Kou en kachel 2.

Wonen is hier een wérkwoord. Wij hebben namelijk een houtkachel. Met een zo mogelijk ononderbroken stookoffensief moeten wij ons huis beschermen tegen de kou. De tachtig jaar oude muren staan er alleen voor het oog. De kou houdt wel van een uitdaging en dringt ambitieus door het rommelige steen met aarde en hout mengsel heen. Zodra je een paar uur niet stookt (zoals ’s nachts) trekt ze zegevierend naar binnen. Binnen is het toch warmer dan buiten denkt ze. Logisch.
Dat zal haar dan vies tegenvallen. Als we ’s ochtends wakker worden is er maar één echte prioriteit: de kachel aanmaken. Eerst moet de asla worden geleegd; een kachel moet zich ook ontlasten.
Is de asla leeg dan kan de kachel weer vol. Alle laagjes in vaste volgorde van bovenaf erin, deksel erop, deurtje open, fik erin, wachten tot de luchtstroom haar opruiende werk heeft gedaan en deurtje dicht.

En zo jagen we de kou dan langzaam maar onverbiddelijk het huis uit. We duwen haar terug door de vele gaten en kieren. Als een onwillige peuter zet ze zich schrap op haar hakken maar het moet. Vort, naar je eigen huis; naar buiten.

De kachel moet gevoed, dat weet natuurlijk iedereen. Zonder voedsel geen vuur. Nou hebben we nog een klein stapeltje hout beneden in de kelder. Maar dat is het slechtst mogelijke hout wat je je kunt voorstellen. Dat wil zeggen om te stoken. Zacht hout namelijk, vuren en lindehout, bomen die snel en vrolijk groeien. Die vrolijkerts stemmen mij echter somber. Want snel groeien betekent snel branden! Als stro brandt het weg, waardeloos dus. Hout moet hard zijn dan brandt het langzaam. Beukenhout, eikenhout, notenhout; norse reuzen in harde mootjes! Dat wil ik!
Dat hebben we dus niet.

Een kachel zacht hout te eten geven is als het voeren van snoepgoed aan een zoetekauw. Slagroomtaartjes, spekkies, trekdrop, bonbons, chocoladeletters, toverballen; de kachel vréét het. De energie die dat te weeg brengt is heftig, maar zeer kort. Werd de kachel er maar dik van, dan konden we zijn vet verbranden, dat brandt immers weer langzaam. Maar nee. De kachel heeft een snel werkende schildklier, kan zoveel eten als hij wil en blijft altijd even hongerig en broodmager. En dus kan hij enorme hoeveelheden verstouwen, onze Holle niet zo Bolle Gijs, en nog kunnen wij van de kou niet slapen.

Het stapeltje slagroomtaartjes onder in de kelder is schat ik nu binnen een week wel verorberd. Dat is een optimistische schatting. Uit alle hoeken van tuin en huis heb ik tot nog toe zoveel mogelijk aanvullende hapjes gesprokkeld, gezaagd en gehakt, om vooral maar het stapeltje te sparen, maar dat houdt toch echt een keer op. Ik kán natuurlijk aan de dikke verticale steunbalk die in het midden van de kelder staat beginnen. Ik bouw er een klokrokje van kranteproppen en spitse takjes omheen, staat nog leuk ook, fikje erin en paar stapjes terug. Verslaan we de kou eindelijk eens op haar eigen terrein. Oogt alleen zo slordig de volgende dag.

Het is nu 8 maart, er ligt dertig centimeter sneeuw en het hout is zo goed als op. Dat wordt nog spannend.

God ik snák naar de lente.