Wie gewoon doet, doet niets bijzonders.

Gewone mensen zijn onmisbaar. De maatschappij kan niet zonder ze. Mensen die gewoon doen en gewoon zijn. Voor wie het gewone vanzelfsprekend is en omgekeerd. Mensen die gewoon doen wat van ze gevraagd wordt. Meestal is het niet eens nodig ze iets te vragen. Ze doen uit zichzelf al wat van ze verwacht wordt. Om geen andere reden dan omdat het zo hoort, omdat het nu eenmaal gewoon is. ‘Doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg’ is hun motto. Gek is wel het laatste dat gewone mensen willen zijn. Oh ja, sommige gewone mensen doen wel eens gek, maar dan in georganiseerd verband. Keertje bungeejumpen, parachutespringen. Keertje karaoke, keertje net als vroeger toen ze jong waren dansen op disco in gekke glitterkleren. Tussen andere mensen die precies hetzelfde doen. En de volgende ochtend zitten ze weer met hun gewone opvattingen en smaak, in hun gewone stemming, met hun gewone doordeweekse gedachten en in hun gewone kleren op hun gewone plek gewoon op hun werk. En zo moet het ook. Het is zelden goed nieuws als gewone mensen echt gek gaan doen. Brave huisvaders worden voetbalvandalen, doodnormale kinderen worden straatschoffies, straatschoffies worden lid van jeugdbendes. Geef gewone mensen wapens en een zaak om voor te vechten en ze maken elkaar zonder nadenken af. Voor gewone mensen klopt het: Doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg.

Voor gewone mensen is gewoon zijn de gewoonste zaak van de wereld. Sterker nog, gewoon zijn beschouwen ze als het hoogst haalbare. Dat verwachten ze ook van een ander. Zich bijvoorbeeld bij een bepaalde gelegenheid gewoon te kleden zoals het hoort. Van iemand die zich kleedt zoals het hoort kan je namelijk verwachten dat hij zich ook verder gedraagt zoals het hoort. En denkt zoals het hoort. En dus waarschijnlijk een gewoon iemand is. Dat is geruststellend. Van zo iemand kan je op aan, hij zal je niet voor verrassingen stellen. Gewone mensen voelen zich zelfs een beetje geschoffeerd door mensen voor wie gewoon doen helemaal niet zo vanzelfsprekend is. Wat goed genoeg is voor gewone mensen moet goed genoeg zijn voor iedereen, of niet soms?

Het diepgewortelde wantrouwen tegen alles dat niet gewoon is zit er al vroeg in. Gewone mensen zijn begonnen als gewone kinderen. Gewone kinderen hebben al een fijne neus voor alles dat niet gewoon is. In de eerste plaats voor ongewone dingen aan de buitenkant van mensen zoals flaporen, brillen of raar haar. Maar ook al voor ongewoon gedrag. Sommige kinderen zijn nu eenmaal anders, eigenwijs, raar en dus niet gewoon. De strijd van gewoon tegen ongewoon begint al op het schoolplein, soms met harde middelen, pesten bijvoorbeeld. En die strijd gaat door als de kinderen groot geworden zijn, de gewone en de niet zo gewone.

Van iets waar met hand en tand voor wordt gestreden zou je verwachten dat het iets heel bijzonders, iets heel waardevols is. Maar gewoon is niet nieuw, opvallend, interessant of baanbrekend. En ook niet uitdagend, prikkelend, creatief of spannend. Gewoon is eigenlijk alleen maar gewoon. Gewoon heeft niets mee, het is het sufferdje van de klas. Daar kies je niet voor dus het zou wel eens aan het de opvoeding kunnen liggen. Of zou het in de genen zitten?