Nooit te oud om niemandsland te betreden

Volgens mij was ik een jaar of 14 toen het begon. Mensen die met me praatten leken alleen maar te zeggen: ‘Rot op, je kan niets, je hoort hier niet! Rot op, wat doe je hier, we willen je niet! Rot op, wie denk je dat je bent!’ Zelfs toen ik ze de rug toekeerde en me steeds meer terugtrok ging dat door. Daar voelde ik trouwens niets bij, bij dat terugtrekken. Het voelen kwam pas toen ik niet meer wilde dat de wereld mij zat was. Hoe ik het volgehouden heb, weet ik niet. Dagelijks stelde ik mezelf dezelfde vragen. Waarom was ik hier? Wie zou me missen als ik er niet meer was? Waarom konden andere mensen wel vrienden maken en ik niet? Waarom voelde ik me hier zo verschrikkelijk alleen? Elke dag gaf ik op mijn eigen vragen een ander antwoord, want er was toch niemand die bepaalde wanneer dat goed of fout was. Wat ik zei maakte dus niet uit. Ik deed er niet toe. Als er in die tijd geen jonger wezen in mijn leven was geweest, vraag ik me af of ik dat verdomde niemandsland ooit via de wereld had verlaten.

Goed, daar stond ik opeens weer. Kaal, naakt en beschaamd vreesde ik dat de hele wereld me zou uitlachen. Niets was minder waar: de wereld keek straal door me heen. Misschien als ik heftig met mijn armen had staan zwaaien terwijl ik, het alfabet scanderend, op en neer sprong, misschien hadden ze me dan wel gezien. Maar daar was ik te verlegen voor.

Op zoek naar bescherming voor mijn eigen naaktheid stortte ik me op studeren, of, zoals je dat noemde op de middelbare school, huiswerk maken. Studeren werd voor mij de uitweg uit niemandsland: de goede en slechte antwoorden waren duidelijk afgebakend en ik had er niemand anders voor nodig.

Zo ging ik de wereld heel hard uit de weg en, laten we wel zijn, er zijn ergere manieren om dat te doen. Een mooie eindlijst, een diploma, een titel, niemand die daar bezwaar tegen kan hebben, toch? Vergelijk dat maar eens met de junk bij de methadonbus. Dan heb ik het toch beter ‘gesjeft’. Het probleem is alleen wel dat ik, net als een junk, lange tijd niet wist of ik genoeg had om die rauwe, kille wereld in te gaan.

Het afkickmoment is gekomen toen ik merkte dat leven in de echte wereld bevrijdender was zonder goede en foute antwoorden dan erin te laveren op basis van bestaande kennis. Niemandsland bleef, voor al die momenten waarop ik behoefte had aan twijfel en vragen, en ik bleef, voor mezelf en al die momenten waarop ik niemandsland uit wilde.

Een retourtje-Niemandsland is voor alle leeftijden, maar denkt u er wel aan een veiligheidsbril mee te nemen. Af en toe niet weten wat goed is en wat fout, kan oogverblindend zijn.