Gekke tijd!

We leven in een opmerkelijk tijdperk. Polariteiten zijn er natuurlijk altijd al geweest en compleet veranderende normen en waarden in bepaalde tijdperken zijn heel normaal als je de geschiedenis erop naslaat. En toch heb ik het gevoel dat het nu op een extreme manier anders is. Alsof alles sneller gaat. Hypes worden in een mum van tijd tot een ware cultus en zijn even plotseling verdwenen als ze gekomen zijn. Maar vooral bij agressie onder jongeren, of zelfs al onder kinderen sta ik vaak even stil. Gezag is ouderwets en niet meer van deze tijd. De media staan er bol van. Kinderen slaan erop als volwassen gezagsdragers dingen zeggen of doen die ze niet aan staan. En als je niet uitkijkt komen ook de ouders nog even verhaal halen. Soms met grof geweld, zoals ook onlangs weer gebeurde in Helmond.

Als ik vroeger eens stiekem spiekte of kletste terwijl de meester ook aan het woord was, leverde dat een flinke berisping op. Wanneer ik mijn praatgrage mondje desondanks nog niet dicht kon houden stond ik even later op de gang. Dat was heel erg, want je kon erop wachten dat je ouders er ook van zouden horen en dan kreeg je thuis ook nog eens een flinke berisping met alle gevolgen van dien. Er waren toen ook al wel kinderen die zo enorm brutaal waren dat ze vanaf de gang, glurend door een smal raampje naast de deur, gekke bekken gingen trekken die vooral geadresseerd werden aan meester of juf. Andere kinderen verraadden de held in kwestie door besmuikt of expres hardop te gaan zitten lachen om de capriolen van de onverlaat, zodat deze zich alsnog kon gaan melden bij het hoofd van de school of de onderdirecteur.

Kwam je uiteindelijk bij de concierge terecht, dan kon je je lol op. Dan liep je terwijl je je bekeken wist door zo’n twintig andere tieners op het schoolplein rond met een prikker om alle papiertjes en de door de herfst afgeworpen boomblaadjes in de afvalbak te krijgen. Dat was pas erg! Gênant gewoon.

Ik had nog niet zo lang geleden voor mezelf de conclusie getrokken dat de ouders van een onhandelbare of agressieve tiener geen idee hadden wat hun koter uitspookt. Die conclusie blijkt niet altijd juist te zijn. Zo kwam ik een tijdje geleden een paar kinderen tegen op de fiets die papiertjes en lege blikjes op straat gooiden, terwijl ze zojuist een afvalbak waren gepasseerd. Toen ik ze vertelde dat er speciaal een afvalbak was geplaatst en vroeg of ze thuis ook gewend waren om hun rotzooi gewoon op de grond te gooien, werd ik achterop gereden door de vader van de jongens. Hij kwalificeerde mij als een ‘stomme trut’ en ‘ik moest me met mijn eigen zaken bemoeien.’ Op zo’n moment voel ik me een buitenaards wezen die in de verkeerde tijd op een verkeerde planeet beland is.

Met heimwee denk ik op zo’n moment terug aan de tijd dat ik aan een klein tafeltje honderd strafregels zat te schrijven. ‘Ik mag niet praten tijdens de les. Ik mag niet praten tijdens de les. Ik mag niet praten etc.’ Aan dat tafeltje zat ik me al schrijvend heel schuldig te voelen dat ik iets had gedaan wat een ander had gestoord. Nota bene een volwassene!

Ik kan me er geen voorstelling bij maken wat er was gebeurd als ik in die tijd een wapen had getrokken en de ‘leraar’ in kwestie had bedreigd of iets verschrikkelijks had aangedaan. Dan had ik dit stukje vast vanuit de nor zitten schrijven. En ik weet wel zeker dat mijn vader nooit naar de leraar op school zou zijn gegaan vanuit een gevoel van wraakzucht. Nog los van de vraag of hij me überhaupt ooit nog zou vereren met een bezoekje terwijl ik achter zo’n ijzeren venster zou verblijven.

Het zal wel ‘ouderwetse’ nostalgie zijn, maar een stukje respect voor andere mensen en voor de natuur mag van mij morgen weer terugkomen in het rugzakje van de huidige generatie. De goeden niet te na gesproken natuurlijk. Een goed voorbeeld doet vast nog steeds goed volgen. Misschien moeten we daarom morgen en masse met papierprikkers de straat op, terwijl we strafregels scanderen: ‘Ik heb ontzag voor de natuur en voor al wat leeft, omdat ieder levend ding z’n waarde heeft’. Wat kan ons het schelen! Het is tóch al een gekke tijd..!