Je hebt mensen die het heel eenvoudig kunnen houden. Ze geloven dat er een God is die er ongeveer uitziet als August van Ome Willem, maar dan wat groter en norser. Hij heeft alles wat wij menselijk noemen: hij kan jaloers zijn, boos, goedgehumeurd en in zijn nopjes met wie Hij is en wat Hij gemaakt heeft. Voorts schrijft Hij graag dikke boeken (of Hij laat ze schrijven, maar dan met Zijn woorden), verricht wonderen (of Hij laat ze verrichten in Zijn naam) en roept mensen tot zich. Heb je het in je leven goed gedaan, dan doet Hij dat ook bij jou, zodat je vervolgens tot in alle eeuwigheid in Zijn buurt kunt vertoeven.

Je hebt ook mensen die het nòg eenvoudiger kunnen houden: ze geloven nergens in. Er is niets boven ons, niets buiten het waarneembare, niets na de dood. Geen plan, geen doel, geen zin.

Ik behoor bij een derde groep, de groep van ‘ergens er tussenin’. Dat wil zeggen, ik ben soms wel eens jaloers op de eerste groep, maar heb het meeste gemeen met de tweede. Dat ik niet helemaal bij die tweede groep hoor, dank ik vooral aan een verwondering, een metafysisch eenheidsgevoel en een overtuiging dat het heel gezond is te geloven in iets.

Als je gelooft, heb je een prachtig kader waar je alles in kunt plaatsen. Het kwaad heeft daar een plek in, net als het goede, de liefde, oorlog, dikke boeken en standvastigheid. En hoe vaster je geloof, hoe stabieler dat kader.

Bij mij is dat kader niet stabiel. Ik twijfel, zelfs aan mijn metafysisch eenheidsgevoel. En ik vind het in de regel nog leuk ook, zo’n wankel kader. Je gaat er steeds een beetje anders door naar de dingen kijken. Dat houdt ook in, dat ik in theorie ooit bij de eerste groep zou kunnen gaan horen. Of de tweede. Spannend.

Je begrijpt wellicht al, dat ik best tevreden ben met een dergelijk onstabiel kader.

Aldus, de zin van het geloof is dat je eraan kunt twijfelen.

Categorieën: Algemeen

15 reacties

Mosje · 4 september 2004 op 21:53

“Ietsisme” noemem ze dat, niet echt geloven maar denken dat er toch wel iets moet zijn.
Ietsisme, wat een rot woord, dan geloof ik toch liever. Althans zoiets.
😉

sally · 4 september 2004 op 23:39

[quote]En hoe vaster je geloof, hoe stabieler dat kader.[/quote]
heel lang heb ik mogen genieten van de vastigheid
binnen dit kader.
Ik moet zeggen dat het er niet makkelijker op geworden is naarmate m`n geloof begon te wankelen.
Het voelt als los zand onder de voeten.
Geen vaste grond meer om op te staan.
Probeer steeds de `ìets`theorie te volgen, maar is voor mij `niets`
Je column spreekt mij enorm aan.
Je hebt perfect verwoord hoe het zit.
Als je gelovig bent opgevoed is het niet makkelijk terug te denken naar `ìets`.
liefs Sally 😕 😕

archangel · 5 september 2004 op 00:12

Ik snap waar je op doelt, maar je spreekt jezelf tegen, in mijn ogen. Zet de volgende opmerkingen eens tegenover elkaar:

[quote]Als je gelooft, heb je een prachtig kader waar je alles in kunt plaatsen. Het kwaad heeft daar een plek in, net als het goede, de liefde, oorlog, dikke boeken en standvastigheid. En hoe vaster je geloof, hoe stabieler dat kader.[/quote]

[quote]Je begrijpt wellicht al, dat ik best tevreden ben met een dergelijk onstabiel kader. Aldus, de zin van het geloof is dat je eraan kunt twijfelen.
[/quote]

Wat je nu doet is JOUW persoonlijke variant van geloven bombarderen tot DE waarheid over het geloof, en dat gaat mij net iets te ver. Voor vele, vele mensen is juist het feit dát ze niet meer hoeven te twijfelen een reden om te geloven (of andersom: het feit dat ze geloven een reden om niet meer te twijfelen). Het is het fundament van hun handelen, en juist de gedachte dat hun geloof stabiel is, geeft hen kracht.

Los van de discussie of het gezond is zo blind vast te houden aan het referentiekader dat een geloof kan schenken, vind ik het dus een conclusie die wat kort door de bocht gaat. Ik had liever gezien dat je had gezegd: ‘Aldus, voor mij is de zin van het geloof dat ik er aan kan twijfelen’. (Ja, ik ben een muggenzifter :-P)

Maar verder een prima aanzet tot nadenken over het fenomeen ‘geloof’. 😉

@Mosje: Ietsisme is een Ronaldplasterkisme, maar wat mij betreft schrappen we de term en noemen het voortaan een vleesnochvisisme 😉

rrobin · 5 september 2004 op 01:12

Technisch een goede column. Inhoudelijk sluit ik me aan bij Archangel;
[quote]Als je gelooft, heb je een prachtig kader waar je alles in kunt plaatsen.[/quote]
En de gelovigen die hun kind overleven?

Er zijn zelfs atheisten die geloven in iets buiten het waarneembare.

De conclusie waar je mee afsluit ontbreekt logica. Al zou het mooi zijn als wat meer mensen zouden twijfelen aan hun geloof 😉 Misschien moeten kinderen wat vaker vragen wat dogma’s ook al weer zijn 🙂

Wayan · 5 september 2004 op 05:05

Wees blij dat je dit allemaal in het openbaar mag zeggen in West-Europa.
Als je dit in het openbaar zou zeggen in Indonesie zijn de gevolgen minder aangenaam : als niet-Indonesier betekent het deportatie naar je vaderland, als Indonesier betekent het een gevangenisstraf wegens blasfemie.

De grondwet van Indonesia verplicht iedereen om een godsdienst te hebben en bovendien zijn slechts 5 godsdiensten toegelaten : Islam (de godsdienst van de meerderheid), katholiek, protestant, hindoe of boeddhist.

Om hier te overleven speel ik de komedie dat ik een islamiet ben (dat staat ook op mijn werk- en verblijfsvergunning) maar ik zet nooit een voet in een moskee en ik ben heel voorzichtig met praten over godsdienst. Enkel tegen hele betrouwbare mensen durf ik zeggen dat ik atheist ben.

Hier gelooft haast iedereen, of het nu een hindoe, een christen of een islamiet is, in een persoonlijke God die gebeden aanhoort.

Lees mijn column “God kwist mee” zodat je zal zien dat God zelfs meedoet met een kwis.
Hier bestaan ook die Idol programma’s op TV, teneinde een Idonesian Idol te vinden. Men ziet op TV dat de kandidaten allemaal op hun knietjes vallen en God smeken om hun toch maar te laten winnen.
Na elke uitzending komen de kandidaten nog eens op het scherm en vragen de kijkers om voor hun te bidden !

Dees · 5 september 2004 op 10:23

Welkom hier.

Zo’n kader is voor velen uiteindelijk heel benauwend. Met twijfel begint creativiteit en originaliteit. En dat blijkt wel 😉

Dees

Mup · 5 september 2004 op 11:06

Het valt me op, dat ik de laatste tijd steeds meer lees over het geloof, of de gedachten van mensen daarover. Zo las ik van Freek de Jonge: ‘Als er geen God bestaat, zou hij uitgevonden moeten worden’ Kort door de bocht door mij nu opgeschreven, Freek was wat genuanceerder.
Ik ben er nog steeds niet uit, maar een ding weet ik zeker: ‘in de naam van God’ slaat nergens op,

Groet Mup.

Bakema_NL · 5 september 2004 op 12:09

[QUOTE]Er zijn zelfs atheisten die geloven in iets buiten het waarneembare. [/QUOTE]

Daar hoor ik ook bij. Ik hang geen geloof aan, heb er niks mee op allemaal, maar toch bekruipt me vaak een gevoel dat er toch “iets” moet zijn, wat absoluut niks met een god of andere dingen uit het geloof te maken heeft. Er zijn gewoon onverklaarbare dingen die je doen nadenken, maar waar je ook niet uit komt, dus ik doe het ook niet teveel, maar interessant is het wel.
Ik lees veel verhalen, fictie (maar vaak gebaseerd op realiteit) en non-fictie wat met geloof te maken heeft. Dat is het enige wat ik met geloof heb, er zijn enorm goede verhalen rondom te maken. Maar zolang er niks bewezen is kan ik nergens in geloven eigenlijk en al helemaal niet in zo’n goddelijk wezen met een baard of zo.

Raindog · 5 september 2004 op 14:11

Mijn duit in het zakje: ik denk dat geloof juist bestaat bij de gratie van twijfel. Geloven impliceert niet zoiets als weten. Wel geeft geloven een soort van richting aan je twijfels; je hebt iemand of een plek waar je al die twijfels naar toe kunt brengen. Desalniettemin, twijfelen an sich is zeker niet de zin van het geloof. Geloven is eerder een weten, of nee immers – een vertrouwen eigenlijk, ondanks de twijfels, ondanks alles wat soms op het tegendeel lijkt te wijzen.

Voor mij persoonlijk betekent het dat ik inderdaad in zo’n kader leef. Gelovig dus. En je omschrijving daarvan klopt voor mij dan ook wel. Wat me dan ook opvalt is dat ik meer rust in ‘het leven’ en haar bijbehorende vragen lijk te hebben dan anderen en ik denk dat dit alles met dat kader te maken heeft. Niet dat dat mij overigens beter of slechter maakt dan anderen. Een God met menselijke trekjes had je het over. Ik draai het liever om: iets van God in alle mensen.

Het ietsisme waartoe jij zegt te behoren, vind ik over het algemeen iets van lafheid in zich hebben. Hiermee wil ik overigens geen afbreuk doen aan alle oprechte vragen en gevoelens die mensen daarin voor zichzelf aan kunnen treffen. Evenmin wil ik die oprechtheid in twijfel trekken. Toch heeft het voor mij vaak iets in zich van niet kunnen kiezen. ‘Stel nu dat’ met ‘iets’ voor het geval het wel zo is. Een soort verzekering, misschien zelfs wel een levensverzekering?

😉

ignatius · 5 september 2004 op 14:12

Je column geeft stof tot nadenken.
God is dood, inshallah!

Louise · 6 september 2004 op 07:09

Eentje om over na te denken. Leuke binnenkomer!

Massau · 7 september 2004 op 09:45

“Ietsisme” is inderdaad een rot woord. Misschien beter: niet gelovig, wel religieus. Maar zelfs daar twijfel ik aan.

Snoppe · 7 september 2004 op 12:42

Wanneer het menselijk geweten zou prevaleren boven macht en gewin, dan zou al snel het inzicht komen dat de bedoelingen van God, Allah, Boedha, Jaweh, Krishna, Jezus, Mohammed en Jehova niet in boeken gevonden kunnen worden die geschreven zijn door hun ghostwriters met geheel eigen agenda…

Raindog · 7 september 2004 op 21:12

Betrapt!

Zie ik het goed beste Snoppe, dat je hier je (k)a(l)ter-ego even losliet? Jaaaaaa – het zit diep he?

😉

Massau · 7 september 2004 op 22:07

Archangel schreef
[quote]Ik had liever gezien dat je had gezegd: ‘Aldus, voor mij is de zin van het geloof dat ik er aan kan twijfelen’. (Ja, ik ben een muggenzifter )[/quote]

Moet toegeven dat daar wat in zit.

Geef een reactie

Avatar plaatshouder