De kist ziet eruit als een bonte koe, met alle kleuren van de regenboog. Allerlei kleurige vlakken bedekken het blanke hout. Trots vertelt hun achtjarige dochter dat het nog niet helemaal af is. Zij gaat er samen met haar andere twee zusjes en hun moeder nog bloemetjes en sterretjes opschilderen. Wanneer iemand vraagt of ze er ook een van de vele gedichtjes op gaan zetten die zij de laatste dagen hebben geschreven, zegt ze aarzelend; “Misschien hieronder, aan de binnenkant van de kist, zodat papa ze altijd kan lezen.”
Ze praat over haar vaders dood alsof zij al heeft geaccepteerd dat dit óók bij het leven hoort. In zes weken tijd is haar vader van een gezonde sterke man getransformeerd naar een doodzieke man, die het gevecht tegen zijn voortwoekerende ziekte moest afleggen. Nu is hij dood. Veertig jaar jong, een vrouw, en drie nog jonge kinderen, achterlatend. Hij is nu thuis om afscheid te nemen en de kinderen lopen de kamer waar hij nu tijdelijk in ligt, spontaan in en uit. Papa is op deze manier nog gewoon bij hun. De hond lijkt de enige te zijn die er niets van begrijpt waarom zijn baasje niet meer opstaat en met hem meegaat. Hij snuffelt nog eens goed aan zijn trouwe vriend en duwt zijn neus onder zijn hand alsof hij wil zeggen: “Aai me nou eens! ”
Ze is in een rijdende trein gestapt en kan niet meer uitstappen. Ze moet door. Vijfendertig jaar en nu al weduwe. Ze waren elkaars eerste liefde. Noemden elkaar hun wederhelft, wat precies de lading dekte. Ze waren gelukkig omdat ze elkaar en drie prachtige meiden hadden. Ze is de laatste weken niet meer van zijn zijde geweken. Ze heeft hem verzorgd en gesteund. Ze hebben samen de tijd genomen om elkaar te zeggen wat nog niet eerder gezegd was. Ze is getuige geweest van zijn pijn, zijn aftakeling, maar ook van zijn moed en doorzettingsvermogen. Zijn worsteling en zijn mensonterende lijdensweg. De gêne voorbij.
Ze heeft haar machteloosheid gevoeld, haar eigen pijn, maar vond die ondergeschikt aan de zijne. Toen hij uiteindelijk niet meer kon en steeds verder wegzakte, heeft ze een daad gesteld.
“Ik ga hem rechtstreeks de hemel inzingen” kondigde ze aan. Ze heeft haar gitaar gepakt, is naast hem gaan zitten en heeft, daar in dat ziekenhuis, voor hem gezongen. De geluiden van het dagelijkse leven op de afdeling verstomden toen ze met haar krachtige, heldere stem de gangen vulde. Haar laatste eerbetoon aan hem en aan hun liefde. Ze gaf hem een vrijbriefje om te gaan, dáár waar hij geen pijn meer zou voelen. Ze liet hem los. Hij stierf diezelfde dag nog.
22 reacties
WritersBlocq · 14 juli 2005 op 17:39
[quote]Ze gaf hem een vrijbriefje om te gaan, dáár waar hij geen pijn meer zou voelen. Ze liet hem los.[/quote]
Dít is houden van. Nee, niet tot de dood hen scheidde, maar nog veel meer dan dat. Lieverd, ik wens jou en hen heel veel sterkte met dit grote verlies. Kus, Pauline.
bert · 14 juli 2005 op 18:09
[quote]Ze praat over haar vaders dood alsof zij al heeft geaccepteerd dat dit óók bij het leven hoort.[/quote]
Voor kinderen en voor oude mensen is de dood soms zo vanzelfsprekend.
Voor ons, mensen in de kracht van ons leven, is elk verlies een opeenstapeling van dit nieuwe verlies plus het verlies dat we tot op dat moment al hebben meegemaakt in ons leven plus de angst om mensen uit je directe omgeving te zullen verliezen plus het groeiende gevoel dat ook je eigen leven geen garanties kent en eindig is.
Heel mooi verwoord. Heel mooi beschreven.
Domicela · 14 juli 2005 op 18:17
Heel mooi, heel treurig. Mijn opa heeft een paar uur voor zijn dood nog liggen zingen in het ziekenhuis (hij had een mooie stem). Volgens mij heeft het hem geholpen om zijn kleinzoon van 2 maanden oud uit Afrika eenmaal te kunnen zien, toen die was geweest ging het kaarsje uit. Zingen om iemand te laten sterven of zingen om nog even te blijven leven: allebei heel moedig.
Raindog · 14 juli 2005 op 18:25
Ik vind deze column weer zo’n gemeen geval van (als lezer) tussen voyeurisme en observatie. Als het voyeurisme is wil ik het niet langer zien, als het observatie is wil ik wel geraakt zijn door het verhaal. De praktijk is dat ik – jammer genoeg – niet kan kiezen eerlijkgezegd.
‘Wie is die vrouw?’ denk ik dan.
‘En waarom deze column in actualiteiten?’ vraag ik me vervolgens af.
Doordat ik dat allemaal niet weet ben ik denk ik te onzeker over mijn positie in/tot het al om de juiste, gepaste afstand tot het onderwerp te kunnen bepalen met als gevolg dat ik (voor de zekerheid) liever helemaal maar geen plek kies en überhaupt vertrek. En zo doet het me per saldo helemaal niets.
Klinkt lullig misschien maar ik reken erop dat je weet dat het beslist niet lullig is bedoeld.
[i][size=xx-small](Het ‘kritisch pact’, yada yada yada…. ;-))[/size][/i]
Troy · 14 juli 2005 op 18:40
Erg mooi. Misschien berust deze column zelfs op fictie, ik kan het bijna niet geloven, maar dat is iets dat alleen de schrijver weet. In die zin denk ik dus ook niet na over voyeurisme etcetera. De schrijver neemt verantwoordelijkheid voor hetgeen hij/zij schrijft en daar neem ik persoonlijk geen last aan. Meestal schuif ik dingen snel af als fictie zijnde. Iets dat mensen ook vaak doen bij mijn “surrealistische” verhalen. De waarheid is (en blijft veelal ) het geheim van de schrijver. Deze column wekt emotie op en wanneer dat bij mij lukt, heeft de schrijver toch iets goed gedaan…
bert · 14 juli 2005 op 18:45
[quote]Ik vind deze column weer zo’n gemeen geval van (als lezer) tussen voyeurisme en observatie.[/quote]
Jammer Raindog dat je dit zo ervaart. Het is toch juist mooi als je deelgenoot mag zijn van hoogte- en dieptepunten uit het leven door te lezen hoe het door anderen ervaren is.
Gelukkig kan ik het niet als voyeurisme zien maar kan ik wel veel leren van zo’n beschreven ervaring. Het is daarbij voor mij niet noodzakelijk om de hoofdpersonen te kennen.
De relatie tot de schrijver zou meerwaarde kunnen hebben en de tijd waarin het plaats heeft gevonden. Hieruit zou je kunnen opmaken of je de schrijver middels enige vorm van contact nog zou willen benaderen over de inhoud van de column en om eventueel steun te betuigen.
Champagne, je hebt bij mij een gevoelige snaar geraakt.
Li · 14 juli 2005 op 18:59
Aangrijpend en mooi geschreven verhaal.
Zij staan dicht bij je, anders kun je zoiets niet schrijven.
Ik had alleen wat moeite met de overgang van dochter(zij) naar moeder(zij).
Maar dat is ook het enige.
😉
Li
melady · 14 juli 2005 op 19:36
Fictie of niet, het ráákt en daardoor een goed verhaal!
Een neef van mij hoorde drie weken geleden dat hij nog hooguit 2 maanden te leven heeft. Hij is 39 en heeft twee kinderen.
Stanislaus · 14 juli 2005 op 20:12
Wanneer dit zo dicht bij jou is gebeurt is het een genot dat je dit zo van je af kunt schrijven met veel gevoel. Fijn dat columnX je kan helpen.
Stanislaus
KawaSutra · 14 juli 2005 op 20:30
Mooi en respectvol beschreven. Ik bespeur bij mezelf geen bijgedachten behalve ontroering en bewondering.
Overigens kan ik mij wel voorstellen dat Raindog zich voor die vraag gesteld ziet, maar ja, wanneer is iets voyeurisme en wanneer observatie?
Voyeurisme is volgens mij het letterlijk en bewust getuige zijn van privé-handelen van mensen zonder dat zij dat zelf in de gaten hebben. Dat lijkt mij hier niet aan de orde maar het gevoel kan wel bestaan.
Veel columns, ook hier op CX, zijn biografisch getint of worden gevoed door gebeurtenissen uit de directe omgeving van de schrijver. Ik zou ze niet graag willen missen.
🙂
Ma3anne · 14 juli 2005 op 20:37
Gewoon erg mooi en gevoelig geschreven.
Outsider · 14 juli 2005 op 20:46
[quote]Gewoon erg mooi en gevoelig geschreven.[/quote]
Helemaal mee eens.
Een tragisch verhaal gaat er bij mij altijd in als koek.
Mosje · 14 juli 2005 op 21:16
Tja, kan een heel eind meevoelen met Raindog. Of voyeurisme het juiste woord is weet ik niet, maar heb zo gauw geen beter. Voyeurisme dus maar even.
Dat woord is vaker gevallen bij columns die een heel intiem onderwerp behandelen.
Ik sta er bij en ik kijk er naar. Wat moet ik ermee? De sterfgevallen, de gebroken liefdes, de juist gelijmde liefdes, de eerste liefde van dochterlief, de geboortes.
Naar mijn idee hoort een column meer te zijn dan een persoonlijke ontboezeming, hoe mooi beschreven ook. Als je dan al over iets heel persoonlijks wilt schrijven, til het dan naar een hoger plan, zodat de lezer er ook iets mee kan.
Dus in het geval van een overlijden, schrijf dan bijvoorbeeld – liefst met een originele invalshoek – hoe je het verdriet overwonnen hebt, of hoe je daarin juist ongelofelijk hebt gefaald, en verbind daar een conclusie aan. Dat wij in onze maatschappij eigenlijk maar slecht met de dood kunnen omgaan.
Nou ja, zoiets, ik geef maar een voorbeeld.
Beste Champagne, aan je schrijfstijl mankeert niets, maar de vorm. Daar gaat mijn commentaar over.
emaessen · 14 juli 2005 op 21:18
Mooi en ontroerend zo te vertellen dat de dood bij het leven hoort.
Ik moest er aan denken dat ik met mijn vriendin naar het graf van haar vader ging. Ze stak een brandende sigaret tussen de kiezels op zijn graf en stak er zelf een op om samen nog een peukje te roken. Toen drong pas het gevoel bij mij door dat de dood bij het leven hoort.
KingArthur · 14 juli 2005 op 21:54
In eerste instantie vind ik het goed geschreven. Toch kan ik het gevoel van Raindog ook wel voorstellen maar vraag me tevens af of de twijfel relevant is. Ook de rubriek vind ik vreemd gekozen, ik kan de link niet leggen en verwacht zoiets onder liefde. Het zal (denk ik) een foutje zijn.
Louise · 14 juli 2005 op 21:57
Ik had dit stuk al eerder mogen lezen, maar ik werd nu opnieuw geraakt. Net zo hevig.
Heel aangrijpend en dan in het bijzonder de laatste alinea.
champagne · 14 juli 2005 op 21:57
Ik schrijf over dingen die me raken. Dit is 2 maanden geleden gebeurd en heeft me diep geraakt. Maar ook heb ik een grenzeloos respect voor de manier waarop dit echtpaar er voor elkaar was en hoe ze met zijn ziekzijn zijn omgegaan. Zo kan het dus ook.
Voyeurisme is absoluut niet mijn intentie. Wel wil ik thema’s als liefde en dood ook op een persoonlijke wijze (deze) kunnen verwoorden.
Dank voor jullie lieve woorden en goede adviezen.
(P.s.Ik had het niet onder actualiteiten ingestuurd bij mijn weten…)
sally · 14 juli 2005 op 23:34
Dat voyeurisme gaat geheel aan mij voorbij.
Maar daar schijn ik vaker last van te hebben 😉
Ik vind het een heel mooi ,gevoelig geschreven, stukje.
liefs
Sally
Kees Schilder · 15 juli 2005 op 08:11
Ik vind het prachtig geschreven.Voyeurisme? Dan kun je over 99% van de columns zo wel oordelen
Dees · 15 juli 2005 op 08:48
Het is een mooi, betrokken stuk, met oog voor detail.
—-
Alles loopt hier op CX door elkaar. De persoonlijke verhalen en de scheldpartijen, politiek, daten en moeite met kritiek (niet dat ik dat cynisch bedoel). Dit type column heb ik soms ook wat moeite mee. Hoewel het absoluut mooi is; het komt erg dichtbij. Daar kun je iets mee, of net niet. Het kan wat Danielle Steel-achtig zijn, net als sommige andere columns met een voyeuristisch tintje.
Ik ben het wel met Mosje eens dat je het naar een hoger plan zou kunnen trekken, dat je het gevoel meer direct laat spreken, ipv letterlijk de gebeurtenissen op te schrijven om op die manier gevoel op te wekken. Aan de andere kant kun je misschien ook eigenlijk niet oordelen over de manier waarop een ander persoonlijke zaken opschrijft en weet je bij niemand zeker wat feit en wat fictie is.
Het blijft trouwens soms worstelen, het begrip ‘column’. Zeker hier.
klungel · 15 juli 2005 op 09:25
Ik moet toch eens de definitie van column gaan lezen :-).
Ik heb deze text in ieder geval ademloos gelezen.
Erg mooi.
@Dees, om jou reactie heb ik erg gelachen 😀
pepe · 16 juli 2005 op 06:52
[quote]Ze gaf hem een vrijbriefje om te gaan, dáár waar hij geen pijn meer zou voelen. Ze liet hem los. Hij stierf diezelfde dag nog.[/quote]
Hoe loslaten ook liefde kan zijn! Mooi, erg mooi geschreven Champagne!
Of het nu een column is of niet, actueel is, maakt mij niks uit.