Oké je was al ziek, je hebt zwaar longemfyseem en je bent pas 51, je hebt een zwaar gevoel voor humor dat gelukkig bij ons in de familie zit anders waren wij nu allen een brok wrakhout aaneengeplakt, verbonden door het natte water van de tranen die wij huilden toen wij deze week hoorden dat jou laatste jaar was ingegaan. Als jij die drie kankerstokken van sigaretten niet liet staan zou de longspecialist jou geen jaar meer geven. Ik wist dat je meer rookte. Het was door twee verwaarloosde longinfecties dat je die longemfyseem kreeg, en we waren al onze oudste zuster op 43 jarige leeftijd aan dezelfde ziekte kwijtgeraakt.

Dus jij als jongste zus, de energiekste van alle 7 die nu haar laatste jaar ingaat, terwijl wij al twee jaar geleden een broer hebben weggebracht en een jaar daarvoor een zuster. Houd het dan nooit op? Nee niet zolang wij nog met vier man over zijn. Het doet mij altijd denken aan het boek van Agatha Christie “Negen kleine nikkertjes”. Daar viel er ook steeds eentje af door moord. Maar jij was bezig jezelf de strik om de nek te doen met die sigaretten. Het maakte mij nooit iets uit of iemand wel of niet rookte, ik heb altijd gerookt en na het overlijden van mijn broer kreeg ik een harde wake up call en stopte direct met roken.

Die schrik zat er bij jou nog niet goed in, je bleef rustig doorstomen totdat de longarts je keihard de waarheid in je ogen strooide. Je wist het zelf al. En elke keer dat ik je zie, zie ik ook de angst voor de dood in je ogen, het verdriet van je zoon, de onmacht als je aan je pufs zit te lurken voor een beetje chemische lucht. Maar met 16 soorten medicatie zou je rechtop moeten lopen.

Jij bent een lopende tijdbom voor jezelf en jouw omgeving. Is je ook vertelt. Niemand die nog verkouden is mag bij je in de buurt komen, niemand die nog hoest, niemand die nog niest kortom iedereen moet je verbannen uit je huis. Je bent te vatbaar. Een verkoudheidje, een longontsteking en weg is mijn jongste zus, mijn allessie, mijn maatje in de strijd die niet te winnen is.

Zelfs de bijvoeding maakt de onderkant lekker vol, doch de bovenkant heeft zoveel energie nodig om dat lichaam voor alle delen lucht dus leven te geven dat je hart het niet meer houd straks. Je blijft optimist terwijl je weet wat je voorland is. Ik weet je verdriet, ik hoor je tranen door je stem en we praten over de komende tijden die er aan zitten te komen. Net nu alles goed dreigt te gaan is het voor jou einde oefening. Te bitter om die pil door te slikken. Te gek voor woorden en te onbegrijpelijk dat het zelfs na een bevestiging van de artsen nog niet eens tot mij doordringt.

Jij kreeg precies hetzelfde te horen als je zuster “als je nog doorrookt heb je minder dan een jaar, je bent een lopende tijdbom en het enige dat wij nog kunnen doen is jou rechtop te laten lopen met medicatie”. Dank u dokter voor deze mededeling, je gaf de man een hand en zweerde op het graf van onze moeder dat je nooit meer zou roken. Lieverd ik ken je. Dit houd je niet vol. Je hebt het al zo vaak geprobeerd. En ik woon te ver om die sigaret uit je mond te rammen, want hoe klein je ook bent je hebt een paar kolenschoppen, en je slaat terug.

Het trieste van dit alles is, de meeste familie zijn hartpatiënt en als het er op aankomt ( bij euthanasie bijvoorbeeld) is het hart niet te stoppen met pompen..Zo is het bij de meeste van ons gegaan.

Dit bittere bericht is moeilijk te slikken, en nu ben ik ook tegen het roken in en waar dan ook. Het kost levens, want ook mensen die niet roken, mogen gratig meeroken en kunnen zelfs longemfyseem krijgen.

Mijn neef heeft nooit gerookt en kreeg ook van de week te horen dat hij longemfyseem had. Maar hij is jong en krachtig en rookt niet, dat neemt niet weg dat zijn voorland ook hetzelfde zal zijn als die van jou.
Lieverd de feestdagen slaan wij deze keer over er valt namelijk niets te vieren, zelfs jij hebt er de energie en lucht niet meer voor. Wat is nou de inhoud van twee longen 0.7 liter voor een volwassen vrouw? Ik blijf je bellen elke dag, ik blijf je volgen tot aan je laatste ademzucht. Want lieve zus, je bent wel een van mijn laatste zussen die ik heb, en God weet dat ik je al zo vaak mis omdat ik je niet kan helpen wanneer je mij nodig hebt.


klapdoos

Gewoon een Amsterdamse vrouw die met een vrouw getrouwd is, ziek is, zodanig dat de neerwaartse spiraal steeds verder zakt. maar een kniesoor die daarop let. Ik lach graag, heb genoeg traantjes gelaten om mijn ziekte en nu is het tijd om via mijn nieuwe boek eens door te gaan met uit het leven te halen wat er te halen valt, zeker in een crisistijd is het de kunst om toch vrolijk te blijven. Mijn motto is dan ook: Een dag niet gelachen is zeker een dag niet geleefd.

6 reacties

Prlwytskovsky · 22 november 2007 op 23:16

Moedig dat jij je verdriet hier wilt delen. Ik lees dan ook een heel erg groot gevoel van houden van ..
Sterkte: Peter.

KawaSutra · 22 november 2007 op 23:55

Regelmatig word je weer met de neus op de feiten gedrukt. Dat is je goed gelukt Klapdoos. Sterkte met je zus.

Troy · 23 november 2007 op 01:49

Wat pijnlijk om te lezen. Ik wil jou en je zus heel veel sterkte wensen. Vreselijk om dit mee te moeten maken. Zelf ben ik na twaalf jaar roken nu net een week gestopt. Erg lastig, maar dit soort verhalen geven me wel een flinke trap onder m’n kont om het vooral vol te houden.

pally · 23 november 2007 op 12:09

Heftige column, Klapdoos! Je ziet het gebeuren en je kan zo weinig doen. Soms haat ik die kl. sigaretten die mensen in een wurggreep houdt waar ze blijkbaar niet uit los kunnen komen. Heel veel sterkte en geniet van je zus , de korte tijd dat je haar nog hebt… :kus:

Pally

KingArthur · 23 november 2007 op 16:06

Heel veel sterkte. Houd je nu zoveel mogelijk bezig met het leven van je zus.

schoevers · 24 november 2007 op 15:05

Een kippenvel-column Klapdoos. Over het roken denk ik hetzelde. Dat gooide ik er recent nog in een reactie op een column uit.
Inderdaad moedig en goed dat je dit verdriet met ons deelt.
Heel veel sterkte!

Geef een reactie

Avatar plaatshouder