Wat lees ik op het toilet?

Wat lees ik op het toilet?

De Poll “Wat leest u op het toilet” is een dappere poging een taboe te doorbreken. Het of de toilet, met name de wijze waarop mensen omspringen met het begrip toilet en de activiteiten die daar normaliter thuishoren, is een schemergebied. Een soort twilight-zone. Het is er, we maken er gebruik van maar we praten er niet over. Zoiets is vies. En toch is het (of de) hedendaags(e) toilet in onze hygiënisch hoogstaande maatschappij een hele uitkomst. De vraag “Wat leest u op het toilet?” probeert het spreken over en omgaan met het begrip “toilet” een handvat te geven. En daar is een goede reden voor. Overigens zal het me niet verbazen als u deze column op het toilet leest.

Alvorens u inzicht te geven in wat mijn favoriete lectuur voor op het toilet is, wil ik u, geachte lezer(es) eerst vermoeien met wat historische feitjes (waar internet al niet goed voor is).

In Pompeï en Herculaneum zijn privaten gevonden die op een continue spoelend riool waren aangesloten. Tussen de Romeinse tijd en de 19e eeuw is er weinig positiefs toegevoegd aan de toilettechnologie. In de middeleeuwen deden de rijken hun behoefte in een apart, aan de kasteelmuur bevestigd kamertje. Hun uitwerpselen belandden in het gunstigste geval in de slotgracht, waarbij moet worden vermeld dat het water uit diezelfde slotgracht weer werd gebruikt als was- en drinkwater. Rond 1450 (de Renaissance) vonden de rijkeren onder ons zo’n aan een kasteelmuur bevestigd toilet niet praktisch en zeker niet harmoniëren met de toenmalige architectuur en werd de “gemaksstoel” (ook wel “kakstoel”) bedacht. De schaamte was overigens minder aanwezig dan nu.
Van Lodewijk de 14e is bekend dat hij doorging met het ontvangen van zijn onderdanen terwijl hij, gezeten op zijn kakstoel, zijn behoefte deed. Voor de gewone man waren er in die tijd latrines, een meerpersoonspoepdoos, bestaande uit een flinke plank met gaten waarop je gezamenlijk kon zitten en waar de poep in een goot, gat of sloot viel. Deze latrines waren vaak zo smerig dat men zich liever in de tuin, in donkere hoekjes of achter de gordijnen ontlastte. Dit liep vaak de spuigaten uit, waarna de gehele hofhouding na verloop van tijd verkaste naar een proper paleis. Op het platteland van Scandinavië wordt de meerpersoonspoepdoos heden ten dage trouwens nog steeds gebruikt. Eind 18e eeuw werd de moderne toilet in Engeland uitgevonden. Als gevolg van de nodige populariteit van deze vinding begon men op grote schaal riolen en waterleidingen aan te leggen. Sinds de invoering van het moderne toilet is de preutsheid omtrent dit onderwerp drastisch toegenomen.
Het Franse toilet, het bekende gat in de grond, won aan populariteit omdat dit toilet minder aanleiding gaf tot masturbatie. Daarnaast investeerden de Fransen liever in imposante gebouwen dan in ogenschijnlijk onzichtbare riolering en waterleidingen. Als voorloper op het huidige toiletsysteem had Nederland tijdens de 19e eeuw nog zoiets bedacht als het wisseltonnensysteem. Bij dit systeem deed men zijn behoefte in een beerton die periodiek werd omgewisseld voor een leeg exemplaar door zogenoemde beerwagens. In een gedeelte van de Friese steden Leeuwarden en IJlst heeft het wisseltonnensysteem tot in de tijd van maanreizen en kleurentelevisie geduurd.

Begint u al te walgen van dit onderwerp? Neen? We doen er nog een schepje bovenop!

In Zuid-Oost Aziatische landen heeft men er helemaal geen moeite mee om de menselijke ontlasting rechtstreeks in het water van garnaalkwekerijen te dumpen. De behoeften vallen gewoon door een gat in de vloer van de paalwoning in het afgeperkte stukje water waar de bewoners van die mooie roze garnalen kweken.

Neemt de walging al toe? Ja? Heel mooi!

Eens liet de regering van Koeweit moderne woningen bouwen voor de gastarbeiders uit India, Pakistan, Bangladesh en Iran. Toen zo’n Pakistaanse gastarbeider, blij, zijn nieuwe huis betrok, werd hij aangenaam verrast door het aanwezige westerse sanitair. De man had enige geiten en roemde de ruime stal (badkamer) met de grote kribbe (badkuip), waar het voedsel zo handig in kon worden opgeslagen. Minder gelukkig was hij over de drinkbak (het toilet): als hij zijn dieren te drinken wilde geven en aan een ketting trok liep het water weg, zodat hij meerdere keren moest trekken om al zijn geiten van drinken te voorzien.

Loopt het u al dun in de mond? Bijna?? Lees gerust verder…

Op het platteland van China doet men al jaren aan een effectieve manier van kringloop. Heeft u wel eens gehoord van een varkenstoilet? Het poepgat zit recht boven een varkenshok en iedere keer als dit wordt gebruikt, kijkt ‘knorretje’ verwachtingsvol uit naar een warme hap…

Nog immer leest u en leest u en leest u en nog immer heeft u de behoefte verder te lezen. Tsja, u bent al bijna van uw taboe af. En u weet nog steeds niet wat ik lees op het toilet!

Door hun weinig vegetarische voeding hebben eskimo’s vette, zwarte poep. Hun honden zijn er zó gek op, dat wanneer een zwaar bepakte slee over een steile helling moet worden getrokken en de honden moe zijn, de eskimo een geraffineerde truc uithaalt: hij legt een van zijn keutels boven op de helling en zonder morren trekken de opgewonden dieren de slee naar boven. De honden vinden die keutel zo lekker dat de eskimo’s hun behoefte doen met een zweep in de hand om de honden van hun poep af te houden.

Nou vooruit dan. Nog eentje om het af te leren (wat zou die JAB nou eigenlijk lezen op het toilet?).

In Vlaanderen was het tot aan de 1e wereldoorlog de gewoonte om zich met een vinger te reinigen en deze dan aan de rand van de poepdoos af te wrijven. Dit gebeurde altijd met een vinger van de linkerhand, vandaar dat men elkaar tot op de dag van vandaag de rechterhand drukt en iets met de rechterhand aanreikt of ontvangt.
In de rest van West-Europa gebruikte men door de eeuwen heen werkelijk van alles. Behalve papier gebruikte men hooi, gras, platte steentjes (de zogenaamde ‘gatkrabbers’), schelpen, houtspaanders, (toen nog) denneappels, mos, zand of tot lappen gescheurde vodden. Archeologisch onderzoek uit Engeland toonde aan dat monniken hun versleten pijen in stroken scheurden om hun billen af te vegen.

Wat ik zoal lees op het toilet? Dit soort lectuur. En vervolgens realiseer ik me dat ik nu leef en niet in de tijd van Lodewijk de 14e of in Vlaanderen (of m’n drinkwater haal uit ‘n slotgracht). Dat maakt me zo blij. Dan neem ik zelfs dat luchtje voor lief.
JAB

(Ps
Met dank aan het geduldig medium internet.)