Pygmalion

[i]Chirurg maakt zijn ideale echtgenote.[/i] Van alle berichten die vorige week in het nieuws kwamen, blijft deze mij het meeste bij. Niet de dagelijkse portie moord en doodslag. Niet de populaire soaps rondom bankiers, advocaten en ander bovenmodaal geboefte. Zelfs niet de nutteloze details van de betekenisloze levens van zinloze BN’ers. Nee, het is het knip- en plakwerk van een handige thuisklusser dat mij het meest intrigeert… maar waarom?
Op zich is er niets nieuws onder de zon. Lichamelijke ‘verfraaiingen’ zijn al zo oud als de mensheid. En door de opkomst van de plastische chirurgie bestaan al lang niet alle mensen meer voor het grootste deel uit water. Ongetwijfeld is de desbetreffende arts ook niet de eerste die zijn eigen vrouw een upgrade geeft. Wat echter zo fascinerend is aan het artikel, is het inzicht dat het verschaft in de psychologie van beiden.

De man trouwde zijn 15 jaar jongere bruid hoewel hij niet tevreden was met haar lichaam. “Ze had heel wat fysieke gebreken, maar ik zag dat er mogelijkheden waren.” Vijf jaar, acht operaties en 20.000 euro verder ziet zij er compleet anders uit en is de goede dokter tot over zijn oren verliefd. Bescheiden concludeert hij: “Het is beter dan wat de natuur zou kunnen presteren. Misschien volgt er later nog een facelift, maar voorlopig volstaat dit.” Vrouwlief is in de wolken met haar nieuwe jasje en heeft niet meer te melden dan dat de scalpel haar nieuwe beste vriend is.

Ik weet niet wat mij het meest verbijstert. Het buitenproportionele ego van de chirurg? De schaamteloosheid waarmee hij daar blijk van geeft? De benadering van zijn vrouw als ware haar lichaam niet meer dan een klomp boetseerklei? De correlatie tussen liefde en de hoeveelheid botox en siliconen? De klakkeloze acceptatie door de vrouw van deze behandeling? Het stereotype beeld van een barbiepop, zowel van buiten als van binnen, dat zij graag bevestigt? Of toch het feit dat de intellectuele leegheid ook aan haar geniale man niet voorbijgegaan is?

En dan besef ik mij waarom dit artikel mij zo intrigeert. Meer nog dan al die ‘echte’ nieuwsberichten, houdt het ons een spiegel voor waarin wij er allemaal lelijk vanaf komen. Het verhaal is een metafoor voor de psyche van de gehele Westerse maatschappij, waar het geloof in de maakbaarheid van alles en iedereen steeds meer ruimte krijgt door de verwoestijning van het verstand. Alles moet ‘hip’ zijn. Alles moet gepimpt worden. Of het nu om auto’s, huizen of lichamen gaat, dat maakt geen verschil. Geobsedeerd door uiterlijkheden, oppervlakkigheden en andere populismen laten we steeds gemakkelijker ons hele hebben en houden verbouwen. Liposuctie, borstvergroting en neuscorrectie zijn de normaalste zaak van de wereld geworden. Wie maalt er nog om inhoud, principes en karakter?

Ik sidder bij de gedachte hoe onze samenleving en diens omgangsvormen er in de toekomst zullen uitzien. Hoe lang is het wachten tot een levensechte dr. Frankenstein opstaat, na de openbaring van deze vleesgeworden Pygmalion en zijn geplastificeerde Galatea? Laat ik me maar troosten met de gedachte dat de chirurg en zijn vrouw samen gelukkig zijn. Ze zijn in ieder geval voor elkaar gemaakt.