Nog een eindexamencolumn

Mijn eindexamentijd was rot. Het wordt gruwelijk overgeromantiseerd door iedereen die het achter de rug heeft. ‘Het was de mooiste tijd van mijn leven.’ ‘Die vrijheid! De vriendschappen! De meisjes!’ ‘Zomerjurkjes op het eindfeest!’ Ik word er moe van. Valse herinneringen, mooier gemaakt door alle deelnemers, zodat er uiteindelijk een gelukkige collectieve droom bestaat van deze ellendige periode rondom het begin van de volwassenheid. Examenstress is geen illusie, maar een gecreëerde druk op alle fronten. Je gehele eindexamenperiode zit je in ‘cohort 2007-2009,’ zodat het risico op falen een mentale uitbuiting wordt, want je moet en zal in 2009 dit verrekte diploma halen. In de periode voor de eindexamens drukken alle leraren je continu op het hart hoe belangrijk het is. Zij geven wel drie uitroeptekens per onderwerp waarvan zij denken dat het zeker terugkomt op het eindexamen. Daarbij vermelden ze direct dat je vooral niet moet vergeten de rest ook goed te leren, zodat je alsnog alle boeken en aantekeningen als een waanzinnige doorleest. Ouders vertonen obsessieve neigingen ten opzichte van je leergedrag, vrienden vragen continu wat ook alweer de zes stappen ter aanleiding van die industriële revolutie was, oudere broers en zussen zeggen dat het allemaal wel meevalt en dat je lekker moet genieten, vooral niet zeiken en je baas wil weten wanneer je weer volledig inzetbaar bent.

Iedereen is ervan op de hoogte dat je eindexamen doet, want het is zo’n belangrijke periode in je leven. Daarom barst het rond deze tijd van de persoonlijk geadresseerde commercie. Heb je bij een studiebeurs informatie opgevraagd? Heb je een brochure van die universiteit? Heb je je nummer achtergelaten bij een open dag? Blokkeer dan je brievenbus en schakel je telefoon uit, omdat iedere zichzelf respecterende opleiding je veel succes wilt wensen en nog even het laatste voorlichtingsmoment door je strot duwt. Probeer vooral niet over te geven, want een vriendelijke promomeneer drukt je op school nog een reclametas in handen.

Het is niet verwonderlijk dat het bijgeloof een grote rol speelt. De commercie speelt er op in, zodat je vooral niet vergeet extra veel in te slaan. Energiedrank om nachtenlang door te gaan, kauwgum en lolly’s voor extra concentratievermogen, suikerdragees en chocoladerepen voor snelle koolhydraten, thee voor de ontspanning, gelukspoppetjes, gratis proefles bij de sportschool om te ontstressen en natuurlijk de boxershort (m/v) die je de gehele examenperiode dag en nacht draagt, zonder het te wassen. Een topsporter zou er jaloers op worden.

Dan is er voor iedereen die het heeft gehaald een groot feest. Dat wil zeggen, als je niet te laat bent gekomen op een examen omdat al die tijden zo divers zijn, als je geen complete black-out hebt gehad, als je met potlood gekraste formules in je grafische rekenmachine niet zijn ontdekt, als je niet in slaap bent gevallen, bent flauwgevallen of je examen onleesbaar hebt gemaakt door er flink overheen te kotsen, als je niet bent vastgepind aan de acupunctuurtafel van je ontspanningschinees, als je niet van afkijken wordt beschuldigd omdat je steeds naar de wc moet omdat je een blaasontsteking hebt die eigenlijk een zwangerschap blijkt te zijn door de preventieve afscheidswip met je vriend, die geen condoom had en jij nog niet de pil, maar ach, het was al zo laat en je had zoveel zin na al die Breezers en bier, kortom, als je je examens naar ieders verwachting succesvol hebt afgelegd.

Voor wie nog niet geheel krankzinnig afgevoerd wordt tijdens deze periode, zijn er nog genoeg redenen om alsnog opgenomen te worden. Niet toegelaten worden tot de numerus fixus opleiding van je keuze, mensen die nooit meer naar je eindexamenlijst vragen terwijl er zo’n vet stoere 9 voor literatuur op staat en je zelfs nog extra verdiepingscursussen filosofie en de schoolkrant hebt gedaan. Nieuwe vrienden in je studiestad, die zonder problemen worden omgeruild voor je beste vrienden van de middelbare school, die je nooit meer terugziet, terwijl je hebt gezworen altijd contact te houden. Dat lukte immers ook in die lange zomervakantie dat je beste vriend met zijn ouders op safari was in donker Afrika, maar de studietijd blijkt hele andere gevolgen te hebben, waardoor je ineens alleen op een studentenkamertje zit, ver van vrienden en familie, omdat je alles opnieuw moet opbouwen.

Die goede oude eindexamentijd. Gelukkig heb ik de foto’s nog, met dronken docenten, ondeugende ondergoedblikken en die kont op het kopieerapparaat, waarvan niemand weet dat die eigenlijk van mij was. Dat laat me bijna vergeten hoe verschrikkelijk zo’n eindexamentijd eigenlijk is. Niettemin, ik hoop dat iedere eindexamenkandidaat deze periode extra liefde ontvangt, al dan niet van de docent Nederlands die bloost en stottert bij te veel korte rokjes, dat iedereen voldoende inspanning en ontspanning met elkaar afwisselt, eventueel met kans op SOA en dat iedereen zijn eigen weg naar geluk vindt, ook al neigt het tot Gilles-de-la-touretteherhalingen voor extra mazzel. Ik hoop dat jouw eindexamentijd onvergetelijk zal zijn. Hoe afschuwelijk ook.