Een oude fiets

De eerste keer dat ik het hem hoorde zeggen, was ik amper een paar dagen oud en bracht mijn moeder me thuis uit het ziekenhuis. Ze legde me in het houten wiegje, waarin al veel andere baby’s hadden gelegen.
Ik begreep mijn vaders woorden niet, maar trok me daar weinig van aan. Het wiegje lag lekker, ik had mezelf moe gehuild en gedronken en ik sliep vrijwel meteen.

Daarna kwamen die woorden regelmatig terug.

Ik herinner me bijvoorbeeld mijn eerste verjaardag, toen ik houten blokken kreeg. Ze hadden mooie felle kleuren, rood, geel, blauw en groen en hier en daar waren sporen van kindertanden te zien. Mijn moeder deed haar best om vrolijk te zijn, toch voelde ik het verdriet in haar hart en zag ik de tranen die zich verborgen achter haar wimpers. Mijn vader zag ze blijkbaar ook. Hij sloeg zijn arm om haar heen en gebruikte weer die woorden.

Bij elke verjaardag kwamen ze terug. En elke keer leken ze mijn moeder verdriet te doen. Maar wat ze betekenden begreep ik nog steeds niet.
Jaren na mijn vierde verjaardag, toen ik een fiets kreeg, kwam ik in de buurt van begrijpen. Hij zag er geweldig uit, met linten aan het stuur en gekleurde kralen rond de spaken die vrolijke geluidjes maakten. Dat de fiets roze was en ik een jongetje, leek mijn moeder meer te deren dan mij. De kleur begon mij pas dwars te zitten toen ik een paar jaar ouder was en de buurjongen me uitschold voor ‘het mietje op de fiets van Anneke’. Op dat moment begreep ik pas dat de fiets een meisjesfiets was en dat hij daarvoor van het buurmeisje was geweest. Maar hij fietste prima, daar had ik geen commentaar op.

De laatst keer dat ik mijn vader de woorden hoorde gebruiken, was ik vijftien en stelde ik vol trots mijn vriendin Mary aan hem voor. Ik had mijn moeder over haar verteld en zij had gevraagd of ik echt van haar hield. Daarna zei ze dat alle problemen te overbruggen zijn, als er maar genoeg liefde is. Zij hadden vroeger ook voor die problemen gestaan en waren er samen doorheen gekomen. Ik straalde bij haar bemoedigende woorden en besloot niet langer te aarzelen.
De volgende zaterdagavond kwam Mary al bij ons koffie drinken. Vanaf het moment dat mijn vader haar in de deuropening zag staan, lag er een grijns op zijn gezicht. Zo’n grijns waarvan je als kind wist dat er iets in zijn hoofd broeide en dat het er die avond nog wel uit zou komen. Ik zag de zorgelijke blik op mijn moeders gezicht, terwijl ze hem aanstootte en zacht, maar toch hoorbaar, influisterde dat hij zich moest gedragen.
Ik moet toegeven dat hij zijn best deed tijdens het eerste en het tweede kopje koffie. Toen hij daarna een biertje nam en er haar ook een aanbood, verloor hij zijn manieren. Hij vroeg naar haar leeftijd en zij vertelde, aarzelend maar eerlijk, dat ze eenendertig was. Hij begon te schaterlachen en het lukte hem niet om weer tot bedaren te komen. Als een tienermeisje met de slappe lach begon hij steeds opnieuw te lachen. Na vijf minuten lukte het hem om hinnikend enkele woorden te zeggen: ‘Op een oude fiets moet je het leren, jongen.’

Toen begreep ik het. Ik stond rustig op, liep naar hem toe en haalde uit. Na mijn rechtse directe lag hij verbijsterd naar me te kijken. Ik pakte Mary’s hand en samen zijn we vertrokken.