(Z)onderwijs

Een belangrijk onderwerp in de verkiezingscampagne is het onderwijs. Nagenoeg alle politieke partijen zijn het erover eens dat het daarmee in Nederland niet best gesteld is. Tjongejonge, Hallo! Wakker worden!! Wat iedereen al jaren weet, is nu dus ook in Den Haag aan het doorsijpelen. En wat is de oplossing voor het probleem van de excellenties in spé? Natuurlijk…… méér geld. Ja, hoor! Wedden dat er over vier jaar niks verbeterd is? Iedereen die een beetje heeft opgelet op school ziet dat het onderwijs al meer dan vijftien jaar niks meer voorstelt. Dat krijg je ervan als je de Eerste Fase overslaat. De voorbeelden van bedroevend slecht Nederlands zie je dagelijks aan je voorbij schuiven. In kranten, op tv en radio en waar niet al meer. Overal zie en hoor je, met name jongeren onder de vijfendertig, de meest vreselijk dingen zeggen of schrijven. Dat mag je ze niet kwalijk nemen want de onderwijzer mag tegenwoordig dan wel docent heten, daarmee kan hij nog niet foutloos schrijven en rekenen. En dan kun je hem of haar wel meer gaan betalen, maar daar wordt het niet beter van.
Het zal beroepsdeformatie zijn maar ik heb een Top Tien van ergernissen over fouten die in Nederland onderhand usance zijn. Voordat u verder leest: u bent gewaarschuwd dat u vanaf vandaag dingen zullen opvallen, waar u tot nu toe nooit aandacht aan geschonken hebt.

Op nummer 1 staan de vreselijk stopwoordjes en dooddoeners die Jan en Alleman te pas en -voornamelijk – te onpas- gebruiken:
o Absoluut
o Ik dacht het niet
o Dat wil jij niet weten
o Ik/we ga(an) ervoor
o Dat schiet niet op
o Echt wel
o Daar is niks mis mee

2. Niemand heeft het tegenwoordig druk maar iedereen lijdt blijkbaar aan ADHD. Ik ben druk, hij is druk en wij zijn druk.

3. Onze generatie (opleiding afgerond vóór 1980) is wel eens geïrriteerd over iets. Of men ergert zich ergens aan. Die jonge gastjes van tegenwoordig irriteren zich aan iets. En daar erger ik me aan en dat irriteert mij!

4. Eigenlijk hoort deze ook bij nummer 1 maar vanwege veelvuldig gebruik bij profvoetballers, politici en andere ongeschoolden, verdient deze kretologie een eigen plaatsje: het gebruik van de kreet ‘wat dat betreft’. Dat wordt werkelijk altijd gebruikt waar het helemaal nergens op slaat. Van dezelfde categorie zijn de termen ‘nogmaals’, ‘zo als ik daarnet al zei’ en ‘wat ik zo-even al aangaf’. Degenen die die woorden bezigen doen dat bij voorkeur wanneer ze dat wat ze willen duidelijk maken nog helemaal niet gezegd hebben!

5. Voetballers (Waarom moeten die toch altijd voor de camera komen? Ze hebben gewoonlijk niks zinnigs te zeggen. En dat is trouwens geen wonder bij die infantiele vragen die ze voorgelegd krijgen.) hebben patent op het verkeerde gebruik van het woordje ‘hun’. Dat gebruiken ze nagenoeg altijd waar ‘zij’ het enige juiste woord is. “Als hun over links komme, kenne wij mooi door het midden en dan heppie so een kool”). De meesten zijn wel consequent en hebben het daarom ook over ‘hem’ waar het ‘hij’ moet zijn. “Dat deed ik niet. Dat deed hem.”

6. Bijna altijd worden de woorden ’te veel’ aan elkaar geschreven. Dat bewijst afdoende dat die mensen teweinig onderwijs hebben genoten…! Alleen als het om een zelfstandig naamwoord gaat is te veel teveel. Dat wat de Fransen een surplus noemen heet bij ons een teveel.

7. Het gebruik van Engelse woorden waar heel goede Nederlandse woorden voor zijn. Vooral in de in ICT-sector (de automatisering dus!) is dat schering en inslag. Daar werken ze met passwords, moet je inloggen, up- en downloaden en zo zijn in die sector veel andere symptomen van de Engelse Ziekte waar te nemen. Je kunt je toch gewoon eerst aanmelden met je wachtwoord en dan bestanden versturen of ophalen? Maar ja, dan moet je natuurlijk wel Engels èn Nederlands kunnen om dat te vertalen en als je bij Microsoft Nederland werkt is dat natuurlijk te veel ( niet TEVEEL) gevraagd. In Windows kom je dus staaltjes tegen van onbeholpen vertalingen, waar een brugklasser (anno 1975 of daarvóór)) zich voor zou schamen. Een preview in een fotobewerkingsprogramma wordt ijskoud ‘vooraanzicht’. (Nee, ik weet het. Je mag van Bill Gates niet verwachten dat hij professionele vertalers aan het werk kan zetten, voor het luttele bedrag dat hij voor zijn programmaatjes vraagt.)
In tv-spots (die in het jargon commercials heten!) zijn ze er ook erg goed in. `Stop maar in je pocket’. Een door en door Nederlands bedrijf als Philips verkoopt geen scheerapparaten maar brengt ‘shavers’op de markt.

8. Het zou me niet verbazen als het al in de Dikke Van Dale (DVD?) opgenomen is: onterecht. Dat is dan niet terecht, want fout. Geen mens vindt nog dat iets ten onrechte is.

9. Het lijkt onderhand een modewoord, maar het is het in principe niet. Wel zal het in het Cruijffiaans woordenboek staan. In principe is er absoluut niks mis mee als het niet onterecht wordt gebruikt, maar in 99 van de 100 gevallen kan het gewoon achterwege blijven. “In principe heb ik wel dorst, ja.”

10. Bijna iedereen van de nieuwe generatie vindt dat hij/zij de leukste (thuis) is. Als bedoeld wordt dat hij/zij de enige is, wordt steevast gezegd: “Ik ben de enigste”. En dat is fout, want dat ben ik!