Dorpsdokter Koos

Bij de gezamenlijke huisartsenpraktijk heb ik een afspraak vanwege een onbeschoft lange, irritante verkoudheid. Het is een rond gebouw van bleke steen met roze en paarse raamkozijnen. Je wordt meteen bijna ziek van die kleuren als je het al niet bent, dus voor niks kom je nooit.
Achter twee opengeschoven glazen ramen zitten twee assistentes die een wollen maillot over hun dikke benen hebben. En heel korte rokjes. Uniform? Ze knikken vriendelijk en ik schuif in de natuurlijk ook ronde kring op een van de lichtgele stoelen. Het halletje waar achter de loketten de dames ‘dikkebeen’ zitten, sluit meteen aan op de wachthal zodat we alles kunnen verstaan wat ze tegen bellende patiënten zeggen. Mede omdat er geen woord gesproken wordt.’ Met Linde,’ zegt de ene telkens als ze weer een andere patiënt aan haar oordopjes heeft. Tja: Linde, echt deze generatie dertigers: Linde, Sterre, Roos, Noortje, Floortje heten ze.

Het brengt me terug naar de oude praktijk van de dorpsarts waar we tot een jaar of zes geleden altijd kwamen. Het doktershuis was een prachtige villa uit de jaren twintig met een ruime grindoprit, waaromheen grote oude kastanjebomen. De brede raamlijsten en stevige dakkapellen gaven het een bijna menselijk gezicht. Alles roomwit met grijsgroen geschilderd. De brede voordeur zo prachtig dat je bijna voor je plezier naar binnen stapte, een rode loper had er niet misstaan. Naast de deur een soort kastje waar bestelde medicijnen klaarlagen. Maar liever ging je even naar binnen.

De wachtkamer was klein en ontzettend hoog, met houten banken als in een oud station.
Er zaten altijd mensen nieuwtjes en roddeltjes uit te wisselen en hoewel ons dorp wat verderop lag, toch best interessant. Iedere binnenkomer werd even enthousiast verwelkomd. Er was links een stevige deur, die af en toe openging. Dan verscheen dorpsdokter Koos met een patiënt. Vaak een oude boer en die gaf hij op de drempel keihard nog allerlei adviezen mee plus een aardige schouderklop en de groeten aan zijn vrouw en kinderen en vee.
Ondertussen knipoogde hij dan even naar je, want hoewel zeer geliefd bij de autochtonen, vond hij toch dat de import zoals wij wat privileges verdienden.
Je wist dan dat je sneller dan je dacht naar binnen werd gewenkt. Dat vond de rest niet erg, want die zat nog midden in een spannende roddel. Hij informeerde altijd eerst naar ’de jongens’, onze zonen, en vertelde vervolgens allerlei dingen over zijn privéleven. Met drie huwlijken en drankproblemen stof genoeg. Dan kwam jouw klacht aan de beurt. Rake diagnoses gaf hij.

Midden in de wachtruimte zat een matgazen schuifluik. Het was namelijk zoals dat heette een apotheekhoudende huisarts. Als je geluk had schoof dat luik met veel geraas naar beneden en verscheen de assistente. Nooit heb ik het gevoel van me kunnen afzetten, dat ze de werkster was geweest en zich opgewerkt had naar deze riante positie. Klein en dik, met vormeloze kleren aan onder een uitgezakte permanent. Ze had altijd sloffen aan. Haar leeftijd schatte ik tussen de vijfendertig en de zestig. Dat veranderde in die twintig jaar niet. Maar eigenlijk beschouwde iedereen haar als de onbetwiste baas van de praktijk. ‘Ewna’ heette ze, de
‘ r’ kon ze niet zeggen vanwege een klein spwaakgebwek.
Ze wist alles, gaf raad, mixte poeders, draaide pillen, vulde flessen en kende iedereen bij naam.

Oh, de jonge verlegen arts noemt mijn naam, ik ben aan de beurt. Ik loop hem achterna over de lichtpaarse vloerbedekking. Hij stelt zich beleefd voor terwijl ik al zes jaar patiënt ben.