Chocoladekasteel

Je kijkt naar een foto en wat zie je?
Ik zag een vrouw. Yolanthe, liggend in een stoel onder de zon, gekleed in een zwarte semikini (wat niet meer blijkt te zijn dan een badpak met gaten ter hoogte van de taille). Haar arm hield ze tegen haar voorhoofd om de zon haar niet te laten verblinden. Ze leek al uren te liggen zonnen, want haar gezicht glom door het zweet op haar jukbeenderen. Vrouwen moesten haar willen zijn, door haar badpak te willen hebben. Ik begreep de reclame, want zelfs ik wilde haar hebben. Lopend over het perron in Zwolle stelde ik mij voor hoe ik over het strand liep waar Yolanthe lag. Ze zou iets zien en haar arm boven haar ogen leggen om te voorkomen dat de zon haar zicht op mij niet verblindde. Ik zou haar benaderen terwijl ze verlegen niet probeerde te glimlachen. “Hoi, hoe is het?”, zou ik vragen.
“Warm, maar goed.” Ik weet niet of ze last had van de zon en met haar ogen kneep, of dat de daadwerkelijk zou lachen.
“Waar is Jan?” Ik verlangde in de stoel naast haar te gaan liggen.
“ Jan? Wie is Jan?” Nu lachte ze echt.

Later realiseerde ik me dat haar zweet veroorzaakt werd door de noeste arbeid die ze moest verrichten om te doen alsof ze op vakantie was. Ondanks dat de boodschap niet direct voor mij bedoeld was, liep ik toch in de psychologische valkuil van de reclame. Later, het was dezelfde avond toen ik thuis was aangekomen. Ik keek naar het scherm en zag een jonge vader tijdens het ontbijt aan een grootse keukentafel een kleine jongen over de bol aaien. Al wordt de suggestie gewekt dat ‘het kan met Frisia’, bestaan er geen gezinnetjes met eeuwig stralende moeders of zoete kinderen. Bij één van beiden gaat dat namelijk voor beide partijen mis. Plotseling zag ik hoe de vier mensen een model gezinnetje acteerden. En toen ik een virtueel stapje naar achter deed, zag ik hoe de regisseur naar een scherm keek waarop de beelden getoond werden waar de cameraman op ingezoomd had. Na dertien takes zagen ze er pas echt gelukkig uit. Zo ook Yolanthe.

Zou ik op het strand lopen, was ze omringd door fotografen, lampen met paraplu’s en een stagiair die een wit/zilveren scherm in zijn handen had. Andere niet-Jannen droegen make-updozen, kledingrekken of broodjes. En Yolanthe ziet niets, want zij poseert.

Wat zie jij als je naar een foto kijkt?

Ik keek naar foto’s en zag twee meisjes afgebeeld, elkaar omhelzend omdat ze vriendinnen waren. Op de volgende foto waarop te zien was dat ze elkaar kusten, werd gereageerd met de derde foto waarop ze hard te lachten. Maar dat zag ik niet. Eerst zag ik mijn ex-vriendinnetje zitten. Nog net zo mooi als hoe ik haar herinner, want daar was ze het meisje waar ik de tijd bij verloor en dus uren mee leek te vrijen. Als ik haar nu tref, is ze niet minder mooi. Ik zie haar alleen minder mooi.
Daarna zag ik hoe de twee meiden die avond wijntjes dronken en grapjes maakten. En hoe ik daar deze foto’s van maakte. Toen bedacht ik hoe zij er nu naar zou kijken. Zij ziet hoe ze lol had met haar vriendin, zoals ik Yolanthe met mij zag flirten. De fotografen bestaan niet meer. Ik besta niet meer. Haar hyves is nu gevuld met foto’s van haar en haar nieuwe vriendje, op het sportveld, in de kroeg, in Parijs of op het strand.

Ook kijk ik, helemaal achter aan de rij, naar een foto van een chocoladekasteel. Ik zie niet hoe de stukjes opgestapeld zijn alsof het bakstenen zijn. Dat er een poortje in gebouwd is en dat kersenbonbons torentjes nabootsen, ontgaat mij. Ik zie hoe ik de repen brak en elk blokje met een aansteker een klein beetje smolt om ze op elkaar te laten plakken. Ik voel hoe ik me voelde toen ze mijn sinterklaasgedicht voorlas. Ik kus de lucht op dezelfde manier dat ze mij kuste nadat ze het kasteel uitpakte. Ik zie, hoe ze het voorzichtig op de tafel neerzette en met de camera voor haar oog voorover boog om het kasteel zo groot mogelijk op de foto te vangen.

Je kijkt naar de foto en je ziet een chocoladekasteel. Ik zie de fotograaf.

[i]Cor Jan van Zwol[/i]