Prelude op vaderschap (zondaggedachten)

“Pa, zal ik je nog maar een whisky inschenken dan?” Zo zal mijn nu nog ongeboren en bovendien tevens nog onverwekte zoon mij over, pak hem beet, negenentwintig jaar aanspreken als ik inmiddels al op het puntje van mijn praatstoel ben beland bij het onderwerp van mijn ‘roerig’ singlebestaan tot mijn tweeëndertigste jaar. Tegen die tijd zal ik whisky drinken, hij zal op dat moment nog een biertje pakken en we drinken op zijn voorgenomen huwelijk. Ik heb al die jaren naar dit moment uitgekeken moet ik bekennen. Mijn zoon voelt dat feilloos aan blijkens zijn inspanningen om de bodem van mijn glas steeds met het spraakwater bedekt te laten. De verhalen zijn niet van de lucht en de afspraak dat zijn nog immer lieftallige moeder niets van al die verhalen en hun namen te horen zal krijgen is stilzwijgend tot stand gekomen. Een vader dient zijn zoon te vertrouwen.

Op gezette tijden laat ik korte stiltes vallen, speur ik onderwijl mijn geheugen af of ik alles wat er toe doet wel verteld heb en neem daarbij een slok van mijn glas. Hij kijkt me overwegend met een blik vol gemengde gevoelens aan. Verbazing, spanning en hilariteit wisselen elkaar in hoog tempo af. Soms schiet me ineens een naam en een verhaal te binnen; val ik achterover tegen de rugleuning van mijn stoel. Ik praat nu eens met handen en voeten en heb dan weer moeite om mijn bulderlach te onderdrukken tijdens het vertellen. Onderwijl begin ik dronken te worden maar nu we mannen onder elkaar geworden zijn mag dat.

Mijn eigen vader was in zijn jonge jaren een enorme stijfkop en de verovering van mijn moeder moet hem enkele jaren van zijn leven gekost hebben al is daar gelukkig nog steeds niets van te merken. Mijn moeder daarentegen was het dartele type dat er veel plezier in schiep om veel plezier te maken zonder zich daarbij al te zeer te verplichten aan de mannen die op haar pad kwamen. Mannen zoals mijn vader. Toen mijn vader mij zijn verhalen vertelde moet ik ongeveer zo oud zijn geweest als mijn zoon nu en dronken werden we niet. Ik had op dat moment bovendien geen trouwvoornemens maar dat weerhield me er niet van om een man te zijn. De verhalen van mijn vader waren anders dan de mijne nu. Hij heeft minder namen, minder verhalen en inhoudelijk zijn die verhalen een stuk deugdzamer en onschuldiger dan de mijne.

Sinds vandaag ben ik een nieuw verhaal met een nieuwe naam rijker. Wanneer ik over negenentwintig jaar inderdaad het gesprek met mijn zoon mocht voeren zoals ik er nu naar uitkijk, dan zal ik zwijgen over het ongemakkelijke afscheid vanmiddag in de gang en de blik in haar ogen die maar liefst driemaal naar mij omkeken toen ze wegfietste, ondertussen uitbundig naar mij zwaaiend. Ik zal zwijgen over al de keren dat ik zelf degene was die na het afscheid vertrok en niet zelden in het geheel niet eens meer omkeek. Ja, over dat alles zal ik zwijgen. Dit uit respect maar vooral uit een diepe bezorgdheid. Een bezorgdheid voor de dochter die ik dan mogelijk zelf heb. Een bezorgdheid voor de kleindochters die me dan misschien nog gegund mogen zijn. Een bezorgdheid voor alle dochters van alle voormalige klootzakken die allemaal diezelfde bezorgdheid delen. Een bezorgdheid die zij delen omdat ze er in eerdere levens zelf, meer dan eens de reden toe zijn geweest en zich daar later maar al te goed van bewust geworden zijn.