Depri

Wel eens down, even niet lekker in je vel, geen zin om verder te leven omdat het toch allemaal zinloos lijkt? Waarschijnlijk wordt je dan getroffen door een ‘dipje’. Slecht nieuws kan dat soort dingen veroorzaken. Problemen in de relatie, geldzorgen, werkeloosheid, gezondheidsproblemen en dat soort nare dingen. Dipjes gaan over, er gebeurt weer wat leuks op een gegeven moment en weg is het dipje of ze gaan vanzelf over met de tijd. Dat heeft iedereen wel eens, de één meer dan de ander maar het hoort bij het leven.

Zo niet voor iedereen, waar sommige mensen soms een dipje hebben vechten andere mensen al heel hun leven tegen depressivitieit. Ik ben er zoéén. Ik werd zes weken te vroeg geboren en daarmee zijn mijn hersenen beschadigd en sindsdien ben ik de blije eigenaar van een ziekte genaamd ADHD.

ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder en iedereen denkt het te hebben tegenwoordig. Feit is dat maar ongeveer 5% van de volwassen nog steeds ADHD heeft omdat dit een ziekte is die in de meeste gevallen gewoon overgaat tijdens de puberteit. Er wordt een hoop zin en vooral onzin geschreven over ADHD. Zo zouden mensen met ADHD niet kunnen communiceren en hebben ze altijd problemen met leren omdat ze zich niet kunnen concentreren. Dit is slechts gedeeltelijk waar. ADHD patienten kunnen zich wel degelijk concentreren als het onderwerp ze boeit. Zo was ik op school altijd heel goed in biologie en frans, dat vond ik leuke vakken. Ook zouden ADHD-lijers altijd druk zijn. Dit klopt wel maar er zit ook een andere zijde aan vast, namelijk dat je gewoon vreselijk moe wordt van jezelf. En op het moment dat dat gebeurd worden mensen met ADHD depressief.

Depressief zijn is dus niet zomaar een dipje, een dipje gaat relatief snel over, depressies kunnen jaren duren. Het langste wat ik ooit depressief ben geweest was drie jaar, dan ga je door een hel en de meeste mensen worden dan helemaal gek of plegen zelfmoord. Voordat iedereen zegt van ‘oh heb ik ook wel eens’ zal ik wat nader in detail uitleggen wat depressiviteit nu eigenlijk precies betekend.

Stel je voor, je komt ’s ochtends je bed uit en denkt ‘ik heb echt geen zin om te werken’. Gebeurd iedereen wel eens maar uiteindelijk ga je toch. Bij mensen die echt depressief zjn zou je je een volgend scenario kunnen voorstellen: je gaat dus niet en belt ook niet af. Waarom bel je niet af hoor ik mensen denken. Het antwoord is simpel, het lukt niet. Als je echt depressief bent en je wordt wakker dan ga je op de bank zitten ’s ochtends en heb je gewoon geen energie. Je hebt geen kracht om te lopen, te eten, je aan te kleden en al helemaal niet om het te gaan uitleggen aan je baas. Dus wat doe je, je trekt je telefoon er uit en gaat uren voor je uit zitten staren.

Een paar uur later denk je ‘shit, nu kom ik echt in de problemen, heb mn baas niet gebeld’. En dan durf je niet meer te bellen want dan wordt je vast ontslagen. Het vervelende verschijnsel wat je dan krijgt is dat je nog depressiever wordt omdat je bang bent om je baan kwijt te raken en je schaamt voor je gedrag. Een visueuze cirkel dus. Dit kan dagen duren tot het moment dat je niet meer naar buiten gaat, ook niet om boodschappen te doen, alle contact met iedereen verbreekt en je daar dan weer schuldig over gaat voelen. Eten doe je niet meer want dan moet je boodschappen doen, soms eet ik dagen niet als ik depressief ben.

Als ik depressief ben zie of bel ik soms maanden niet met vrienden omdat ik de energie gewoon niet heb, daar komt bij dat ik me daar dan ook weer schuldig over ga voelen wat de depressie alleen maar erger maakt. Je moet op een gegeven moment de cirkel dus zien te doorbreken door dingen te doen waar je eigenlijk geen energie voor hebt maar die de cirkel erger maken. Je moet eens naar een goede vriend gaan ofzo die je ziektebeelden kent en begrijpt. Niet zo’n vriend die je gaat zitten opvrolijken want dat lukt niet en dan voel je je daar weer schuldig om omdat hij zo z’n best doet om je op te vrolijken. Gevolg, je wordt nog depressiever.

Nu zijn er dus bergen medicijnen om depressies tegen te gaan. Seroxat, Litium en weet ik hoeveel andere chemische troep. Ik heb die een jaartje geslikt maar ik werd er depressief van omdat ik me een patient voelde, het moment dat ik ermee stopte was de depressie dus ook weer weg. Dit is te verklaren omdat ik depressief werd van het feit dat ik antidepressa slikte, alsof ik het niet zelf kon…

Op het moment van schrijven van deze column ben ik ook depressief maar ik probeer onder andere door middel van het schrijven van deze column de spiraal te doorbreken. Ik ben er achter gekomen dat de enige manier om (tijdelijk) van depressies ‘af te komen’ is om juist de dingen te doen die je niet kan doen. Dit kost wat oefening want eigenlijk kan je het gewoon niet. Het toch productief blijven ondanks een depressie is een kwestie van oefening, een oefening die ik al 31 jaar doe. En nog steeds gaat het niet optimaal, maar, ik schrijf nu toch deze column maar. Een doorbraak in de visueuze cirkel. Alleen door dat soort ‘doorbraakjes’ kom je er weer uit. Naar mijn idee zeker niet door medicatie, maar ik spreek slechts uit persoonlijke ervaring. Ik ben tenslotte geen Yomanda.

Het doel van deze column is dus ook om duidelijk te maken dat een dipje geen depressie is en hopelijk snappen mensen die nooit depressief zijn geweest nu een beetje beter hoe lastig er uit te komen is.