Het had iets weg van een nerd

Halverwege de stationshal stond het fotohokje. Ik ijsbeerde eerst wat heen en weer, observeerde, bekeek het van alle kanten en schoof daarna het gordijntje opzij. Het was er klein en het rook er vreemd. Niet gek, gezien een aantal bekentenissen van mijn vrienden. Een aantal van hen verklapten ooit een fotohokje te hebben ondergepiest – onder invloed van drank, drugs of een combinatie van beiden. Alle hoeken waren ze langs gestraald, inclusief het krukje, en ze zouden vast niet de enige zijn die dat deden. Ik zweeg onder mijn kennis, want veel keus had ik niet. Het was maandagochtend en nergens was een fotograaf beschikbaar om mijn toet neutraal op de gevoelige plaat vast te leggen. Een vrouwenstem heette mij welkom alsof ik doof was. Ik kon haar niet dimmen. Ze vertelde haar verhaal, langzaam en duidelijk, en daarna mocht ik kiezen waarvoor ik kwam. Ik koos voor pasfoto’s. Mijn OV jaarkaart lag op het postkantoor te wachten en ik was al aan de late kant.

Drie pogingen kreeg ik van de vrouwenstem in het fotohokje en ik vond dat het een haalbaar gegeven was. Ze vroeg of ik er klaar voor was en ik antwoordde met een druk op de groene knop. In beeld verscheen een ei-vormige cirkel waarin ik mijn hoofd moest wriemelen. Ik heb geen ei-hoofd, en toch moest ‘ie erin. Onderin beeld werd ik geïnstrueerd over de stand van mijn ogen, mondhoeken en oren. Ik waagde de gok: er waren per slot van rekening nog twee pogingen over. Ze telde luid af, van drie naar een.

Bij het zien van het resultaat schrok ik. Ik was geportretteerd als een verlepte junkie met een rode neus en lippen. De foto was donker, niets geen geflits. Poging twee. Ik schoof heen en weer op het krukje en bewoog mijn hoofd dichter naar de camera. Beeldvullend. De vrouw waarschuwde mij: ik had nog èèn poging. Met mijn hoofd verzonken in de ei-vormige cirkel, zwaaide ik naar mijn ingeworpen vijf euro.

Drie keer leek in mijn geval ook scheepsrecht, hoewel het niet de mooiste foto was, voldeed het wel aan de gestelde eisen. Ik kreeg de keus uit de drie foto’s en koos noodgedwongen de laatste. Ik heb even de tijd moeten nemen om mezelf te bekijken, zo stijfjes en vreemd als ik op de foto stond. Mijn ogen strak vooruit, mond gesloten – zelfs geen glimp – sieraden af en haren achter de oren. Een grijze, stijve muis. Ik had altijd gehoopt dat ik er in het echt niet zo uitzag, het had iets weg van een nerd.