Maatje

Maatje als nieuwe haring of maatje als in Van Dale? Maat de: m,v -s, maten 1 makker 2 (aanspreekvorm) vriend, vriendje. Inderdaad, die bedoel ik. Sinds enkele maanden heb ik er één, zo’n maatje. Mijn maat is een vrouw die niet alleen nog steeds lijdt aan de gevolgen van haar operaties, bestralingen en chemokuren omdat ze borstkanker heeft, maar daarnaast ook met wat ‘psychische problemen’ kampt. Die psychische problemen zou je bijna alleen al van alle fysieke narigheid krijgen, daar kan ik me wel wat bij voorstellen. Alleen geloof ik dat in dit specifieke geval de psychische problemen vooral zijn veroorzaakt door de hulpverleners!
Helaas spreekt mijn maatje weliswaar begrijpelijk, maar niet helemaal correct en zeker niet snel, Nederlands. Dit heeft tot gevolg dat zij soms, nog maar halverwege haar verhaal, wordt onderbroken en de hulpverlener in kwestie zijn of haar conclusie al heeft getrokken. In één bijzonder geval, nadat zij uit pure frustratie in tranen was uitgebarsten, leidde dat tot de aantekening ‘labiel en gestresst’.

Deze aantekening ging een eigen leven leiden. Want hoewel hulpverleners over het algemeen niet uitblinken in onderlinge communicatie, beklijven negatieve etiketjes wonderwel en worden zij met groot gemak overgenomen. De dossiers besmetten elkaar net zo gemakkelijk als luizen die tussen de kinderhoofdjes heen en weer dartelen.
Zekiya (het maatje) staat nu dus alom bekend als iemand met ‘psychische problematiek’ en dat wil eigenlijk alleen maar zeggen dat ze nu nergens meer serieus wordt genomen. Behalve door de chirurg die haar nog regelmatig controleert. Hij weet wel beter, maar hij neemt dan ook ruimschoots de tijd voor haar. Een verademing, elk halfjaar opnieuw.

Het is echter aan het etiketje “psychische problematiek” te danken dat Zekiya en ik elkaar überhaupt kennen. Ik was na het overlijden van mijn man niet zo bijster vrolijk, maar wist dat stilstaan bij de noden van een ander de beste manier is om uit je eigen dalletjes te klimmen. Zo werd ik maatje en aangezien Zekiya ongeveer van mijn leeftijd is, was de match snel gemaakt. Of ik er daadwerkelijk iets aan heb? Nou en of.
Ik ga mee met Zekiya als ze een afspraak heeft bij een van de diverse hulpverleners en ineens komt ze wèl in aanmerking voor een taxipasje, krijgt ze na twee jaar wachten wèl een vorm van thuiszorg en is iemand zo vriendelijk geweest alle medicijnen van Zekiya eens aan een nader onderzoek te onderwerpen. “Gut ja, een slaapmiddel èn een antidepressivum is eigenlijk teveel…Oh, wil mevrouw liever géén anti-depressivum? Hoezo, bent u niet depressief dan? Oh, dat dacht ik. Nou, goed. Dan schrappen we ze alletwee!”

Word ik daar dan vrolijk van? Ja, daar word ik erg vrolijk van. Ik besef maar weer eens hoe gemakkelijk het is om ergens te wonen waar iedereen jouw taal spreekt en dus wel naar je wil luisteren. Hoe prettig het is dat je in je eigen land serieus genomen wordt, zeker als je tot de gelukkigen behoort die een opleiding hebben kunnen volgen en van huis uit over een zeker savoir-faire beschikken. Tja, daar word ik héél vrolijk van.
Maar nog veel leuker is het dat het met Zekiya steeds beter gaat en we inmiddels een volledig gelijkwaardige relatie hebben. Hoewel, gelijkwaardig? Na alle keren dat ik al heb mogen meegenieten van haar overheerlijke harira, tajine, couscous en andere Marokkaanse specialiteiten, voel ik me weleens een beetje ongemakkelijk. Zoveel gastvrijheid zijn wij niet zo gewend… ‘Doe niet zo raar’, zegt Zekiya dan, ‘we zijn toch maatjes?!’