Wie eerst komt

Elke keer als ik een ambulance zie rijden kan ik niet helpen me af te vragen wat voor vreselijk groot of klein leed er zich achter zijn deuren afspeelt. Het wil er bij mij niet in dat het is zoals ons bijvoorbeeld in series als ER wordt getoond. Mijn ervaringen tijdens een verbouwing bij een ambulancepost ondersteunen die gedachte. Ik vergeet nooit toen ik de foto’s in het gangetje voor het eerst zag. Foto’s van ernstige ongelukken waaronder, naast een beschrijving van datum en plaats, het soort ongeluk en de slachtoffers, min of meer trotse teksten stonden vermeld met als strekking dat zij als eerste ter plaatse waren. Ze schokten me. Hoe tragiek van roem vergezeld kan gaan.

Een vriendin die een stage op een ambulancepost in Zweden had gelopen vertelde me eens over wat voor kick het gaf om met een Volvo ambulance met 150 kilometer per uur over aftandse binnenweggetjes te rijden. Haar gezicht glom van opwinding toen ze erover vertelde. Alles om als eerste te zijn. Gelukkig is de kick waar ze over repte slechts een bijkomstigheid en gaat het vooral om er zo snel mogelijk te zijn. Het kan het verschil betekenen tussen leven, een beetje minder leven of dood. Het zijn harde lui, zo’n bemanning van een ambulance. Als zij moeten komen opdraven is er meestal geen tijd om zacht te zijn of om de snelheid van de auto waarin je rijdt in combinatie met de kwaliteit van het wegdek en andere omstandigheden op je in te laten werken. Gewoon zo snel als mogelijk is en liefst als eerste. Omdat iedereen daar op dat moment uiteindelijk het best bij gebaat is. En als dat lukt en helpt, tenminste iemand nog iets heeft om trots op te zijn, de tragiek waar het dan meestal om gaat ten spijt.

Voor een ongeluk is niet veel nodig. Een domme actie, een verkeerde inschatting, een moment van onoplettendheid, een enkele klootzak of de samenloop van omstandigheden die we in de volksmond simpelweg pech noemen. Dat is wat door mijn hoofd schiet als ik ‘s morgens vroeg door de regen over die hele drukke weg rij en het ineens op me af zie komen. Nu een ongeluk te krijgen zou wel het toppunt van tragiek zijn denk ik als ik het gaspedaal loslaat en mijn auto half de natte berm instuur. De ambulance die met sirenes en zwaailichten op me af kwam rijden passeert tussen mij en mijn tegenliggers over de middenstreep op het asfalt. Weer weet ik niets van het groot of klein leed dat er zich achter zijn deuren afspeelt. En mochten ze nog onderweg zijn ernaartoe, dan hoop ik maar dat ze als eerste zijn terwijl ik mijn eigen weg, die gelukkig niet tot een vroegtijdig einde in de natte berm kwam, op het asfalt weer vervolg.