Brood en Spelen

De gespierde man neemt een aanloop, grijpt de carbonstok stevig vast en zwiept met een wapperende korte broek tot halverwege over het water. Hij klimt snel omhoog en blijft dan in het midden balanceren. Voorzichtig klimt hij door. Swaantsje en Dieuwke kijken gespannen mee. Hij zit hoog genoeg voor een nieuw record. Maar werkt de zwaartekracht in zijn voordeel? Dan valt hij naar voren en belandt in het zand aan de overzijde. Dieuwke zet haar Frieslandmuts weer recht en gaat door:
“Nou Swaantsje, wat gezellig weer hè, zo met de heren op stap. Naar welke wedstrijd gaan jullie zo nog?”
“Siebren heeft kaarten voor het kaatsen. Dat deed hij vroeger ook.”
”Ik dacht dat hij nog in het bedrijfsteam zat?”
“Nee, sinds hij zo door zijn rug is gegaan toen hij in de tuin aan het werk was, wil dat niet zo meer hè.”
Ze vervolgt zachtjes: “Hij zegt dat het tijd is voor de jongere generatie. Maar eigenlijk heeft hij de conditie er niet meer voor.”

Als een fierljepper in het water springt, kijken ze op van het snerende geroep van hun mannen. Dieuwke slaat haar benen over elkaar en rommelt in de rugtas naast haar. Ze vist er een appel uit.
“Wil jij ook?”
“Ja, doe maar. Anders moet je ze bij de volgende tassencontrole misschien wel inleveren. Net als je nagelvijltje.”
“Tjonge, ja. Maar we zijn hier wel op de Fryske Spelen. Ze moeten zo hun voorzorgsmaatregelen nemen.”
“Je weet het maar nooit natuurlijk. Weet je nog dat Bløf en Racoon al maanden van tevoren riepen dat ze niet wilden optreden?”
“Ach Swaantsje, hebben we dat gezeur weer. Die Hollanders ook met hun principes. We spreken hier gewoon Fries. Dat moeten ze geen schending van de taalrechten vinden. Trouwens, die Amerikanen vonden dat eerst ook en hebben hun woorden ook ingetrokken. Die hebben hier nu de grootste lol, is it net?”
“Maar het ging wel te ver om Twarres taalverkrachters te noemen.”
Siebren hoort dit en mengt zich in het gesprek.
“Leave skat, Twarres was ook gewoon Jip en Janneke Frysk. Maar tegen Syb van de Kast zeiden ze geen nee!”

Een verkoper loopt voorbij.
“Fryske sûkerbôle, twa foar ien halve Euro! Bearenburch! Ien Euro!”
Swaantsje grabbelt in haar goudkleurige handtas en haalt haar portemonnee te voorschijn. Ze koopt een heel voorgesneden suikerbrood en vier glazen Us Heit bier. Ze straalt als ze terugkomt en het aan Dieuwke en de mannen uitdeelt.
“Nou je, dat is hier ook niet duur. En dat met die hele happening hier!”
“Leave skat, ik zei het je nog toen ik de Leeuwarder Courant las. Ze komen er niet vanaf. Die Hollanders boycotten onze producten. Daarom is het zo goedkoop.”

Als de volgende springer aangekondigd wordt, zitten Siebren en Minne weer gespannen voor zich uit te kijken, naar de wedstrijd. Op zachtere toon praten de dames verder.
“Dieuwke, doen ze alleen zo moeilijk omdat we misschien onafhankelijk willen worden?”
“Ze hebben er blijkbaar wat moeite mee. Trouwens, ik kreeg net een sms van Douwe. Hij zit met wat klasgenoten bij het hardlopen, maar de ster van de dag is niet komen opdagen.”
“Gebrselassie niet? Die recordbrekende Ethiopiër?”
”Nee, de luchtkwaliteit is slecht voor zijn prestaties, zegt hij. Teveel mest, te weinig uitlaatgassen, je kent het wel.”
“Oh ja, Siebren vertelde ook al dat wat zeilers niet kwamen. Ze waren bang dat de scheidsrechters zijn omgekocht door alle Friese steden die hun eigen skûtsjes sponsoren.”
“Hmm… Ja… Het schijnt dat Lemmer het meest heeft geboden?”
“Ja, of Boalsert, die willen hoe dan ook die Sniters verslaan.”

Als de laatste fierljepper het zand uit zijn kleren heeft geklopt, staan ze op. Dieuwke kleurt haar lippen bij en drapeert de sjaal met de pompeblède weer om haar schouders.
“Ik snap ook eigenlijk niet waar al dat gedoe voor nodig is. Bij zo’n groot evenement als de Fryske Spelen gaat het toch niet om politiek.”
”Dieuwke, je hebt gelijk. Het gaat om de sporters, om het meedoen! Om de vriendschap en sportiviteit.”
“Precies, ze moeten er niet zo’n gedoe omheen maken. Maar die sûkerbôle zijn wel lekker.”