelaten. Vrijwel niemand heeft de behoefte of menslievendheid om aan de kotsende medemens te vragen of het wel gaat.

Eenmaal thuis plaatste ik de 5 pakken melk waar het me om te doen was geweest in de koelkast en pakte het zesde pak daar reeds aanwezig uit de koelkast. Plus een zak naturel chips. De handen faciliteerden het schrokken nog maar net op het juiste tempo. Met zout en calcium kalmeerden eindelijk mijn ingewanden.

Natuurlijk voelde ik me schuldig. ‘Gezond eten’, had het advies geluid en ik had het weken volgehouden. Maar verder onderweg, toen alles goed, beter en best bleek te gaan met de kleine mee-eter binnenin, stond alles tegen, werd alles ranzig, alles stonk. Het enige dat ik kon verdragen was melk. En chips.

Inmiddels woon ik terug in een dorp, tijdelijk, gelukkig en voor het eerst in een heuse Vinex-wijk. Dit dorp is, op de oude kern na, een vervelend dorp. Zo’n dorp waar je nooit de kortste weg kan lopen, omdat overal hekjes, tunneltjes en omwegen gecreëerd zijn. Daar heeft iemand lang over nagedacht, er zit een infrastructuur van opvoeding besloten in dit dorp, mensomleiding, waar ik, iedere keer als ik naar de Deen loop om mijn inmiddels weer gezonde voedingswaren te halen inwendig over tier en vloek. Ik was wel mijn auto op zondag. En hoewel het mijn Godminnende of Godvrezende overburen een doorn in het oog is, zijn zij niet van het provocerende type. Mijn Suzuki kan ook schoon op de dag des Heren die ook mijn dag is.

We gaan het ons monstertje (werktitel van de kleine) niet aandoen om hier geboren te moeten worden, deze plaatsnaam wil je niet op allerlei documenten achterlaten, zo niet cool. Ik weet immers hoe dat is, als Staphorstse. We zetten in op Alkmaar. Laat monstertje maar komen…

*Hoofdpersoon uit Das Parfum van Patrick Süskind