Laat mij maar schuiven

Sinds kort hebben we ARKO *). Dat is niet altijd zo geweest.

Tot de eerste verbouwing van ons huis, in 1992, had het huis meerdere soorten en vormen kozijnen. Aan de kant van mijn ouderlijk huis hadden we een enorme etalageruit. Tot 1965 hadden mijn grootouders daar namelijk een bloemenzaak bestierd. Daarna had het pand een tijdje leeggestaan. Tot mijn vader, die tot dan toe vrijgezel was geweest, verkering kreeg met mijn moeder. In 1969 gingen zij het voormalig winkelpand bewonen, nadat het -provisorisch- was verbouwd. Het etalageraam bleef bestaan. Vaak zat je in de kijkerd, dus hingen er lange vitrages voor het raam, die eeuwig door mijn moeder werden gewassen in verband met de gele waas van nicotine. Overigens kon je niks met het etalageraam; er was geen mogelijkheid om het raam te openen. ’s winters vróór je dood en zomers stierf je van de hitte.

Aan de andere kant van het huis woonde mijn oma. Haar kant van het huis had nog ouderwetse kozijnen met schuiframen, met professioneel vastgeroeste handgreepjes. Op zomerse dagen konden bij oma de ramen een stukje open, met uitzondering van het smalle vensterraampje in de hoek van de voorkamer. Daar had opa namelijk ooit -op zijn manier- een ventilator ingebouwd. Dat apparaat sputterde vaak en was onbetrouwbaar, vooral wanneer het onweerde. Het elektrisch systeem in het huis was niet berekend op onverwachte stroomverschillen in de atmosfeer.

Boven, in de slaapkamers, die van oude deuren en hardboardbeschotten in elkaar waren geflanst, bestonden ook nog schuiframen. Het was niet eenvoudig die ramen open te zetten, wanneer het warm was. Wanneer ik op mijn kamertje eindelijk na veel gepriegel het raam omhoog had kunnen schuiven, dan moest ik vervolgens een klosje tussen het raam zetten, zodat de boel niet terug naar beneden kon ploffen. Meestal viel het klosje uit mijn handen. Natuurlijk niet niet op de grond, maar naar buiten.

Tijdens de verbouwing in 1992 besloten we rigoreus alle ramen en kozijnen te vervangen. Het werden allemaal vurenhouten kozijnen, met vast benedenraam en een klein bovenlichtje. Dan kon er in elk geval altijd ergens een stukje raam open. Wat waren we trots op het zelfgemaakte kozijnwerk. Toch was het geheel niet praktisch; het glas zat diep verstopt achter het hout. Probeer dat van buiten maar eens te lappen met een lange stok. Je maait altijd mis, nèt achter het randje. Ook waren we na een paar jaar van mening dat het model kozijn toch niet echt bij het huis paste. Tot slot gingen de kozijnen niet lang mee. Vurenhout is namelijk achteraf gezien niet geschikt voor oostenwind in combinatie met verschillende regen- en hagelbuien.
 
Nu we toch bezig waren met beton, vonden we dat we net zo goed de kozijnen konden vervangen. Over een nieuw raamontwerp waren we het verrassend snel eens. Ondanks de ongemakken van blokjes, schuifjes en glaslatjes hebben we gekozen voor ouderwetse schuiframen. Met als verschil dat ze in een nieuw jasje zijn gegoten. Ouderwets design met nieuwerwetse fratsen. Geen gepriegel met touwtjes, contragewichtjes, blokjes of schuifjes. Dankzij een gelikt veersysteem schuif ik het raam met twee vingers omhoog of naar beneden.

Noem het psychisch maar sinds die ramen geplaatst zijn, een kleine week geleden, kijk ik met zoveel meer plezier en energie naar buiten. Het is alsof het licht anders naar binnen valt, met zo’n middenspijltje. Het gras lijkt groener, de lucht is blauwer geworden en zelfs de zon vind ik mooier door de nieuwe ramen op de betonvloer schijnen. Nu het wat droger is geworden buiten, zetten we elke dag de ramen open. De vieze zure muffe betonlucht in het huis, die tijdens de verbouwing is ontstaan, is verdwenen.

Het huis is fris en oogt als nieuw, terwijl er nog van alles moet gebeuren, willen we er met goed fatsoen weer kunnen wonen. Het is heerlijk om te voelen, dat er een frisse wind door het huis waait. Het werd tijd.

*)= alle ramen kunnen open