Wil je machtig zijn of invloedrijk?

Tijdens één van mijn recentelijke colleges kwam het onderwerp “macht” te berde, en daarbij ook het fenomeen “invloed.” Als gevolg hiervan schreef ik een artikel waar sommigen van u het mee eens zullen zijn, en anderen niet. De hamvraag die in dit artikel gesteld wordt is “Wil je machtig zijn of invloedrijk?” En grappig: het eerste dat ik naging voor ik deze column begon te schrijven was de verklaring voor de woorden macht en invloed. Hoewel ik het in een Engelstalig woordenboek deed (voor de woorden powerful and influential), kwam ik tot een konklusie die u misschien al verwacht had: ze zijn synoniem voor elkaar. Maar, als dat zo is, hoe verklaren we dat als we het volgend plaatje ter overdenking nemen?

Meneer Dawson was de machtigste man in QRS, een maatschappij die zich specialiseerde in de ontwikkeling van kwaliteits onderzoeks systemen. Hij was reeds 10 jaar de president van deze maatschappij. Echter, slechts een handvol van de afdelingshoofden in QRS hadden meneer Dawson ooit gezien! De programma-ontwikkelaren, het verkoop personeel in de winkels van QRS en zelfs de kantoorhoofden hadden geen idee hoe meneer Dawson eruit zag. Sommigen geloofden het verhaal zelfs dat meneer Dawson niet echt bestond. Maar niemand durfde daar hardop over te praten, omdat er ook al gefluisterd werd dat sommige personeelsleden die een grapje hadden gemaakt over meneer Dawson’s vage staat van bestaan, waren ontslagen zonder pardon.
Aan het eind van elk jaar waren daar de kerstpaketten, uitgestald in de conferentie kamers. Ze werden uitgereikt door de sektiehoofden, tezamen met de speech en de bonus-checks. Maar nimmer een spoor van meneer Dawson.

Meneer Dawson was inderdaad een machtig man. “Hij is miljardair” fluisterde men in de gangen van de maatschappij. En, hoewel nimmer gezien, scheen hij overal oren te hebben, waardoor werkers in de firma bang waren om hun ideëen over deze machtige man te uiten.

Samuel was één van de sectie hoofden in QRS. Hij had gedurende 10 jaar gewerkt voor de firma en nooit een dag gemist. Tenminste: niet zonder een zeer goeie reden. Zoals die keer dat zijn moeder onverwacht kwam te ontvallen, of toen zijn vrouw een doodgeboren kindje ter wereld bracht. Iedereen in de firma vond Samuel aardig. Hij was open, eerlijk, en meelevend. Hij kon altijd gevonden worden tussen het personeel, en hij had altijd een vriendelijk woord klaar voor iedereen die hij tegenkwam: niet alleen zijn eigen personeel, maar ook de employees van andere afdelingen. In feite was Samuel een soort mentor figuur: mensen in de hele firma belden hem regelmatig op voor advies, niet alleen met betrekking tot werk gerelateerde zaken, maar ook wanneer het hun privé leven betrof.

Samuel zijn afdeling was de populairste in QRS: iedereen wilde er graag werken. Personeelsleden van andere afdelingen waren altijd op de loer voor openvallende plekken op Samuel’s afdeling, die natuurlijk zeer schaars waren, want wie wil er nu een plezierige werkkring verlaten? Het leukste was nog dat er op Samuel’s afdeling een sfeer van vertrouwen en openheid heerste. De maandagse vergaderingen waren beroemd in de firma: er was altijd een doos met bollen en taart, en er was koffie. En iedereen kreeg de gelegenheid zijn of haar zegje te doen. Er was een hoge dosis humor aanwezig en nieuwe ideëen werden altijd in stemming gebracht. Samuel zijn personeel wist dat hij altijd zijn nek voor hen uitstak, en ze waren daarom ook altijd begripvol wanneer het hem eens niet lukte om een verhoging of promotie erdoor te krijgen. Ze wisten immers dat hij zijn best voor hen had gedaan. Samuel was invloedrijk. Zijn advies werd hoog gewaardeerd binnen en buiten de werkkring.

Vijf jaar geleden besloot Samuel een eigen bedrijfje te beginnen in onderzoeksystemen en computer software diensten. Hij wilde klein beginnen en nam zijn opzeggings termijn in acht zoals verwacht werd. Iedereen had moeite hem te zien gaan. Beter nog: velen van de QRS werknemers begonnen al gauw te solliciteren naar een baan in Samuel’s nieuw bedrijf.
Binnen 3 jaar was Samuel’s bedrijf gegroeid tot een middelgrote onderneming waar leveranciers, klanten, en werknemers tevreden waren. De firma had veel groter kunnen zijn tegen die tijd, maar Samuel wilde het binnen handelbare proporties houden. Hij wilde vooral de fijne werksfeer niet prijsgeven, en dat gebeurt al gauw als een bedrijf te groot, en dus onpersoonlijk, wordt. Samuel leefde met de overtuiging dat de organisatie’s focus niet moest rusten op geldvergaring, maar op bevrediging voor iedereen die ermee te maken had. De basis visie van het bedrijf was dan ook: “Om de kennis-werkers in het land de gelegenheid te geven het publiek de hoogste kwaliteit te bieden in haar produkten en dienstverlening, door team-werk, creatitiveit, en vertrouwen.”

Hoe het verder verliep met QRS? Het bedrijf sloot uiteindelijk haar deuren. Nadat Samuel vertrokken was, besloten verscheidene andere sektiehoofden ook op te stappen; ze begonnen hun eigen bedrijfje, of gingen werken bij een andere grote, maar meer bevrediging biedende firma. Ze herinnerden zich allen het citaat dat Samuel had laten graveren op een kleine plaquette op zijn buro: “Als je geniet van wat je doet, werk je nooit een dag in je leven”- Lao Tzu.
Voor allen die er gewerkt hadden was QRS een handige springplank geweest, maar het gebrek aan persoonlijke aanpak en de dreigende atmosfeer zorgden ervoor dat de beste werkers vertrokken.

De machtige meneer Dawson bleef rijk gedurende de rest van zijn vage dagen, hoewel zijn macht betwijfeld kan worden. En de invloedrijke Samuel is nog steeds zeer aktief in de markt van computer onderzoek en software. En dat zijn dus synoniemen….