Er zíjn grenzen (2)

Buitenlanders worden aangeraden om zo snel mogelijk het land te verlaten. Ik weet genoeg. In sneltreinvaart zoek ik mijn spullen bij elkaar, en maak me gereed om naar het vliegveld te vertrekken. Plotsklaps bonst er iemand met geweld op de kamerdeur. Voordat ik kan opendoen, wordt de deur ingetrapt en twee soldaten stormen mijn kamer in, gevolgd door een of andere opgeblazen pief met een pet op. Hij heeft zowaar een arrestatiebevel voor mij paraat. Vanwege het interview dat ik gisteren nog heb afgenomen van Garcia, word ik uit veiligheidsoverwegingen aangehouden. Een of ander hotemetoot van het nieuwe regime is schijnbaar bang, dat ik gevoelige info in mijn bezit heb. Aantekeningen en opnamebanden worden in beslag genomen en ter vertaling afgevoerd. De mannen dwingen mij om mee te gaan en ik word in verzekerde bewaring gesteld. Ik krijg de garantie dat ik het land mag verlaten, indien uit de vertalingen blijkt dat door mij geen voor de nieuwe junta belastend materiaal is vastgelegd, en de toestand in het land is ‘genormaliseerd.’ Maar voor het moment zit ik wel vast!

En dat blijft de komende tijd ook zo, want de situatie stabiliseert niet. Ik kan voorlopig naar mijn vrijlating fluiten. Her en der breken er in het land opstanden uit, en het wordt steeds gevaarlijker. Na een week krijg ik te horen dat ik, met nog twee andere gevangenen, naar een plek ergens buiten de stad zal worden gebracht. Een gevangeniswagen staat klaar. We worden door een bewaker met een echte beulskop achter in de wagen geduwd, en de beulskop komt bij ons zitten. Een chauffeur en bijrijder nemen voorin plaats. Een van mijn twee lotgenoten blijkt een voormalig medewerker van de geliquideerde president Garcia te zijn. Hij lijkt qua uiterlijk sprekend op Che Guevara. We hebben elkaar nog niet eerder ontmoet, en stellen ons aan elkaar voor. Che heet in werkelijkheid Antonio. De andere gevangene is de controversiële volkszanger Hernán, die met zijn liedjes Garcia van harte steunde, maar daarmee zoals later zal blijken, zijn eigen graf heeft gegraven. Als we goed en wel op weg zijn, begint Hernán te zingen. De beulskop staart nors voor zich uit.

Hernán zingt zijn lied, maar verder valt er onderweg voor ons niet veel te beleven. Totdat plotseling een geweldige explosie op de weg voor ons, het transport tot stilstand dwingt. De chauffeur en bijrijder stappen in paniek uit. Dan wordt de achterdeur van de wagen met geweld opengebroken en een man in guerrilla outfit verschijnt in beeld. “Kom op! Wegwezen hier,” schreeuwt hij ons toe. Ik wil uit de wagen springen, maar de bewaker grijpt mij vast. De guerrillero schiet hem zonder pardon een kogel door zijn voet. De man schreeuwt het uit en valt uit de wagen. Hij begint op één been rond te springen, waarop onze bevrijder hem met één tik uitschakelt. Iemand anders trekt mij mee. De chauffeur en bijrijder van de gevangenwagen hebben zich inmiddels hersteld en beginnen ons vloekend en tierend te beschieten. De zanger wordt in zijn bil geraakt, waarop ik hem in zijn vlucht moet ondersteunen. Strompelend bereiken we een klein vrachtwagentje dat een eindje verder al klaarstaat, wachtend op ons, met een chauffeur achter het stuur. Onze vier bevrijders en wij drieën springen achter in de laadbak, en meteen trapt de bestuurder hem op zijn staart. Met rokende banden scheuren we weg, weg van deze onheilsplek.