Het spiegelreflex effect

Eenzaamheid kan zich voordoen op sociaal en op emotioneel vlak. Nu ik dit onderscheid weet, weet ik ook dat ik me geregeld emotioneel alleen voel. Sociaal niet, ik kan heel goed alleen zijn. Maar emotioneel alleen zijn is in deze pijnlijker, want wanneer ik me in mijn sociale omgeving begeef kan ik heel goed rationeel over mijn gevoelens praten, maar deze ook daadwerkelijk voelen en delen lukt me maar zelden.

Het is voor mij sowieso moeilijk om bij mijn gevoel te komen en om er over te praten. Want juist wanneer ik er over praat biedt het mij de mogelijkheid om niet meer te voelen. Als mijn gesprekspartner van onderwerp verandert, ook al is deze in lijn met het onderwerp ervoor, dan ga ik weer mijn gevoel voorbij. Ik moet echt worden stil gezet om het gevoel er te laten zijn en deze te ervaren. Want als het kan, maak ik een grap om mezelf af te leiden, denk ik te veel na om het rationeel kloppend te hebben of praat ik er over heen met voorbeelden.

Kortom, hoe ik het mezelf heb aangeleerd maakt het ontzettend lastig om hier verandering in te brengen. Ik ben en ik heb mezelf op emotioneel vlak verwaarloosd en het hoofdthema om antwoord te krijgen op de vraag wie ik ben is niet met gevoel te beantwoorden. Want hoe ik kan reageren, gaat nog sneller dan ik iets kan bedenken, ik heb het niet door en vaak heeft de ander het ook niet door. Hoe een emotie er plots kan zijn, in verschillende spanningsniveaus, zo snel is deze ook weer weg.

…En dan gebeurt er iets. Mijn therapeute zet mij stil om het gevoel er te laten zijn en ik zie haar ogen rood en waterig worden. Het voelt voor haar alsof ze net als mij er over heen gaat door een ander onderwerp aan te snijden. Ze zegt dan tegen mij dat zich verantwoordelijk voelt en dat ze mij ook verwaarloost. En dan begint ze te huilen en de tijd wordt even figuurlijk stil gezet. Ze voelt mijn pijn en verdriet wat haar ontzettend raakt, ze huilt voor mij.

Ik kijk haar aan, mijn hartslag is gehalveerd. Ik voel dat ik mijn hart open stel en de blokkades in mijn lichaam opzij zet. Ik zie haar tranen en ik probeer dezelfde pijn en verdriet te voelen. Ik doe echt mijn best, maar het lukt me niet. Ik zit verbouwereerd tegenover haar, het zorgzame in mij komt naar boven en zeg haar dat ze niet zo hard voor zichzelf moet zijn, want ze verwaarloost me niet, althans, zo ervaar ik het niet. Het verdriet dat ik voel, voel ik om haar, omdat zij om mij huilt. Het liefst wil ik opstaan en haar in mijn armen sluiten, maar ik blijf proberen om bij mezelf te blijven en om het te voelen, maar het lukt me echt niet…

Blijkbaar stel ik mezelf dusdanig open naar haar op en laat ik, hoe genuanceerd ook, tekenen van gevoel zien. Want als ik ijskoud mijn pijnpunten op tafel leg, dan zal de ander hier ook niets bij voelen. Ook heb ik mezelf tegengehouden om op een moeilijke vraag een humoristisch antwoord te geven, nee, ik weet het oprecht niet en dat voelt kut. Goed zo. En goed zo dat er toch iets gebeurt in het contact waarbij gevoel naar boven komt.

De nuances om het grote geheel heen, die kunnen we aanpakken en bespreken, die merk ik op, daar vecht ik tegen. En af en toe een spiegel voorgehouden krijgen geeft zo nu en dan nieuwe inzichten. Hopelijk brengen al die kleine randzaken mij de kracht en moed om de grote wanhoop die diep verborgen zit om te zetten in hoop en eigenliefde.