Trainsongs 2: top 5 “aller tijden”.

Ik woon aan het spoor. Op ongeveer 10 meter van mij vandaan zie ik op ooghoogte de treinen vanuit het station vertrekken. Misschien komt het daardoor, misschien komt het omdat reizen met een trein gewoon prettig is, maar ongeveer een jaar geleden ben ik eens gaan kijken hoeveel nummers ik in mijn cd collectie over treinen had. Dat bleken er heel veel te zijn. Inmiddels heb ik ruim 100 nummers over treinen. Treinen worden op vele manieren bezongen. In een aantal onregelmatig te verschijnen columns zal ik verslag doen van mijn speurtocht naar trainsongs.

Na eerst mijn eigen verzameling treinliedjes op een cd te hebben gezet ben ik op zoek gegaan naar meer liedjes. En uiteraard vond ik er heel veel meer. Naast de bekende liedjes, vond ik ook veel onbekend moois. Van alle liedjes die ik heb, heb ik een top 5 samengesteld, net als Rob Fleming uit High Fidelity. Zoals iedere top zoveel is het een momentopname. Ik kan nooit zo goed kiezen. Mijn top 10 van lp’s / cd’s allertijden bevat nu zo’n 15 titels en als ik er naar kijk heb ik nog steeds het gevoel dat ik lp’s mis. Maar dit is de voorlopige stand wat treinliedjes betreft.

5: Train Kept A-Rollin’ van The Yardbirds. The Yardbirds is een merkwaardig bandje. Drie topgitaristen maakten deel uit van de band (Eric Clapton, Jeff beck en Jimmy Page) zonder dat het ooit een topband is geweest. Er zijn een hele boel factoren die daar aan hebben bijgedragen. Leadzanger Keith Relf is een vrij slechte zanger. In sommige nummers worden zijn beperkingen pijnlijk duidelijk en kan hij de juiste toonhoogte helemaal niet halen. Ook het songmateriaal is niet altijd even sterk en de productie is soms erg rommelig. Toch zijn deze elementen juist ook de kracht van The Yardbirds. Het is een punkband avant la lettre. Juist dat onbeholpen rammelige geluid geeft de band kracht. Zoals in hun cover van Tiny Bradschaw’s Train Kept A-Rollin’. Het origineel is een vrolijk rhythm & blues nummer over een man die gezellig flirt in de trein. In de handen van the Yardbirds wordt het haast een porno versie. Het ritme suggereert dat deze twee mensen in een losgeslagen trein zitten en hijgerig achter elkaar lopen om zo snel mogelijk in de broek van de ander te komen. Seks heeft niets te maken met esthetiek of gezelligheid. En dat hebben The Yardbirds goed begrepen.

4: Roots Train van Junior Murvin. Ik ben altijd dol geweest op reggae. Dus een reggaenummer mag niet ontbreken. En Lee Perry is mijn grootste favoriet. Gelukkig heeft hij ook een nummer over treinen gemaakt. Dat wil zeggen, niet hij maar Junior Murvin. Echter in de reggae is de producter (Lee Perry) belangrijker dan de zanger. Roots Train is dus allereerst een prachtige Lee Perry productie. En onderdeel van deze productie is dat het goed gezongen wordt.

3 Paris Train van Beth Orton. Ongeveer een jaar nadat ik met mijn treinenverzameling ben begonnen kwam ik dit nummer uit mijn eigen collectie op het spoor. Het is van haar cd Daybreaker. Beth Orton werd bekend omdat ze een nummer zingt op Exit Planet Dust van The Chemical Brothers, maar wat ze zelf maakt is vooral folk. En mooie folk. Paris Train heeft de sfeer van een verlaten perron. Het voelt vooral als een lied waarin iemand alleen op de trein zit en haar beste vrienden achterlaat.

3 Move Along train van The Staple Singers. Naast de bekende namen in de soul heb je ook heel veel artiesten die nooit echt zijn door gebroken. The Staple Singers maakten al vanaf midden jaren 50 platen. De band bestond uit vader Pop Staple en zijn dochters, waarvan Mavis de beste zanger is. Misschien hun “bekendste” nummer is This May Be Last Time dat de Stones bijna letterlijk hebben overgenomen zonder dit te vermelden. De basis van The Staple Singers is altijd de gospel geweest. Maar “move along train” is meer. Midden jaren zestig waren de Staple Singers onder de indruk van de folkbeweging en uiteraard met name Bob Dylan. Alleen zo krachtig, haast erotisch heeft Bob Dylan nooit gezongen.

En op nummer 1 de verrassing van mijn speurtocht: I Like Trains van Fred Eaglesmith. Ik had nog nooit van de goede man gehoord. Fred Eaglesmith is een country folkzanger ergens tussen Loundon Wainwright III en Tom Waits. Hij heeft een mooie krachtige stem en schrijft, getuige dit I Like Trains, mooie melodieuze nummers. Maar dat is niet genoeg om een nummer bijzonder te maken. Veel countryrockers hebben de neiging veel recht toe rechtaan nummer op te nemen. Een liedje, twee gitaren bas en drums en je bent klaar. Dit nummer heeft een ander soort arrangement. Het heeft een soort walsritme waar ook Tom Waits dol op is. Het nummer is een emotioneel nummer met een humoristische ondertoon. Het gaat over iemand die alleen van treinen houdt. Niet zo’n serieus onderwerp. Zeker niet als hij vertelt dat zijn moeder alleen van auto’s hield. Maar de impact is groot als hij zingt: “you should have seen the look in their eyes / and how it turned to tears / when I finally told them I wanna be an engineer”. Treinen als religie. Een prachtige kijk op treinen.