Olijfboom

Een blanke Europeaan op safarivakantie baant zich moeizaam een weg door de bossen ergens in West-Afrika. Na lang zwoegen, stuit hij op een grote open plek. Midden in die open plek staat een klein huttendorpje. Midden in het dorpje staat een olijfboom. En onder die olijfboom zit een zwarte man op een comfortabele stoel lekker te relaxen. Europeaan en Afrikaan begroeten elkaar, en raken aan de praat. “Mooie olijfboom,” zegt de Europeaan, “is die van jou?” Het antwoord is bevestigend. “Geeft hij veel vruchten?” vervolgt de Europeaan. “Jahoor, genoeg voor mij en mijn familie,” luidt het antwoord, “en vaak heb ik zelfs nog over, om aan mijn vrienden te schenken. Maar ik gebruik hem vooral om overdag lekker in de schaduw te kunnen relaxen.”

Na een korte stilte oppert de blanke man:
“Waarom breng je de olijven die je over hebt niet naar de markt?”
– “Wat voor nut zou dat hebben?”
“Dan kan je ze verkopen, en geld verdienen.”
– “Maar wat zou ik met dat geld kunnen doen?”
“Nou, meer olijfbomen kopen!”
– “En dan?”
“Nog meer geld verdienen, en nog meer olijfbomen kopen!”

Er volgt weer een korte stilte, en de zwarte man pareert:
“Maar dan zou ik heel hard moeten werken, om al die olijven te oogsten, en naar de markt te brengen…”
– “Dan neem je toch mensen in dienst?”
“Maar die moet ik betalen.”
– “Natuurlijk, maar je verdient dan toch heel veel geld met de verkoop van je olijven?”

Weer volgt een stilte. De Afrikaan heeft het duidelijk nog niet begrepen, en dus vervolgt de Europeaan:
“Uiteindelijk zijn alle olijfbomen in de hele vallei van jou, en koopt iedereen bij jou olijven.”
– “Maar zoals ik al zei, dan moet ik heel hard werken…”
“Inderdaad, maar dat is niet erg. Want door hard te werken verdien je veel geld, en als je dan oud bent, kan je met pensioen.”

“Pensioen? Wat is dat?” vraagt de zwarte man, totaal onbekend met dat concept.
“Als je met pensioen gaat,” legt de blanke man uit, “dan stop je met werken. Je kan dan bijvoorbeeld een hutje bouwen in een land met een heerlijk klimaat, en de hele dag op een comfortabele rieten stoel in de schaduw van een olijfboom lekker zitten relaxen.”

Een vergenoegde glimlach verovert het gezicht van de Afrikaan. De Europeaan, zelfingenomen over het feit dat hij de geest van een primitieve Afrikaan verlicht heeft met geest van het kapitalisme, vervolgt zijn trektocht. Na enkele minuten blijft hij even stilstaan. Achter hem, in de verte, weerklinkt een schaterlach.